Skip to ContentSkip to Navigation
Aletta Jacobs School of Public Health
Together for more healthy years
Aletta Jacobs School of Public Health
Header image AJSPH

AJSPH

In het kielzog van de coronacrisis: de expertise van de verpleegkundige

Datum:12 juni 2020
Oproep aan verpleegkundigen
Oproep aan verpleegkundigen

English translation below 

De strijd

Er bestaat volk genoeg dat je de nobele kanten beschrijft, de heroïsche kant, de geëxalteerde kant van de oorlog. Ik moet je beschrijven wat ik gezien heb, de andere kant’. Dit is een citaat uit het werk van Ellen La Motte onder de titel: ‘Het kielzog van de oorlog’, dat zij, als Amerikaanse verpleegkundige, schreef gedurende haar verblijf in het Belgische Ieper in de Eerste Wereldoorlog. De aanleiding voor dit citaat is de wijze waarop de verpleegkundige beroepsgroep gedurende de coronacrisis in de media wordt gepresenteerd. Er zit namelijk een opmerkelijke gelijkenis in het woordgebruik tussen die oorlogsstrijd van ruim een eeuw geleden en de huidige quarantainetijd. ‘Helden in de zorg: het is een strijd die we gaan winnen!’, ‘Deze strijd brengt verpleegsters meer status’, ‘ook artsen krijgen nu meer waardering voor de verpleging’. Over het algemeen kan gesteld worden dat de emanciperende werking toentertijd alweer snel wegebde en dat sterke voorvrouwen en voormannen in dit beroep, na die Eerste Wereldoorlog, maar met mondjesmaat de kans grepen hun vakinhoudelijke kennis over het voetlicht te brengen. Maar wat hebben ze eigenlijk te melden?’

Het cliché

Er is bijna geen beroep waar zoveel gemeenplaatsen over bestaan als over dat van de verpleegkundige. Zij zijn vrouw, laagbetaald en oververmoeid. Verpleegkundigen verlaten hun ‘bed-side job’ in een burn-out situatie veelal sneller dan dat zij vervangen kunnen worden en zij worden gemangeld in een disruptief medisch systeem waarin zij slecht gehoord worden. Ook over hun attitude zijn algemeenheden te melden: zij zijn kordaat en troostrijk en er is geen verpleegkundige notitie te vinden waar het woord ‘empathie’ niet in voorkomt. Platitudes zijn er niet voor niets; er zit op zijn minst een kern van waarheid in. Het is nu inmiddels wel tijd om de banaliteit van dit eenvormige beeld wat te ontstijgen.

Modern Times in Nursing

We zien in deze coronatijd aanmerkelijk minder vaak verpleegkundigen aan de publieke gesprekstafel dan medisch specialisten en virologen. De burger is natuurlijk ook vooral geïnteresseerd in een nieuw medicijn of vaccin, en het is evident dat dit niet het specifieke vakgebied van een verpleegkundige is. Maar waarom zou de verpleegkundige als gesprekspartner aan de publieke tafel nu toch wat meer te overwegen zijn? Naast de diagnose en de behandeling van de ziekte zelf, zullen in de nasleep van de COVID-19 crisis met name de gevolgen van de ziekte en de behandeling veel aandacht vragen, en over deze gevolgen van de ziekte hebben nu juist verpleegkundigen veel interessante kennis. Het betreft inmiddels een breed vakgebied dat in toenemende mate wetenschappelijke onderbouwing kent. Als een medicijn niet voldoende helend is, zijn het vaak verpleegkundigen die in actie komen. Het gaat dan bijvoorbeeld over zorgverlening bij langdurige pijn, gevoelens van angst en depressie, aanhoudende benauwdheid, ondervoeding, eenzaamheid en overbelasting van de mantelzorg. Verpleegkundigen weten welke essentiële gezondheidsvraagstukken moeten worden aangepakt om straks weer voldoende kwaliteit van leven te kunnen ervaren en aan het werk te kunnen. Het is dus ronduit wetenswaardig wat deze verpleegkundigen, naast bijvoorbeeld de medisch specialist, de huisarts en de maatschappelijk werker, nu precies doen en op basis waarvan zij verpleegkundige zijn.

Aan tafel!

