ERC-laureaten

De European Research Council (ERC) geeft beurzen aan excellente onderzoekers. Hiermee stimuleert het instituut baanbrekend onderzoek in Europa.

ERC Starting Grants ondersteunen opkomende wetenschapstalenten om een onderzoekteam samen te stellen en een onafhankelijk onderzoek op te starten.
Consolidator Grants zijn bedoeld voor wetenschappers die hun zelfstandigheid willen verstevigen door een onderzoeksgroep op te richten of die recent een onafhankelijke en uitstekende onderzoeksgroep hebben gevormd en willen consolideren. De Advanced Grants staan open voor gevestigde wetenschappers van alle nationaliteiten en leeftijden. Met de ERC-beurs kunnen ze baanbrekende en gedurfde projecten aangaan om nieuwe richtingen in te slaan in hun onderzoeksgebied. De Synergy Grants maken interdisciplinaire samenwerking op fundamenteel wetenschappelijk niveau tussen meerdere toponderzoekers mogelijk. Het zijn de grootste en meest competitieve subsidies van de ERC.

Meer informatie en contact

• Meer informatie vindt u op de website van de European Research Council.

ERC Grants 2024

Synergy Grants

Bert Poolman

Bert Poolman (Faculteit Science and Engineering) is hoogleraar biochemie. Poolman gaat verder onderzoek doen naar hoe kenmerken van het leven – compartmentalisatie, metabolisme, celdeling en genoomsegregatie – mechanistisch verbonden zijn en autonome groei van cellen mogelijk maken. Poolman zal met zijn onderzoek inzicht krijgen in hoe cellen het interne milieu reguleren en bijdragen aan het begrijpen van het mechanisme van celdeling. Dit zal hij doen door een blauwdruk te maken voor het koppelen van metabole netwerken aan biomoleculaire modules voor celding. Dit project doet hij samen met prof. dr. Petra Schwille van het Max Planck Instituut (Martinsried, Duitsland). Het onderzoek zal bijdragen in grote technische vooruitgang in het bouwen van cellen en zorgt het voor een beter begrip van biologische mechanismen, die normaliter vaak verborgen blijven. Ook levert het nieuwe fundamentele inzichten op belangrijke principes van het cellulair leven.

Lees meer over het onderzoek van Bert Poolman.

Consolidator Grants

Bart Besselink

Bart Besselink (Faculteit Science and Engineering) houdt zich in project COCOS bezig met het ontwikkelen van nieuwe meet- en regeltechniek die van zichzelf modulair is en daardoor in staat om onderdelen onafhankelijk van elkaar te beoordelen. In de engineeringpraktijk worden onderdelen onafhankelijk van elkaar ontworpen en wordt tegelijkertijd de prestatie van het geïntegreerde systeem gegarandeerd. De nieuwe techniek biedt ondersteuning door rekening te houden met zowel de eisen op onderdeelniveau als op systeemniveau. Control systems engineers kunnen op deze manier de efficiënte, veilige en betrouwbare werking van volgende generatie engineeringssystemen garanderen.

Lees meer over project COCOS.

Else Starkenburg

Else Starkenburg (Faculteit Science and Engineering) heeft de beurs ontvangen voor het EARLYMW project. Dit richt zich op de vroege geschiedenis van ons sterrenstelsel, met een focus op de eerste paar miljard jaar na de oerknal. Hoewel missies zoals Gaia ons cruciale inzichten hebben gegeven in het verleden van de Melkweg, blijft de vroegste geschiedenis relatief onbegrepen. Nieuwe multiplex-instrumenten, met name WEAVE en 4MOST, zullen hier de komende jaren verandering in brengen en Gaia's gegevens aanvullen met radiale snelheden en chemische samenstellingen voor oude sterren. Starkenburg en haar team zijn intensief betrokken geweest bij de voorbereidingen hiervoor. Ze kijkt ernaar uit om voor het eerst een complete inventarisatie van zeer metaalarme sterren in verschillende delen van de Melkweg te maken en te analyseren. Het team zal vroege chemische evolutie in verschillende galactische omgevingen onderzoeken, wat zal leiden tot een beter begrip van het baby-sterrenstelsel dat uitgroeide tot onze Melkweg.

Lees meer over de toekenning van de Consolidator Grant aan Else Starkenburg.

