English translation below
‘Mam, hoe zit dat nou met die stelling van Pythagoras?' Of: 'Ik moet de opdrachten van Engels ergens uploaden, maar ik weet niet waar’. Wat zijn de effecten van het online onderwijs in tijden van de coronacrisis: een interview met het lectoren-team van het lectoraat Jeugd, Educatie en Samenleving van de Hanzehogeschool Groningen. 

Gaan we effecten zien op de schoolprestaties van kinderen als ze weer terug naar school kunnen?
In deze tijd staat de wereld van veel kinderen en hun ouders op zijn kop. Dit geldt voor iedereen natuurlijk. Het is improviseren, maar nu in de 5e week van thuiswerken en thuisonderwijs, lijken veel gezinnen hun eerste draai gevonden te hebben. 

De effecten van het thuisonderwijs voor kinderen zijn eigenlijk lastig in algemene zin voor alle kinderen te geven. Het effect is van veel factoren afhankelijk. Zo kan het online-programma dat de school aanbiedt bepalend zijn, maar ook de digitale mogelijkheden en vaardigheden zijn noodzakelijk om thuis online-lessen te kunnen volgen. Zijn er bijvoorbeeld voldoende computers thuis en weten de kinderen wel hoe ze moeten inloggen, een digitale meeting kunnen bijwonen of opdrachten op de juiste plek kunnen uploaden? En als de kinderen het niet weten, zijn hun ouder(s) dan voldoende digitaal geletterd?

Daarnaast is een rustige ruimte in huis waar het kind aan de slag kan belangrijk voor het thuisonderwijs en is het slagen van thuisonderwijs afhankelijk van de mate van beschikbare hulp van ouder(s) bij het maken van de schoolopdrachten bepalend. Sommige ouders zijn misschien wel bekwaam genoeg, maar hebben geen tijd om te helpen vanwege hun eigen werkzaamheden. Als hierdoor kinderen en/of ouders gestrest raken, komt dat de sfeer thuis niet ten goede wat vervolgens weer een negatieve impact kan hebben op de schoolprestaties.  

Ook het sociale netwerk waarin kinderen op school verkeren, en waar zij vaak zoveel steun uit halen, valt tijdens deze crisis weg. De meeste kinderen worden helemaal teruggeworpen op het gezin. Ze missen het contact met hun leeftijdsgenootjes en zullen via de digitale weg contact moeten zoeken met hun vrienden. En dat gaat meestal niet zo vanzelfsprekend als op school waar je geen moeite hoeft te doen om elkaar tegen te komen en elkaar te spreken.

Het is niet voor niks dat er nu een duidelijke roep is naar het beschikbaar stellen van schoolruimte voor kwetsbare kinderen (zie oproep Kinderombudsvrouw Margrite Kalverboer, 20 maart). Juist zij lijken nu in deze situatie extra kwetsbaar te zijn om achterstand op te lopen, omdat zij geen gebruik kunnen maken van ‘protectieve factoren’, zoals bijvoorbeeld hulp van ouder(s) bij het online onderwijs, een rustige thuissituatie, een laptop en wifi, en het sociale netwerk waarin zij normaal gezien verkeren.

Kinderen uit kansrijke gezinnen profiteren misschien wel van de extra aandacht van hun ouders; met wat hulp redden zij zich met het online onderwijs en worden ze gestimuleerd in hun vrije tijd. Deze kinderen kunnen gebruik maken van veel hulpbronnen (sociaal, cultureel, economisch). Maar kwetsbare kinderen lopen op alle fronten een achterstand op. Zij hebben effectief minder onderwijstijd, minder begeleiding, maar daarnaast ook meer verveling, stress en bedreiging van hun (sociale) veiligheid. 

Wat zijn een aantal positieve en negatieve effecten van kortstondig thuisonderwijs tijdens de coronacrisis?
In een aantal andere landen, zoals de Verenigde Staten, is het veel gebruikelijker dan in Nederland om thuisonderwijs te krijgen en geven. In principe is thuisonderwijs in Nederland officieel nog steeds verboden (www.thuisonderwijs.nl). Wel kan een kind vrijstelling van inschrijving op een school krijgen onder bepaalde voorwaarden, die te maken hebben met de levensovertuiging van de ouders. 

