Bron- en literatuurgebruik

In academisch onderzoek is het van cruciaal belang de waarde van een bron te beoordelen om de betrouwbaarheid en relevantie van de informatie te waarborgen. Je moet dus kunnen verdedigen waarom je een bepaalde bron hebt aangevoerd in je tekst.

De bron van je bron

Ga bij het zoeken naar literatuur altijd terug naar de bron van de informatie. Dat kan een ander artikel zijn dan dat waarin jij jouw informatie hebt gevonden. Als jij in een artikel van Smith (2023) leest dat er wetenschappelijk bewijs is gevonden door Johnson (2022), verwijs dan naar de bron van je bron, dus Johnson. Tenzij het gaat om de beschouwing van Smith op de informatie van Johnson, dan is die beschouwing immers het belangrijkst. Je bron is in dat geval Smith.

De waarde van je bron beoordelen

Een bron uit een wetenschappelijk artikel is vrijwel altijd van goede kwaliteit. De uitgever ervan heeft dan de waarde van de bron al gecontroleerd, waardoor alleen de actualiteit van de bron nog van belang is.

Wanneer je informatie afkomstig is uit een bron die mogelijk niet betrouwbaar is, kun je zelf de betrouwbaarheid van je bron controleren met onderstaande vragen.

Controleer de betrouwbaarheid van je bron met deze vragen

Is de boodschap objectief?
Analyseer de woordkeuze en de onderzoeksmethode om te bepalen of de auteur niet vooringenomen of bevooroordeeld is geweest.

Wat is de achtergrond van de auteur?
Is het een autoriteit op zijn of haar gebied? Zoek op internet op voor welke instantie de auteur werkt.

Is de tekst actueel?
Hoe lang een bron actueel is, hangt af van het vakgebied. In sommige disciplines wordt veel onderzoek gedaan, waardoor een bron snel kan verouderen (denk aan medische wetenschappen). Het bewijs uit een bron is actueel als de informatie nog relevant is en wanneer het niet door ander wetenschappelijk bewijs weerlegd is. Als je onderzoek doet naar historische gebeurtenissen of ontwikkelingen, kan het zijn dat je je juist moet focussen op artikelen die in een ver verleden zijn geschreven.

Waar is de tekst gepubliceerd?
Is dit bijvoorbeeld op een website met een bepaald doel, en zou dit doel kunnen interfereren met de neutraliteit of betrouwbaarheid van de bron?

Wie is de opdrachtgever en wat was het doel van de publicatie?
Zou dit kunnen interfereren met de neutraliteit van het onderzoek?

Maakt de bron zelf ook gebruik van bronverwijzingen?
Duidelijk moet zijn waar je bron zelf de gegeven informatie vandaan heeft. Wanneer dit wetenschappelijk verantwoorde bronnen zijn, is de tekst bruikbaar. Zie ook ‘De bron van je bron’ hierboven.

Is het artikel gepeerreviewd?
Dit vooral van belang als het om (semi-)wetenschappelijke teksten gaat. In het geval van peerreview hebben vakgenoten geanalyseerd of het onderzoek op de juiste manier is uitgevoerd. Artikelen die niet gepeerreviewd zijn, zijn geen goede bron voor wetenschappelijk onderzoek.

Is er vaak verwezen naar deze bron?
Dit is een handige vraag als je niet zoekt in een wetenschappelijk tijdschrift maar wel in een database met wetenschappelijke artikelen, zoals GoogleScholar. Daar is te zien hoe vaak een artikel geciteerd is. Hoe hoger dat getal, hoe vaker andere onderzoekers het artikel hebben gebruikt, wat een indicatie kan zijn voor de betrouwbaarheid ervan.

Ook interessant voor jou

Laatst gewijzigd:

21 september 2023 11:18