Vondels Lucifer op het politiebureau
Datum: | 25 februari 2025 |

Heb jij Lucifer uit Joost van den Vondels toneelstuk ooit iets in de trant van “detective” horen zeggen? Ik denk het niet. En dat terwijl het wel de favoriete bijnaam is voor de vrouwelijke rechercheur waar Lucifer mee samenwerkt. Heb je geen idee waar ik het over heb? Ik zal je helpen: Vondel, maar dan op Netflix. Zeventiende-eeuws, maar dan modern. Klinkt als een gekke combinatie, net als het geitenwollenvest en de sokken in sandalen die God later in de serie zal dragen als hij Aarde bezoekt - maar deze combinaties werken geweldig.
Duivelse verwarring
Als de serie op Netflix begint, is Lucifer al vijf jaar op Aarde. Na het martelen van gedoemde zielen in Hel voor millennia is hij er wel even klaar mee, en besluit op Aarde te blijven voor zolang het kan. Waar Vondels Lucifer begint met Lucifer in de hemel die een opstand tegen God overweegt, worden we in de serie gelijk meegesleurd in het leven van Lucifer op Aarde – zonder enige informatie vooraf. Eerlijk gezegd snapte ik er in het begin nog helemaal niets van. Misschien kwam dat wel doordat ik het toneelstuk van Vondel nog niet had gelezen voor het vak Literaire Canon I. Het toneelstuk bevat namelijk alle aanleidingen die Lucifer doen hebben besluiten te rebelleren tegen zijn vader, terwijl de serie mij het gevoel geeft dat die al ‘verwacht’ dat je deze achtergrondinformatie bezit. Gelukkig kreeg ik deze informatie bij Literaire Canon I.
Lucifer en de politie
In de serie kom je gaandeweg steeds meer te weten over wat Lucifer heeft meegemaakt in Hemel en Hel. De belangrijkste personages naast Lucifer in de serie zijn “detective” Chloe Decker, Lucifers broer Amenadiel en de demon Mazikeen. Doordat een vriendin van Lucifer onlangs is vermoord, komt hij in aanraking met detective Decker die op de moordzaak is gezet. Ze besluiten uiteindelijk samen te werken. De samenwerking is het begin van nog vele jaren samen, en zo komt in de serie het iconische duo tot stand van de altijd serieuze detective en de charmante, grappige duivel, die heel anders blijkt te zijn dan de typische ‘duivel’ waar de mensen al die jaren over hebben geschreven.
Wat dat betreft is er al een tweede verschil tussen de serie en het toneelstuk: in de serie maakt Lucifer een enorme persoonlijke ontwikkeling door. Hij besluit in eerste instantie het Los Angeles Police Department te helpen met moordzaken omdat hij gewend is mensen te straffen in Hel, maar raakt steeds meer gehecht aan de mensen op Aarde en leert dat ze niet allemaal zo zelfzuchtig zijn als hij denkt. Vooral Chloe speelt daar een grote rol in.
Personageclash
Er zijn ook overeenkomsten. Personages die zowel in het toneelstuk als de serie voorkomen, zijn Lucifer, en Gabriël, Michaël, Uriël en God. Toch heeft de serie wel artistieke vrijheid genomen in de invulling van deze personages. Wat ik leuk vind, is dat Gabriël, Gods geheimenistolk, een vrouw is in de serie – normaal wordt deze engel namelijk als man geportretteerd. Verder worden Michaël en Uriël nogal heldhaftig voorgesteld in Vondels Lucifer, maar zijn ze in de serie antagonisten. Het ontbreken van een paar engelen en demonen uit het toneelstuk wordt in de serie goedgemaakt met de fictieve engel Amenadiel en badass demon Mazikeen, die net als Lucifer het leven op Aarde steeds meer gaan waarderen.
Sympathy for the Devil
Voor het toneelstuk en de serie heb ik dezelfde waardering. Doordat ik de serie heb gekeken voordat ik het toneelstuk ging lezen, was ik weliswaar iets in de war, maar kijk ik nu heel anders naar het toneelstuk. Ik stel mij Lucifer in de hemel voor als een wanhopige engel die gewoon erkenning wil van God, zijn eigen vader. En andersom kijk ik door het toneelstuk van Vondel ook heel anders naar de serie: als ik hem (voor de elfde keer) opnieuw kijk, weet ik al wat Lucifer allemaal heeft meegemaakt. Ik vind het superleuk dat mijn favoriete serie op Netflix en het toneelstuk dat ik mocht lezen voor Literaire Canon I zich zo met elkaar vermengen en elkaar verrijken. Bij deze raad ik jullie allemaal aan om ook de serie te kijken en het toneelstuk te lezen. Waar je mee begint? Dat mag je zelf weten. Of je vraagt aan jezelf, net zoals Lucifer in de serie aan anderen vraagt, “what is it you truly desire?”
Reacties