De literatuur over de effecten van thuisonderwijs in de USA laat zien dat er veel discussie is over de voor- en nadelen van ‘homeschooling’. Nu gaat dit veelal over een andere situatie dan die we nu meemaken in Nederland; bij homeschooling gaan kinderen voor een veel langere periode thuis aan de slag, vaak hun hele schoolcarrière lang. De homeschooling komt dan veelal voort uit ideologische ideeën van ouders over de beste manier van opvoeding voor hun kinderen en hoe de manier van onderwijs geven aan hun kinderen daaraan bijdraagt. De literatuur die wijst op de voordelen van homeschooling is ook veelal ideologisch gekleurd, met daarbij weinig claims over de voordelen voor de ontwikkeling en het leren van kinderen die goed zijn onderzocht (Lubienski et al, 2013). Wel zijn er studies die een positieve samenhang laten zien tussen de motivatie van ouders om betrokken te zijn bij de homeschooling van hun kinderen en de directe prestatie-indicatoren van hun kinderen, zoals de hoogte van hun gevoel van ’self-efficacy’. Maar waarschijnlijk was die betrokkenheid van ouders die vanuit ideologische overtuiging kiezen voor thuisonderwijs er sowieso al.

Een positief effect lijkt wel te zijn dat straks, als alle hobbels zijn genomen, misschien iedereen (kinderen, ouders en leerkrachten) wel een beetje meer digitaal geletterd is, puur doordat iedereen er nu veel mee heeft geoefend en heeft ondervonden wat wel, of juist niet, werkt. 

Heb je tips voor ouders die ineens, zonder ervaring, thuis les moeten geven aan hun kinderen?
Je hoeft niet alles zelf al te weten om je kind te kunnen helpen. Er samen voor gaan zitten en de stappen bij langs gaan die je moet doorlopen voor het krijgen van het goede antwoord bijvoorbeeld kan al een heel handige hulp zijn. Eigenlijk net zoals in een normale situatie is het belangrijk om aandacht te hebben voor het leerproces van je kind. 

Een complimentje als je kind op tijd aan de slag gaat doet wonderen. Positieve feedback dus, en als er iets niet goed gaat, concreet benoemen wat niet goed gaat en daarbij zo precies mogelijk aangeven wat je kind kan doen om het de volgende keer beter te doen (zo werk je ook nog mee aan het opbouwen van een growth-mindset van je kind wat betreft leren!).

Wat ook kan helpen is om bij het ontbijt te bespreken wat er voor de kinderen voor die dag op het lesprogramma staat, dit kan helpen om je kind wat overzicht te geven. Vervolgens zou je kunnen bespreken wat je kind denkt helemaal zelf te kunnen en waar je kind mogelijk nog hulp nodig heeft. Je zou deze exercitie kunnen herhalen bij de lunch: hoe gaat het? Komt iedereen eruit? Waar is nog hulp nodig? Wat zijn de plannen voor de middag? Aan het einde van de schooldag (het liefst niet een te lange schooldag!) kun je dan evalueren hoe het is gegaan, wat is gelukt en wat naar de volgende dag verschoven kan worden.

Leuke tips: op wij-leren zijn veel leuke tips te vinden! https://wij-leren.nl/praktische-tips-thuis-leren.php

Hoe kunnen ouders inquiry-based pedagogy als werkwijze gebruiken?
Als ouder kun je in gesprek gaan met je kind over de lesstof, waarbij je door open vragen te stellen en door door te vragen kunt achterhalen wat je kind zelf al weet. Hier kun je op aanhaken, door jouw hulp of informatie aangepast aan wat je kind al weet te geven. Het leuke is dat je veel meer te weten komt over wat je kind al wel weet. Het bijeffect is dat je kind ook trots kan zijn op wat hij/ zij al wel weet en nu de gelegenheid heeft (meer dan anders, wellicht) jou dit te vertellen. Kortom, veel kansen voor leuke gesprekken over de lesstof, erachter te komen waar je kind nieuwsgierig naar is, (of waar jullie allebei nieuwsgierig naar zijn) en mogelijkheden om dat verder te gaan onderzoeken. Net zoals het in de wetenschap vaak gezegd wordt: elk goed onderzoek levert weer veel nieuwe vragen op: de ontdekkingstocht houdt nooit op ;-).