Jagoda Slawinska

Jagoda Slawinska (Faculteit Science and Engineering) richt zich in haar project op het bedenken van nieuwe oplossingen voor snellere en energiezuinigere elektronica, iets wat in de toekomst steeds belangrijker wordt. Om dit voor elkaar te krijgen, zullen speciale (ferroelektrische) materialen ontworpen worden die bestaan uit hele dunne laagjes. In huidige computers voert de processor de logische denkstappen uit en wordt de uitkomst van de tussenstappen opgeslagen in het werkgeheugen. Ferroelektrische materialen zijn daarentegen in staat de logica en het geheugen te combineren. Omdat het uitlezen van het materiaal lastig blijkt, heeft het onderzoek als doel materialen te ontwikkelen die juist het uitlezen makkelijker maken. Zo kan een superzuinige en snelle computer een stap dichterbij komen.

Lees meer over het onderzoek van Jagoda Slawinska.

Martin de Borst

Martin de Borst (Faculteit Medische Wetenschappen) is hoogleraar nefrologie in het UMCG. Hij wil een nieuwe methode ontwikkelen om nierschade eerder vast te stellen. 'Mensen hebben geen klachten bij beginnende nierschade', aldus De Borst. In zijn ERC-project zal De Borst AI gebruiken om een nieuwe marker te vinden die de mate van nierschade beter weergeeft dan creatine, dat momenteel wordt gebruikt. Hiervoor zal De Borst gebruikmaken van al bestaande gegevens die klaarliggen voor onderzoek. Hij zal samenwerken met collega's van de Mayo Clinic (Verenigde Staten) en het Karolinska Instituut (Zweden). Deze analyse kan leiden tot vroegere identificatie van nierschade, wat leed van patiënten kan voorkomen. Het is de bedoeling dat de nieuwe marker wordt gebruikt in combinatie met al bestaande methoden.

Lees meer over het onderzoek van Martin de Borst.

Starting Grants

Jingxiu Xie

Jingxiu Xie (Faculteit Science and Engineering) richt zich in haar project op de ontwikkeling van geïntensiveerde katalytische processen voor het omzetten van CO2 in synthetische brandstoffen. Synthetische brandstoffen hebben de potentie om te dienen als duurzame vliegtuigbrandstoffen, waardoor succesvolle productie uit CO2 een oplossing biedt voor cruciale maatschappelijke uitdagingen en een belangrijke stap is in de richting van een echte circulaire economie. Traditioneel worden metaal kobaltkatalysatoren gebruikt in de Fischer-Tropsch Synthesetechnologie om syngas (CO en H2) om te zetten in synthetische brandstoffen, maar ze produceren voornamelijk methaan wanneer ze worden toegepast op CO2. Om dit te verhelpen stelt Xie een ander concept voor, genaamd ‘reactorzonering’, dat de omgeving van de katalysator in de chemische reactor aanpast. De methode die Xie voorstelt betekent een paradigmaverschuiving in het onderzoek naar katalyse, reactortechniek en procesintensificatie. Dit wordt het eerste bewijs van metaal kobaltkatalysatoren die CO2 'omzetten' in synthetische brandstoffen in één enkele chemische reactor.

Lees meer over de toekenning van de Starting Grant aan Jingxiu Xie.

Gosia Wlodarczyk-Biegun

Gosia Wlodarczyk-Biegun (Faculteit Science and Engineering) raakte geïnspireerd door natuurlijke materialen zoals spinnenzijde, die opmerkelijke eigenschappen hebben door hun unieke structuur die verkregen wordt door de precieze verwerking van materiaalvoorlopers. Zij gaat een soortgelijk principe toepassen bij 3D printen op basis van extrusie om nieuwe materialen te verkrijgen met interessante eigenschappen voor medische toepassingen. Extrusie-3D-printen is een veelgebruikte methode voor weefselmanipulatie die het mogelijk maakt om patiëntspecifieke constructies te maken, waaronder kunstmatige weefsels of nabootsingen van organen. Het aanbod van geavanceerde printbare biomaterialen is echter beperkt en er is nog steeds behoefte aan nieuwe benaderingen. In haar project ontwikkelt Wlodarczyk-Biegun een nieuw type materiaal dat bestaat uit gelmicrosferen die tijdens het printen van afmeting kunnen veranderen en met elkaar kunnen interageren (jam). De geprinte constructies zullen sterk lijken op echte weefsels en worden gebruikt om de progressie van borstkanker te bestuderen.

Lees meer over de toekenning van de Starting Grant aan Gosia Wlodarczyk-Biegun.

ERC Grants 2023

Synergy Grants

Dirk Slotboom

Dirk Slotboom gaat in dit project (met een totale subsidie van EUR 11,6 miljoen, waarvan 2,1 miljoen voor Slotbooms project is) met de onderzoekers voor het eerst real-time zicht krijgen op de werking van de moleculaire machines (membraaneiwitten) die ervoor zorgen dat cellen stoffen uit de omgeving kunnen opnemen. De gegevens die dit gaat opleveren, zullen totaal nieuwe inzichten geven in de fundamentele biofysica van membraaneiwitten, evenals het diepere mechanistische begrip dat nodig is om bijvoorbeeld beter te begrijpen waarom mutaties in membraantransporteurs ernstige geestesziekten kunnen veroorzaken, of hoe drugs op moleculair niveau werken.

