Huidige gezondheidsvraagstukken vragen om interdisciplinaire samenwerking

Interview met Jochen Mierau over Lifelines Researchers Community Event

De Aletta Jacobs School of Public Health organiseert samen met Lifelines, de grootste data en bio-bank van Nederland, op 10 oktober het Lifelines Researchers Community Event. Het doel van het evenement is het bevorderen van de interactie tussen onderzoekers vanuit verschillende disciplines en het uitwisselen van kennis. Jochen Mierau, wetenschappelijk directeur van Lifelines, blikt alvast vooruit op de bijeenkomst.

Meer dan 167.000 Noorderlingen van alle leeftijden geven binnen het Lifelines-project al bijna twee decennia vrijwillig inzicht in hun gezondheid. Deze schat aan gezondheidsgegevens maakt zeer divers onderzoek mogelijk naar het ontstaan van ziekten en de effectieve preventie ervan. Om ervaringen en kennis uit te wisselen, en inspiratie op te doen, organiseert Lifelines jaarlijks een evenement voor de onderzoeksgemeenschap. Voor komend najaar staat onder meer een keynote-speech van Melinda Mills, hoogleraar ‘Data Science en Public Health Policy’ in Oxford en Groningen, op het programma.

Interdisciplinaire samenwerking

De Aletta Jacobs School of Public Health is medeorganisator van het evenement. Een belangrijk doel van de School is het faciliteren en bevorderen van interdisciplinaire samenwerking. Volgens Mierau past dit uitgangspunt feilloos bij de huidige gezondheidsvraagstukken – en daarmee bij Lifelines. ‘Moderne ziektebeelden zijn onderdeel van het economisch proces. Er worden diensten of producten aangeboden die ongezond zijn. Denk bijvoorbeeld aan fastfood, alcohol en fossiele brandstoffen.’

Het is een illusie dat we deze ziektes kunnen wegnemen met louter technologie, bepleit de wetenschappelijk directeur van Lifelines. ‘We moeten ons niet blindstaren op één aspect zoals technologie. De oplossing ligt juist op het snijvlak van disciplines. Het gaat over juridische aspecten, zoals suikertaksen en arbeidsomstandigheden. Maar ook economische, sociologische en historische inzichten zijn van groot belang.’ Hij noemt als voorbeeld de vaccins. ‘We kunnen ze maken, maar het is uiteindelijk een maatschappelijk, juridisch en economisch vraagstuk of we de vaccins daadwerkelijk gaan inzetten.’

Een brede universiteit zoals de Rijksuniversiteit Groningen is bij uitstek geschikt om vraagstukken interdisciplinair te benaderen, zegt Mierau. ‘Hierbij is een belangrijke rol weggelegd voor de Aletta Jacobs School. Binnen de School komen verschillende disciplines samen en worden vraagstukken vanuit verschillende perspectieven aangevlogen.’

Moderne ziekteprocessen

De gegevens van Lifelines geven een belangrijk inzicht in de moderne gezondheidsvraagstukken, vertelt de wetenschappelijk directeur. ‘Het toont bijvoorbeeld of de nabijheid van een snackbar ook gepaard gaat met overgewicht, en wat we daar vervolgens aan kunnen doen. Binnen Lifelines volgen we mensen over een zeer lange tijd. Daardoor kunnen we bijvoorbeeld onderzoeken hoe overgewicht op jonge leeftijd van invloed is op de gezondheid op latere leeftijd.’

De inzichten vanuit de Lifelines-data leiden tot een schat aan informatie, vervolgt Mierau. ‘Een belangrijk doel van het evenement is hoe we deze inzichten gaan omzetten in handelingsperspectief voor beleidsmakers en burgers. Aan de hand van onze gegevens kunnen we toewerken naar meer gezonde jaren. Het gaat dus om de interactie tussen wat we uit de gegevens halen en wat dit betekent voor beleid. Met de Lifelines-gegevens kunnen we vaststellen wat gezondheidsrisico’s zijn en onderzoeken wat de effectiviteit is van nieuw (preventie)beleid. Daar gaan we de komende jaren onverminderd mee door.’  

Het Lifelines Researchers Community Event vindt plaats op 10 oktober van 13.00 tot 18.00 uur in het House of Connections. Aanmelden kan hier .