Door de coronacrisis zie je een boost in het digitale onderwijs. Denk je dat het onderwijs op termijn hier ook door verandert?
De digitale wereld maakt al een belangrijk onderdeel uit van de leefwereld van jonge kinderen. Normaal gesproken is het voor leerkrachten op de basisschool dan ook van groot belang om de digitale wereld te integreren in het onderwijs. Dit gegeven krijgt in de coronacrisis een boost. Uit onderzoek blijkt dat inzet van multimedia een positief effect heeft op bijvoorbeeld taal en lezen (Segers & Verhoeven, 2002). Om digitaal geletterd te worden, moeten kinderen ook leren om te gaan met bijvoorbeeld hypertekst en verschillende media; idealiter geïntegreerd in het onderwijs van de school. 

Door de jaren heen zijn er veel ontwikkelingen geweest in online onderwijs, zeker ook wat betreft adaptiviteit van digitale programma’s op het niveau van elk individueel kind. Zo kan er steeds beter en meer onderwijs op maat worden gemaakt voor individuele kinderen via allerlei websites. Bijvoorbeeld www.rekentuin.nl. Op deze site is veel oefenmateriaal beschikbaar, dat zoveel mogelijk op maat feedback geeft, bijvoorbeeld als het kind een x aantal fouten maakt op een bepaald onderwerp betekent het dat het kind nog meer oefenstof of uitleg over dit deelonderwerp krijgt aangeboden. Dus de ontwikkeling in digitaal onderwijs is al in volle gang, en het is goed dat dit doorloopt. Wel blijft de relatie die je als leerkracht met je leerlingen opbouwt van cruciaal belang voor de leervorderingen van leerlingen, dus de interactie met de leerkracht zal altijd een plekje moeten blijven houden. Als leerkrachten de juiste vragen stellen en een positieve houding hebben ten aanzien van het leren en digitale geletterdheid, kunnen zij de motivatie en nieuwsgierigheid van jonge kinderen stimuleren.

Hoe voorkom je dat eenzame kinderen nog eenzamer worden? Heb je tips voor groepswerken en contact houden met de andere kinderen en de juf?
Praktische tip: stimuleren dat zij elke dag even online chatten of videobellen met een vriendje of vriendinnetje of met familie. Ook als leerkracht goed de vinger aan de pols houden en laten zien dat je geïnteresseerd bent in het leerproces van het kind. Om het contact met andere kinderen te stimuleren zou je ook groepsopdrachten kunnen geven, waarbij je als leerkracht groepjes samenstelt op basis van verdeling van vaardigheden van kinderen en de samenwerking tussen kinderen.

Denk je dat kansenongelijkheid in deze tijd vergroot wordt?
Kansengelijkheid is een belangrijk onderwerp, en er zijn sowieso al zorgen over de toenemende kansenongelijkheid in het onderwijs de afgelopen jaren. Kwetsbare kinderen (om diverse redenen) lijken nu inderdaad extra kwetsbaar te worden voor het oplopen van achterstanden, de verschillen kunnen groter worden tussen leerlingen. Dit vraagt sowieso straks als kinderen weer naar school gaan, veel flexibiliteit en handelingskracht van alle leerkrachten. 

Kinderen in achterstandssituaties laten al jarenlang zien dat hun onderwijsprestaties na de zomervakantie zijn afgenomen, terwijl die van kansrijke kinderen zijn toegenomen. Kansarme kinderen verliezen het geleerde, terwijl kansrijke kinderen bij hebben geleerd. Dit heeft alles te maken met de rijke leer-speelomgeving die kansrijke ouders hun kinderen kunnen bieden. We kunnen gevoeglijk aannemen dat dit nu niet anders zal zijn. 

Namens het lectoren-team van het lectoraat Jeugd, Educatie en Samenleving Hanzehogeschool Groningen:
Henderien Steenbeek, Margreet Luinge, Annelies Kassenberg en Jeannette Doornenbal

Referenties

•     https://www.dekinderombudsman.nl/nieuws/schoolsluiting-vraagt-veel-van-kwetsbaarste-kinderen
•       www.thuisonderwijs.nl
•       Lubienski, C.,  Puckett, T. & Brewer, T.J. (2013). Does Homeschooling “Work”? A Critique of the Empirical Claims and Agenda of Advocacy Organizations, Peabody Journal of Education, 88:3, 378-392, DOI: 10.1080/0161956X.2013.798516
•       Ice, C. L., Hoover-Dempsye, K.V., (2011). Linking Parental Motivations for Involvement and Student Proximal Achievement Outcomes in Homeschooling and Public Schooling Settings. Education and urban society, 42(3), 339-369
•       Segers, E., & Verhoeven, L. (2002). Multimedia support of early literacy learning. Computers & Education, 39, 207-221.