Naast Slotboom is vanuit de RUG prof. dr. Wiktor Szymanski betrokken bij het project. Het project wordt gecoördineerd door prof. Arwen Pearson van de Universiteit Hamburg.

Lees meer over GRAIL - Time-resolved imaging of membrane transporter dynamics under physiological ionic gradients

Sijbren Otto

Sijbren Otto onderzoekt of het mogelijk is om leven in het laboratorium te creëren en of dit kan worden bereikt met moleculen die sterk afwijken van de moleculen die we in alle huidige levensvormen kennen. Deze vragen staan centraal in zijn project 'MiniLife' (totale subsidie EUR 13 miljoen, waarvan 3,4 miljoen naar Otto's project gaat). Het project bouwt voort op het baanbrekende werk van Otto aan synthetische moleculen die zichzelf kunnen reproduceren door zichzelf te kopiëren. Het doel is nu om deze moleculen te integreren in celachtige compartimenten en de resulterende cellen te laten groeien, delen en Darwiniaanse evolutie te laten ondergaan. Het resultaat zal een volledig synthetisch chemisch systeem zijn dat het leven dichter benadert dan enig ander dergelijk systeem tot nu toe, maar verschilt van het leven zoals wij dat kennen.

Coördinator van dit project is prof. Andrew Griffiths van de Universiteit Parijs. De andere partners in deze samenwerking zijn prof. Eörs Szathmáry van de Parmenides Foundation (Duitsland) en prof. Gonen Ashkenasy van de Ben-Gurion University of the Negev, Israël.

Lees meer over MINILIFE - Leven maken zoals we het nog niet kennen

Elisabettta Chicca

Elissabetta Chicca's project SWIMS (Transforming IoT Sensory Systems for a Sustainable Future) revolutioneert het landschap van slimme draadloze multimodale sensorische systemen. Door gebruik te maken van bio-geïnspireerde ontwerpprincipes past SWIMS de hardware aan om uitzonderlijke energie-efficiëntie te bereiken, met name in eventdetectie en communicatie. Dit project is cruciaal voor de duurzame inzet van miljarden Internet of Things (IoT)-knooppunten, die een slimme economie en maatschappelijke groei bevorderen met een minimale impact op het milieu en een minimaal energieverbruik. De samenwerking van vier vooraanstaande onderzoekers, RUG-hoogleraar Elisabetta Chicca in samenwerking met hoogleraren Fettweis (TU Dresden), Flandre (UC Leuven) en Ionescu (EPFL), heeft geleid tot een innovatief end-to-end stochastisch analoog spiking neuromorf concept voor SWIMS-knooppunten. Het richt zich op uitdagingen in het genereren, verwerken en communiceren van sensor-spikingsignalen, waarbij inspiratie wordt gehaald uit de natuur. Het project SWIMS wordt gefinancierd met in totaal 13,5 miljoen EUR in het kader van het ERC Synergy-programma.

Lees meer over SWIMS - Transforming IoT Sensory Systems for a Sustainable Future

Advanced Grants

Filippo Fraternali

Filippo Fraternali (Faculteit Science en Engineering) bestudeert de vorming en evolutie van sterrenstelsels, van het prille begin van het universum tot de huidige sterrenstelsels, waaronder de Melkweg. Hij richt zich met name op de rol van gas, het element waaruit het overgrote deel van de gewone materie in het heelal bestaat. Met zijn ERC-project probeert Fraternali de eigenschappen van gasstromen in en uit sterrenstelsels door middel van de kosmische kalender nauwkeurig te bepalen en daarbij een verklaring te geven voor hun rol in de vorming en evolutie van sterrenstelsels. Om dit doel te bereiken zal hij een combinatie van innovatieve gegevensanalyse en theoretisch onderzoek gebruiken. Gegevens van geavanceerde astronomische faciliteiten zoals ALMA en de JWST zullen worden gebruikt in combinatie met nieuw ontworpen theoretische modellen. Het uiteindelijke doel is om onze huidige modellen van de vorming van sterrenstelsels aanzienlijk te verbeteren.

