Helmuth Plessner

De Duitser Plessner studeerde biologie en filosofie. Via Max Weber raakte hij geboeid door de jonge sociologische wetenschap. Als ‘half jood’ emigreerde hij na de machtsovername van Hitler naar Nederland, waar hij een werkplek kreeg op het fysiologisch instituut van de Groningse hoogleraar F.J.J. Buytendijk. In de avonduren voltooide hij het boek dat hem na de Tweede Wereldoorlog in Duitsland beroemd zou maken, Die Verspätete Nation. Om hem als hoogleraar in dienst te kunnen nemen, werd in 1938 binnen de RUG een Sociologisch Instituut opgericht, het eerste in Nederland. In 1939 hield Plessner zijn inaugurele rede. Zijn hoorcolleges trokken relatief veel studenten. Binnen het instituut werd empirisch onderzoek verricht naar het sociale leven van het personeel van twee Groningse tabaksfabrieken. Een tweede onderzoek, naar de omstandigheden van privaatdocenten, stagneerde na de Duitse bezetting. Tot 1943 kon Plessner nog in functie blijven, maar werd toen ‘vanwege zijn a¢ omst’ ontslagen. Na de oorlog werd de aan zijn persoon verbonden leerstoel opgeheven en kreeg hij een benoeming als gewoon hoogleraar filosofie. In 1951 ging hij terug naar Duitsland. Bij het 350-jarig bestaan van de RUG in 1964 ontving hij een eredoctoraat.