Making the best of online education in corona time

"Mom, what about that theorem of Pythagoras? Or: I have to upload English assignments somewhere, but I don't know where. Online education in times of the corona crisis: a interview with the lectors team of the professorship Youth, Education and Society of Hanze University of Applied Sciences.

Will we see effects on children’s school performance when they are able to go back to school?
Today, the world of many children and their parents is turned upside down. This applies to everyone, of course. It's improvising, but now in the 5th week of working from home and home schooling, many families seem to have found their way.

The effects of homeschooling for children, in a general sense, are difficult to show. An effect depends on many factors. For example, the online programme offered by the school may be decisive, but digital opportunities and skills are also necessary to be able to follow online lessons at home. For example, are there enough computers at home and do the children know how to log in, attend a digital meeting or upload assignments in the right place? And if the children do not know, are their parent(s) digitally literate enough?

In addition, a quiet room in the house where the child can work is important for home education, and the success of home education depends on the degree of assistance available from parent(s) in making the school assignments. Some parents may be competent enough, but do not have time to help because of their own work. If children and/or parents become stressed as a result, this does not improve the atmosphere at home, which in turn can have a negative impact on school performance.  

The social network in which children are part of at school, and from which they often gain much support, also disappears during this crisis. Most children now depend on their family. They miss the contact with their peers and will have to contact their friends in digital ways. And that usually does not happen as naturally as at school, where you don't have to make an effort to meet and talk to each other.

There’s a reason that there is now a clear call to make school space available for vulnerable children (see call ombudsman for children Margrite Kalverboer, 20 March). During the crisis, these children seem to be particularly vulnerable to falling behind schedule, because they cannot make use of 'protective factors', such as help from parent(s) with online education, a quiet home situation, a laptop and Wi-Fi, and the social network in which they normally find themselves.

Children from wealthy families may benefit from the extra attention of their parents; with some help, they can cope with online education, and they are stimulated in their free time. These children can make use of many resources (social, cultural, economic). But vulnerable children are disadvantaged on all fronts. They effectively have less teaching time, less supervision, but in addition to that, more boredom, stress and threats to their (social) safety.

What are some of the positive and negative effects of short-term homeschooling during the corona crisis?
In a number of other countries, such as the United States, home schooling is much more common than in the Netherlands. In principle, home schooling is still officially prohibited in the Netherlands (www.thuisonderwijs.nl). However, a child can be exempted from enrolment in a school, under certain conditions related to the parents' philosophy of life.

Literature on the effects of homeschooling in the USA shows that there is much discussion about the pros and cons of 'homeschooling'. Nowadays, this is often about a different situation than the one we are currently experiencing in the Netherlands; with homeschooling, children work at home for a much longer period of time, often throughout their school careers. Homeschooling then often stems from parents’ ideological ideas about the best way to educate their children, and how the way in which their children are educated contributes to this. Literature that points out the advantages of home schooling is also often ideologically coloured, with few claims about the advantages for the development and learning of children that have been well researched (Lubienski et al, 2013). However, there are studies that show a positive correlation between parents' motivation to be involved in their children's home schooling and their children's direct performance indicators, such as the level of their sense of 'self-efficacy'. But it is likely that this involvement of parents who choose homeschooling on the basis of ideological conviction was already there anyway.

A positive effect seems to be that soon, when all the hurdles have been cleared, perhaps everyone (children, parents and teachers) will be a bit more digitally literate, purely because everyone has now had a lot of practice and experienced what does, or does not, work.

Do you have any tips for parents who suddenly, without experience, have to teach their children at home?
You don't have to know everything yourself to help your child. For example, sitting down together and going through the steps you need to take to get the right answer can be very useful help. In fact, just as in a normal situation, it is important to pay attention to your child's learning process. 

Complimenting your child if he or she gets to work on time does wonders. Positive feedback, and if something doesn't go well, name specifically what doesn't go well and indicate as precisely as possible what your child can do to improve the next time (this way you also help to build a growth-mindset of your child in terms of learning!).