Lees meer over Fraternali's onderzoek

Consolidator Grants

Clemens Mayer
Clemens Mayer (Faculty of Science Engineering) kreeg een Consolidator Grant voor het project ContiZymes - Continuous Enzyme Evolution - Solving Bottlenecks in Enzyme Engineering to Design Next-Generation Biocatalysts

Met zijn project zal Clemens Mayer een continue evolutiebenadering opzetten, waardoor het mogelijk wordt om autonoom efficiënte enzymen te ontwikkelen in enkele dagen in plaats van maanden of jaren. Dit zal de zoektocht naar enzymen die cruciale bouwstenen kunnen leveren voor de farmaceutische industrie versnellen, maar ook de sequentie-structuur-functierelaties van deze biokatalysatoren ophelderen. Bovendien zullen de gegevens die tijdens dit proces worden gegenereerd het mogelijk maken om machine-learning algoritmen te trainen en te verbeteren voor de on-demand voorspelling van efficiënte enzymen.

Lees meer over de toekenning van de Consolidator Grant aan Clemens Mayer

Danny Incarnato
Danny Incarnato (Faculty of Science Engineering) gaat onderzoek doen naar de rol van ribonucleïnezuur(RNA)-moleculen in de cel. Het doel van het onderzoek is om de relatie tussen de structuur en de functie relatie van RNA-moleculen beter te begrijpen. Incarnato en zijn team gaan met name onderzoeken hoe veranderingen in de structuur van een RNA-molecuul in gang worden gezet en hoe deze veranderingen de regulatie van cellulaire processen beïnvloeden.

Lees meer over de toekenning van de Consolidator Grant aan Danny Incarnato

Ana Guerberof Arenas

Ana Guerberof Arenas (Faculteit der Letteren) richt zich met het INCREC-project op het creatieve vertaalproces. Kunstmatige intelligentie (AI) en, om precies te zijn, machinevertaling (MT), heeft de publieke perceptie van vertalen en de mogelijkheden van deze technologie drastisch veranderd. Een aanzienlijk percentage van alles wat we lezen en zien is vertaald, en dat geldt zeker voor onze meertalige en mondiale maatschappij. Het is daarom van groot belang om te kijken naar de rol die de menselijke creativiteit speelt in het begrijpen van de mogelijkheden en begrenzingen van deze technologie.
Lees meer over Arenas' onderzoek

Tina Kretschmer

Tina Kretschmer (Faculteit Gedrags- & Maatschappijwetenschappen) heeft de beurs toegekend gekregen voor het project PAR2: Het ouderschap, een nieuwe tak van wetenschap. Dit project draait om de vraag hoe mensen veranderen op het moment dat ze ouders worden. De sociale ontwikkeling beschrijft de stabiliteit en veranderingen in sociale vaardigheden (zoals het begrijpen en reguleren van de eigen emoties, empathie tonen voor andermans emoties) en sociaal gedrag, oftewel gedrag dat andere mensen beïnvloedt. Er is veel kennis over de sociale ontwikkeling tijdens de kindertijd en adolescentie, maar er is maar weinig bekend over wat voor sociale ontwikkelingen volwassenen doormaken.
Lees meer over Kretschmers onderzoek

Starting Grants

Inge Holtman

Inge Holtman (Faculteit Medische Wetenschappen (UMCG)) Assistant Professor in Neurogenomics en Rosalind Franklin Fellow, heeft de ERC Starting grant ontvangen. Holtman haar onderzoeksgroep gaat nieuwe onderzoekslijnen opzetten naar de cellulaire en moleculaire kenmerken die geassocieerd worden met drie belangrijke geestesziekten: bipolaire stoornis, schizofrenie en depressieve stoornis.
Dit werk zal voortbouwen op de Netherlands Neurogenetics Database, een lopende samenwerking tussen haar onderzoeksgroep en de Nederlandse Hersenbank, en zal gericht zijn op het opzetten van hersenorganoïden modellen voor psychiatrische stoornissen.

Yuliya Hilevych

Het team van Yuliya Hilevych wil ingaan op de sociale geschiedenis van ontvolking in Europa. Dit onderzoek analyseert de verbondenheid tussen de afname in welvaart en bevolking, en is daarmee de eerste in zijn soort. DEPOP zet de verhalen van de ‘blijvers’ in rurale en stedelijke gemeenschappen in een nieuw daglicht. Daarbij kijkt het team naar hun welvaart op het gebied van gezondheid en zorg door nauw te kijken naar de rol van gender, klasse, leeftijd, bekwaamheid en etniciteit. Het team richt zich op de Noord-West-Oost-vergelijking: Finland - Nederland - Oekraïne.