Dit is een oproep aan deze deskundige verpleegkundigen zelf, om meer inhoudelijk hun vakgebied in de publieke opinie te bespreken; inhoudelijk leiderschap te tonen. En het is een oproep aan de media om hen die plek te bieden. Verpleegkundigen zijn in deze tijd positief op de voorgrond getreden met persoonlijke blogs, dagelijkse wetenswaardigheden en aangrijpende verhalen. Het zou mooi zijn als zij ook de gelegenheid nemen en krijgen de eigen kennisbasis met de burger te delen; een wetenschappelijke basis die verder gaat dan de persoonlijke emotie, de zwaarte van het beroep of de wijze waarop er met een tekort aan mondkapjes wordt omgegaan. Doorbreek het cliché! Aan tafel met verpleegkundigen, omdat iedereen wil weten wat ze over hun vak te melden hebben: veel, heel veel over ‘de andere kant’.  

Wolter Paans, lector Verpleegkundige Diagnostiek; Marie Louise Luttik, lector Familiezorg; Wim Dieperink, lector Critical Care; Han de Ruiter, lector Waardegedreven Zorg.
Auteurs zijn ondermeer opgeleid als verpleegkundige en werkzaam binnen het lectoraat Verpleegkundige Diagnostiek van de Hanzehogeschool Groningen.


The backwash of the c
orona crisis: the expertise of the nurse

The battle

"There are enough people to describe the noble sides, the heroic side, the exalted side of the war. I have to describe what I saw, the other side." This is a quote from the work of Ellen La Motte titled ‘The Backwash of War’, which she, as an American nurse, wrote during her stay in Ieper in Belgium during the First World War. The reason we mention this quote is the way in which the nursing profession is presented in the media during the corona crisis. There is a remarkable similarity between the word usage between that war battle of more than a century ago and the current quarantine time. "Heroes in healthcare: it is a battle that we are going to win!" "This battle gives nurses more status," "doctors are now also getting more appreciation for nursing." In general, it can be said that the emancipating effect soon ebbed away again and that strong forewomen and foremen in this profession, after that First World War, only occasionally took the opportunity to highlight their professional knowledge. But what do they actually have to say?"

The cliché

There is hardly any profession that has so many platitudes as that of the nurse. They are female, paid little, and overtired. Nurses often leave their bed-side job in a burnout situation faster than they can be replaced, and they are mangled in a disruptive medical system in which they are barely heard. Generalities can also be reported about their attitude: they are firm and comforting and there is no nursing text that does not contain the word 'empathy'. Platitudes are there for a reason; there is at least some truth in it. We have now come to the point where we should go beyond the banality of this uniform image.

Modern Times in Nursing

In this time of corona, we see significantly fewer nurses at the public discussion table than medical specialists and virologists. Citizens are of course primarily interested in a new medicine or vaccine, and it is evident that this is not a nurse's specific field. But why should we consider the nurse a bit more as a discussion partner at the public table? In addition to the diagnosis and treatment of the disease itself, in the aftermath of the COVID-19 crisis, the consequences of the disease and the treatment in particular will require a lot of attention. Especially about these consequences, nurses have a lot of interesting knowledge. It is now a broad field that is increasingly scientifically substantiated. If a medicine is not healing enough, it is often nurses who act. This concerns, for example, care provision for long-term pain, feelings of anxiety and depression, ongoing shortness of breath, malnutrition, loneliness and over-asking informal carers. Nurses know which essential health issues need to be addressed in order to be able to experience sufficient quality of life and to work again. It is therefore absolutely worth knowing what these nurses do, in addition to, for example, the medical specialist, the general practitioner and the social worker, and on the basis of which they are nurses.

At the table!

This is an appeal to the expert nurses themselves to discuss their subject matter in the public opinion in more detail; show substantive leadership. And it is an appeal to the media to offer them that spot. Nurses have come to the forefront today with personal blogs, daily facts and gripping stories. It would be nice if they also take and receive the opportunity to share their own knowledge with citizens; a scientific basis that goes beyond personal emotion, the heaviness of the profession or the way in which a shortage of mouth masks is dealt with. Break the cliché! At the table with nurses, because everyone wants to know what they have to say about their profession: much, very much about "the other side".

Wolter Paans, Professor of Nursing Diagnostics; Marie Louise Luttik, Professor of Family Care; Wim Dieperink, Professor Critical Care; Han de Ruiter, Professor Value-Driven Healthcare. Authors are trained as nurses and work within the Nursing Diagnostics research group at the Hanze University of Applied Sciences.