It can also help to discuss at breakfast what is on the program for the children for that day, this can help to give your child some overview. Then you could discuss what your child thinks he or she can do on his/her own, and where he or she might still need help. You could repeat this exercise at lunch: how is it going? Is everyone doing okay? Where is more help needed? What are the plans for the afternoon? At the end of the school day (preferably not too long!) you can evaluate how it went, what succeeded and what can be postponed to the next day.

Great tips: you can find a lot of great tips on wij-leren (Dutch)! https://wij-leren.nl/praktische-tips-thuis-leren.php 

How can parents use inquiry-based pedagogy as a working method?
As a parent, you can talk to your child about the teaching material, this way you can find out about what your child already knows by asking open-ended questions. You can connect to this, by giving your help or information adapted to what your child already knows. The nice thing about this is that you can find out a lot more about what your child already knows. Another positive side-effect is that your child can also be proud of what he or she already knows and now (more than usual, perhaps) has the opportunity to tell you this. In short, this offers a lot of opportunities for nice conversations about the teaching material, to find out what your child is curious about (or what you are both curious about) and possibilities to explore that further. Just like it is often said in science: every good research results in many new questions: the voyage of discovery never stops ;-).

Due to the corona crisis, you see a boost in digital education. Do you think that education will also change in the long term?
The digital world is already an important part of the world of young children. In general, it is very important for primary school teachers to integrate the digital world into education. This is given a boost during the corona crisis. Research shows that the use of multimedia has a positive effect on, for example, language and reading (Segers & Verhoeven, 2002). To become digitally literate, children must also learn to deal with hypertext and various media, for example; ideally integrated into the school's education.

Over the years, there have been many developments in online education, especially with regard to the adaptability of digital programmes at the level of each individual child. For example, more and more tailor-made education can be made available to individual children via a variety of websites. For example www.rekentuin.nl. On this website, a lot of practice material is available, which provides tailor-made feedback as much as possible. For example, if the child makes an x number of mistakes on a certain subject, it means that the child will be offered even more practice material or explanations about this sub-topic. So the development in digital education is already in full swing, and it is good that this continues. However, the relationship you build as a teacher with your pupils remains crucial for the learning progress, so the interaction with the teacher will always have to keep its place. If teachers ask the right questions and have a positive attitude towards learning and digital literacy, they can stimulate young children's motivation and curiosity.

How do you prevent lonely children from becoming even lonelier? Do you have tips for group work and keeping in touch with the other children and the teacher?
Practical tip: encourage them to have a daily chat or video call with a friend or family. Also as a teacher, stay on top of things and show that you are interested in the child's learning process. To stimulate contact with other children you could also give group assignments, in which you as a teacher create groups based on the children's skills and the cooperation between children.

Do you think that inequality of opportunity increases during the crisis?
Equality of opportunity is an important issue, and there are already concerns about the increasing inequality of opportunity in education in recent years. Vulnerable children (for a variety of reasons) do indeed now seem to become extra vulnerable to falling behind, the differences may increase between pupils. This will in any case require a lot of flexibility and decisiveness on the part of all teachers when children return to school.

For many years now, children in disadvantaged situations have shown that their educational performance has declined after the summer holidays, while that of privileged children has increased. Underprivileged children lose what they have learned, while privileged children have learned new things. This has everything to do with the rich learning and playing environment that privileged parents can offer their children. We can safely assume that this will be no different now.

On behalf of the lectors team of the professorship Youth, Education and Society of Hanze University of Applied Sciences:
Henderien Steenbeek, Margreet Luinge, Annelies Kassenberg en Jeannette Doornenbal

References

•     https://www.dekinderombudsman.nl/nieuws/schoolsluiting-vraagt-veel-van-kwetsbaarste-kinderen
•       www.thuisonderwijs.nl
•       Lubienski, C.,  Puckett, T. & Brewer, T.J. (2013). Does Homeschooling “Work”? A Critique of the Empirical Claims and Agenda of Advocacy Organizations, Peabody Journal of Education, 88:3, 378-392, DOI: 10.1080/0161956X.2013.798516
•       Ice, C. L., Hoover-Dempsye, K.V., (2011). Linking Parental Motivations for Involvement and Student Proximal Achievement Outcomes in Homeschooling and Public Schooling Settings. Education and urban society, 42(3), 339-369
•       Segers, E., & Verhoeven, L. (2002). Multimedia support of early literacy learning. Computers & Education, 39, 207-221.