Door dit te doen, zal DEPOP regionale ontvolking belichten als een krachtig voorbeeld van een traag brandende crisis - die zich over langere perioden voordoet. De historische bevindingen zullen helpen om beter te begrijpen hoe en waarom sommige gemeenschappen veerkrachtiger zijn geweest in de langzame crisis van ontvolking.

Geoff Hobbis

Is economische diversiteit mogelijk in het digitale tijdperk? Zo ja, in welke mate en hoe ziet het eruit? In zijn ERC-project 'DOE' (Digitizing Other Economies) zal Geoffrey Hobbis deze vragen onderzoeken op basis van intercultureel vergelijkend onderzoek onder al lang bestaande 'andere' economieën - jager-verzamelaars, pastoralisten, tuinbouwers en niet-industriële landbouwers. Leden van deze economieën zijn in hun leven steeds afhankelijker van digitale technologieën, met name smartphones. Sommigen denken dat deze nieuwe technologieën de assimilatie in het industrieel-kapitalisme zullen vergemakkelijken. De meeste digitale technologieën zijn immers ontworpen volgens en voor de belangen, behoeften en waarden van het industrieel-kapitalisme. DOE daagt dit simplistische, deterministische perspectief uit. In plaats daarvan wil het de diversiteit van economische aanpassingen in het digitale tijdperk laten zien.

Sean Desjardins

Foxe Basin TRACES (Tracking Long-term Resilience in Arctic Sociocultural-Ecological Systems) is een vijfjarig, interdisciplinair project met als doel een beter begrip te krijgen van de verschillen tussen de westerse wetenschappelijke opvattingen over duurzaamheid/behoud en de aloude traditionele kennis van de Inuit over een gezond milieu en de relaties tussen mens en dier.  Dit zal worden bereikt door onderzoek naar (1) moderne zelfvoorzienende jacht door Inuit (op bijvoorbeeld zeehonden, walrussen en kariboes), (2) de archeologie van oogsten in het verleden (van ca. 1300 na Christus tot nu), (3) traditionele kennis van Inuit over de jacht en bredere relaties met dieren, en (4) circumpolair overheidsbeleid over de regulering van een breed scala aan diergerelateerde activiteiten, zoals jagen, naaien en snijden.  Het TRACES-team, waar Desjardins deel van is, is gevestigd in het Arctisch Centrum van het Groningse Instituut voor Archeologie en zal het onderzoek samen met Inuit-kennis- en rechthebbenden uitvoeren in de biogeografisch-dynamische Foxe Basin regio van Nunavut, Inuit Nunangat (het traditionele land, water en ijs van het huidige Canada).

Lees meer over het onderzoek van Desjardins.

ERC Grants 2022

Advanced Grants

Maria Antonietta Loi

Maria Antonietta Loi (Faculteit Science and Engineering) gaat in haar werk voor het ERC metamaterialen maken (oftewel ontworpen materialen die niet in de natuur voorkomen), die zo kunnen worden afgesteld dat ze op specifieke golflengtes licht ontvangen of afgeven en zo voor verschillende toepassingen kunnen worden gebruikt. Loi gaat op perovskieten gebaseerde kwantumdots en kwantumbronnen combineren, met als einddoel de ontwikkeling van nieuwe infrarode fotodetectoren en zichtbaar licht afgevende diodes met superieure prestatieniveaus.
Lees meer over Loi's onderzoek

Bart van Wees

Bart van Wees (Faculteit Science and Engineering) gaat zich binnen zijn ERC-project bezighouden met zogenaamde ‘magnonen’. Een magnon is een spingolf in niet-geleidend magnetisch materiaal. Het is een verstoring in de magnetisering die zich verspreidt als een wave in een vol stadion: elektronen in het materiaal geven de spin door aan hun buren en keren vervolgens weer terug naar hun oorspronkelijke positie. Bij deze vorm van transport beweegt alleen de spin en blijven de elektronen op hun plek. Daardoor wordt er geen warmte gegenereerd en kost het transport maar heel weinig energie. Het ERC-project opent een wereld die nooit eerder is onderzocht. Van Wees gaat de wisselwerking bestuderen tussen spins, magnonen en fononen (een deeltje-achtige elastische excitatie, ook een kwantumverschijnsel) in 2D-systemen. Dit zal uiteindelijk nieuwe strategieën opleveren voor laagvermogen informatietechnologie, zoals warmtebeheer.
Lees meer over Van Wees' onderzoek

