Opleidingsbeleid schrijfvaardigheid

Checklist voor (her)programmering en evaluatie van Communicatieve Vaardigheden ('CV')

Een effectief curriculumgeïntegreerd programma Communicatieve Vaardigheden (verder: 'CV') veronderstelt beleid op opleidingsniveau. Onderstaande checklist biedt opleidingen een stramien voor (verdere) vormgeving en bewaking van de kwaliteit van het CV-programma.

---

Coördinatie opleidingsniveau (cursusoverstijgend)

De opleidingsdirecteur is verantwoordelijk voor (het bewaken van) een duurzame status van de CV-leerlijn in de opleiding. De opleidingsdirecteur wijst daartoe jaarlijks een CV-coördinator aan die zorg draagt voor de uitvoering en de kwaliteit van het cv-programma.

Taken CV-coördinator

• Initiëren van jaarlijkse evaluatie (en indien nodig herprogrammering) van de CV-componenten in cursusonderdelen en van de gehele CV-leerlijn (evaluatie uit te voeren door (subcie) van de opleidingscommissie aan de hand van onderstaande agendapunten).
• Coördineren van het portfolio-systeem in de Bachelorsfase, coördineren en/of uitvoeren van beoordelingen van portfolio's aan het eind van de Bachelorsfase (zie verder onder agendapunt 1).
• Initiëren van docentenoverleg ten behoeve van afstemming leermateriaal, CV-taken, didactische aanpak, beoordeling in de cursussen.
• Vastleggen CV-onderdelen in de cursusbeschrijvingen in de studiegids (docentonafhankelijk).
• Opnemen van een paragraaf in de studiegids over de CV-leerlijn in de opleiding (opsomming cv-componenten, beschrijving portfolio-systeem en beoordelingswijze).
• Aanstellen en aansturen van studentassistent(en) in de CV-leerlijn.

Taken studentassistent(en)

• Praktische ondersteuning en administratieve taken in de organisatie en de eindbeoordeling van portfolio's;
• Praktische ondersteuning bij CV-componenten in de vakken (begeleiden van tutorgesprekken met studenten, assistentie bij beoordeling).

---

Aandachtspunten voor jaarlijkse evaluatie, vaststelling, eventueel (her)programmering

Uitvoering

De uitvoering gebeurt door opleidingscommissie (en/of subcommissie CV) en indien relevant curriculumcommissie, aangestuurd door de coördinator Communicatieve Vaardigheden.

Evalueren en vaststellen CV-leerlijn en portfoliosysteem: onderdelen, criteria en beoordelingswijze

De leerlijn krijgt in de Bachelor vorm in een portfolio-systeem waarbij het overleggen van het portfolio voorwaarde is voor het behalen van het diploma. Het valt te overwegen om de inspanningen voor het portfolio expliciet te maken door het CV-portfolio als apart vak te noteren op de cijferlijst. Daarbij kunnen CV-taken in de vakonderdelen worden meegenomen in de cijfers voor deze vakonderdelen, of in een apart portfoliocijfer aan het eind van de Bachelorsfase. Zo'n portfolio bevat bijvoorbeeld:

• een aantal door de opleiding verplicht opgegeven CV-opdrachtuitwerkingen (is de CV-leerlijn).
• een door de student gemaakte selectie van overige opdrachtuitwerkingen.
• alle docent- en 'peer'- beoordelingen en feedbackrapportjes.
• een x-tal korte zelfevaluaties.
• een aanbiedingsbrief.

Precieze inhoud: nader te bepalen door de opleiding. Met behulp van het bijgevoegde schema kan per studiefase/semester worden nagegaan welke CV-opdrachten er in de loop van het curriculum worden gevraagd aan studenten. Een ingevuld schema laat de spreiding en intensiteit van CV-training en CV-taken in de opleiding zien, kortom de ontwikkeling van de CV-leerlijn.

Check eindtermen en doelstellingen voor communicatieve vaardigheden

Denk hierbij aan een opleidingsspecifieke invulling van de eindtermen, aan de mate waarin deze zijn toegesneden op de in het werkveld gevraagde vaardigheden en de wijze waarop ze worden getoetst.

Consistentie CV-didactiek

De CV-eindtermen en de curriculum-geïntegreerde aanpak van het CV-onderwijs zijn gestoeld op de onderstaande didactische principes:

• Bied studenten inzicht in de bedoelingen en de conventies van wetenschappelijke communicatie: inwijding in de academische schrijfcultuur, met aandacht voor verschijningsvormen van wetenschappelijke genres, helpt studenten bij de bewustwording van hun rol als schrijver en als deelnemer aan de wetenschappelijke dialoog. Dit maakt de uitvoering van CV-taken gemakkelijker. 'Studentenvarianten' van professionele wetenschappelijke CV-taken vergroten de betrokkenheid van studenten en hun motivatie.
• Breng studenten een kwaliteitsbewuste en zelfstandige schrijfhouding bij. Denk aan experimenteren met uiteenlopende schrijfstrategieën en -technieken,(peer)feedback op tussentijdse producten. Ook: de docent als begeleider en kritisch meelezer, niet als corrector; de student als verantwoordelijke voor de eindproducten, waarbij de docent de sociale onaanvaardbaarheid van ondoordacht gestructureerde en slordige eindproducten benadrukt.
• Laat studenten oefenen in uiteenlopende genres: studenten ontwikkelen zo vaardigheden die maatschappelijk ruim toepasbaar zijn. Bovendien biedt het studenten de mogelijkheid om dóór uitoefening van CV-taken hun inzicht in de stof te verdiepen.

Begeleiding afstudeerscripties

Denk aan de wijze waarop studenten worden begeleid bij het schrijven van hun eindscriptie; het functioneren van het scriptiereglement in de opleiding (per opleiding vastgestelde scriptierichtlijnen).

Remediëring van deelvaardigheden

Denk aan de wijze waarop studenten die over onvoldoende elementaire spel- en formuleervaardigheden beschikken, deficiënties moeten wegwerken. Bijvoorbeeld door (verplichte) oefening met COO-programma's of doorverwijzing naar externe/universitaire ondersteuningsdiensten.