Siewert-Jan Marrink

Siewert-Jan Marrink (Faculteit Science and Engineering) wil in zijn ERC-project een grote stap richting het doel zetten om een celorganel en zelfs een gehele cel te simuleren. Dit vereist uitdagende methodologische innovaties op het snijvlak van de biologie, natuurkunde en scheikunde. Om een realistische biologische structuur te simuleren, moet het Martini-model kunnen werken met interacties tussen een grote verscheidenheid aan biomoleculen. De computermicroscoop moet kunnen inzoomen op details en moet kunnen uitzoomen om het gehele object te kunnen ‘zien’, wat simulaties op zeer verschillende schalen vereist. Marrink is ervan overtuigd dat hij hierin zal slagen. Een van de in zijn ERC-project beschreven doelen is het– voor het eerst – simuleren van een complete cel met een moleculaire resolutie: de van mycobacteriën afgeleide minimale cel JCVI- syn3A.
Lees meer over Marrink's onderzoek

Consolidator Grants

Michael Dee

Het project van Michael Dee (Faculteit Science and Engineering), getiteld CONTACT (Chronology of the Norse Trans-Atlantic Colonies and Territories), bouwt voort op de onderzoekslijnen die zijn ontwikkeld in het kader van zijn ERC Starting Grant (ECHOES), met name de baanbrekende techniek voor het dateren van zonnestormen die zijn groep heeft ontwikkeld. Binnen CONTACT wordt vooral onderzocht waar, wanneer en voor hoelang Europeanen vóór de tijd van Columbus naar Amerika trokken, wie ze kunnen zijn tegengekomen en of deze eerste trans-Atlantische contacten blijvende invloed hebben gehad.
Lees meer over de toekenning van de Consolidator Grant

In oktober 2021 kwam Dee samen met collega’s wereldwijd in het nieuws door hun ontdekking dat Europeanen al in 1021 na Christus aanwezig waren op het Amerikaanse continent.

Peter Van der Meer

Peter van der Meer (Faculteit Medische Wetenschappen (UMCG)) is a cardiologist working on clinical and translational research topics to bridge the gap between bench and bedside. His work focuses on understanding the susceptibility to develop heart failure and exploring novel treatment targets and therapies in heart failure. For this, he uses 3D-tissue and stem cells, so to understand how heart failure happens. Through this, he wants to develop better treatment for patients suffering from heart failure.
Read more about the Consolidator Grant for Van der Meer

Starting Grants

Marcos Guimaraes

In zijn ERC-project zal Marcos Guimaraes (Faculty of Science and Engineering) atomair dunne tweedimensionale materialen gebruiken om uiterst efficiënte magnetische apparaten te combineren met optische communicatie. De snelle ontwikkeling van moderne informatietechnologie vereist kleinere apparaten die minder energie verbruiken. Magnetisme biedt een uitstekende weg naar energie-efficiënte apparaten zoals harde schijven, maar deze zijn vaak traag. Bovendien moet magnetische informatie omgezet worden in elektrische stromen voordat het verzonden kan worden, wat leidt tot meer energieverbruik.

Guimaraes wil specifiek gaan proberen om een laser te integreren in magnetische apparaten die magnetische informatie kan omzetten in optische informatie, oftewel de polarisatie van licht. Dit onderzoeksproject zal de weg banen voor nieuwe generaties van informatietechnologieën en zal in de tussentijd de fundamentele aspecten aanpakken.

Marthe Walvoort

In haar onderzoeksproject ‘Sticky Sugars’ zal Marthe Walvoort (Faculty of Science and Engineering) de invloed van bacteriële glycoproteïnen op de hechtings- en infectieprocessen van bacteriën onderzoeken. Aan de hand van de kracht van scheikunde en enzymen zal ze nieuwe technieken ontwikkelen om direct de suikers aan de buitenkant van bacteriën te visualiseren en ze zal, in samenwerking met onderzoekers van het Groningen Biomolecular Sciences and Biotechnology Institute (GBB) en het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG), de bijdrage van deze suikers aan bacteriële infectie ontrafelen. Dit onderzoeksproject zal leiden tot nieuwe antibacteriële therapieën gebaseerd op het aanvallen van bacteriële suikers.

Julia Kamenz

Het leven op aarde is ritmisch—van onze hartslag en het circadiaanse dag-nachtritme, tot de verschuivingen in dierenpopulaties. Maar wat zit er daadwerkelijk achter dit regelmatige gedrag? In haar ERC-project zal Julia Kamenz (Faculty of Science and Engineering) het moleculaire mechanisme van een van de meest fundamentele biologische klokken ontleden: de celcyclusklok, die ten grondslag ligt aan de celdeling en deze aanstuurt. Als een horlogemaker zal Kamenz en haar team de individuele delen van de machinerie van de celcyclus isoleren en systematisch in elkaar zetten tot een 'tikkende’ celcyclusklok. Deze aanpak zal ertoe leiden dat de onderzoekers de ingewikkelde interacties tussen elk deel kunnen onthullen en tot nieuwe inzichten in de biochemie van de celdeling zullen komen.

Sandy Schmidt

In haar ERC-project ‘RECNNSTRCT’ zal Sandy Schmidt (Faculty of Science and Engineering) enzymen reconstrueren voor nieuwe N-N bindende scheikunde . Samenstellingen die N-N bindingen bevatten zijn uiterst belangrijk en zijn regelmatig terug te vinden in verscheidene geneesmiddelen, kleurstoffen, landbouwchemicaliën, synthetische materialen en cosmetica. Het is echter lastig, duur en milieuonvriendelijk om deze samenstellingen met N-N bindingen te produceren door middel van traditionele chemische methodes.

Robert Prey

In zijn onderzoeksproject PlatforMuse gaat Robert Prey (Faculteit der Letteren) onderzoeken hoe sociale media en streamingdiensten de creativiteit, de identiteit en de werkomstandigheden van muzikanten beïnvloeden, en welke invloed muzikanten op hun beurt hebben op de ontwikkeling van deze platforms. Het onderzoek leert hoe onze cultuur in het algemeen, en de muziekindustrie in het bijzonder, wordt beïnvloed door de ‘platformisering’ van onze maatschappij.

Bettina Reitz-Joosse

Bettina Reitz-Joosse (Faculteit der Letteren) gaat zich binnen haar ERC-grant bezig houden met het project FACERE: Hoe keken de Romeinen naar de voorwerpen of de gebouwen die hen omgaven? FACERE (Latijn voor ‘maken’) probeert deze vraag op een nieuwe manier te lijf te gaan, door Romeinse ideeën over maakprocessen te bestuderen. Het onderzoek houdt zich bezig de ideeën over productieprocessen die de inwoners van het Romeinse rijk hadden.

Lees meer over het onderzoek van Bettina Reitz-Joosse.

Federico Pianzola

Federico Pianzola (Faculteit der Letteren), universitair docent in computationele geesteswetenschappen, heeft een ERC Starting Grant toegewezen gekregen voor zijn project GOLEM: Graphs and Ontologies for Literary Evolution Models. De Europese subsidie van 1,2 miljoen euro stelt hem in staat om de komende vijf jaar grootschalig onderzoek te doen naar veranderingen in de manier waarop mensen fictie schrijven, en hoe dit de lezers beïnvloedt.

Lees meer over het onderzoek van Federico Pianzola

ERC Grants 2021

Starting Grants

Ajay Kottapalli

Het onderzoek van Ajay Kottapalli (Faculty of Science and Engineering) richt zich op micro/nanosensoren die geïnspireerd zijn op natuurlijke voorbeelden, biomimetische materialen en micro/nano elektromechanische systemen (MEMS/NEMS), nanofabricatie, flexibele elektronica, 2D sensoren, biomedische sensoren enzovoorts. Zijn groep gebruikt biologische sensor-ontwerpen voor MEMS/NEMS sensoren door de biologische principes, vormen, materiaaleigenschappen en functionaliteit na te bootsen. Die systemen zijn geïntegreerd in zachte polymere materialen en 2D materialen, wat ultra-gevoelige sensoren oplevert. Verschillende toepassingen van dit soort sensoren in biomedische- en zorgsystemen zijn al bedacht, voor gebruik in de thuiszorg en in de kliniek. Lees meer.

Tessa Quax

Voor Tessa Quax (Faculty of Science and Engineering) haar onderzoek 'Archaeale virologie: doorgronden van de mechanismen van intervirale conflicten' krijgt ze 1,5 miljoen euro. Haar project in het kort: Archaea zijn alomtegenwoordige micro-organismen die in zeer diverse omgevingen leven: van extreme milieus zoals hete bronnen op de oceaanbodem tot in de menselijke darm. Virussen zijn de belangrijkste natuurlijke vijanden van archaea en beïnvloeden daarmee de samenstelling van populaties van archaea in de natuur.

Lees meer over haar onderzoek.

Tamer Nawar

Tamer Nawar (Faculteit Wijsbegeerte) krijgt voor zijn onderzoek 'Filosofische opvattingen over waarheid in de antieke en middeleeuwse filosofie' 1,5 miljoen euro. Dit project bestaat uit het eerste gerichte, systematische onderzoek naar filosofische concepties van waarheid in de klassieke en middeleeuwse filosofie. Er wordt onderzoek gedaan naar de oorsprong, de motivaties en de uitdagingen waar concepties van waarheid in deze perioden mee te maken hadden en hoe deze uitdagingen hebben geleid tot de ontwikkeling van alternatieve theorieën van waarheid. Lees meer.

Iva Pesa

Voor haar onderzoek 'AFREXTRACT: Milieugeschiedenissen van grondstofwinning in Afrika: culturele en politieke reacties op milieuverandering begrijpen', ontvangt Iva Pesa (Faculteit der Letteren) 1,5 miljoen euro. Haar project in het kort: Grondstofwinning heeft over de hele wereld vernietigende gevolgen gehad. AFREXTRACT bekijkt drie toonaangevende voorbeelden van grootschalige industriële grondstofwinning in sub-Sahara Afrika, namelijk oliewinning in Nigeria, kopermijnbouw in Zambia en goudmijnbouw in Zuid Afrika.

Lees meer over haar onderzoek.

Ook twee ASTRON-medewerkers die nauw verbonden zijn aan het Kapteyn Instituut van de RUG ontvingen een ERC Starting Grant: Brian Hare en Harish Vedantham.  

Brian Hare

Brian Hare (Faculty of Science and Engineering) zal het project LIFT (Lightning corona Imaging From a radio Telescope) leiden, waarbij gebruik zal worden gemaakt van de LOFAR-radiotelescoop om ongekende beelden van bliksem te maken die nauwkeurig en gedetailleerd genoeg zijn om een rechtstreekse vergelijking met de meest geavanceerde bliksemmodellen mogelijk te maken. Lees meer.

Harish Vedantham

Harish Vedantham (Faculty of Science and Engineering) heeft een ERC Starting Grant gekregen voor zijn project STORM-CHASER om voor het eerst ruimteweersverschijnselen en magnetische velden rond exoplaneten op te sporen. Ruimteweer wordt veroorzaakt door een ster die enorme massa's plasma en hoogenergetische deeltjes uitstoot die schadelijk kunnen zijn voor de atmosferen van planeten. Lees meer.

ERC Grants 2020

Advanced Grants

Gerard Roelfes

Voor zijn project ‘Designer enzymes featuring unnatural amino acids as catalytic residue’ (DENZUAC) ontvangt Gerard Roelfes (Faculty of Science and Engineering, Stratingh Institute for Chemistry) een ERC Advanced Grant van 2,5 miljoen euro.

In dit project stelt prof. dr. Roelfes zich als doel om nieuwe ‘designer’ enzymen te maken die deels niet-natuurlijke aminozuren bevatten. Hiervoor maakt hij gebruik van technologieën die het mogelijk maken de genetische code uit te breiden.
Meer over Roelfes' zijn onderzoek

Léon Koopmans

Léon Koopmans (Faculty of Science and Engineering, Kapteyn Astronomical Institute) ontvangt een ERC Advanced Grant ter waarde van 3,5 miljoen euro voor zijn project ‘CoDEX The Final 21-cm Cosmology Frontier’.
Daarvan wordt 1 miljoen euro besteed aan een nieuw computersysteem voor dataverwerking en -opslag. Het project heeft als doel extreem zwakke radiosignalen te detecteren van neutraal waterstof afkomstig uit de eerste miljard jaar van ons heelal.
Lees meer over Koopmans' onderzoek

Erwin de Blok

Erwin de Blok (Faculty of Science and Engineering), stafastronoom bij ASTRON en hoogleraar bij het Kapteyn Instituut, ontvangt voor zijn project ‘MeerGas: Finding the Origin of Gas in Galaxies with MeerKAT’ een ERC Advanced Grant ter waarde van 2,5 miljoen euro.
Met dit project wil Prof. dr. De Blok de herkomst van het neutrale waterstofgas in melkwegstelsels achterhalen. Prof. dr. De Blok en zijn onderzoeksgroep gaan extreem gevoelige radiowaarnemingen gebruiken van nabije sterrenstelsels, die gemaakt worden met de nieuwe MeerKAT radiotelescoop in Zuid-Afrika, om dit gas te detecteren.
Lees meer over De Bloks onderzoek

Consolidator Grants

Jingyuan Fu

Jingyuan Fu (Medische Wetenschappen) gaat met haar Consolidor Grant onderzoeken of de effectiviteit van medicijnen kan worden verbeterd door aanpassingen aan het geheel van micro-organismen in het maagdarmstelsel.
Meer over Fu's onderzoek

Starting Grants

Michel Vols

In hoeverre bieden het (internationale) recht en mensenrechten bescherming tegen een impactvolle maatregel als een huisuitzetting? Om hier onderzoek naar te doen heeft hoogleraar openbare-orderecht Michel Vols (Faculteit der rechtsgeleerdheid) een ERC Starting Grant toegekend gekregen.
Lees meer over Vols' onderzoek