Veel lof en media-aandacht voor kritisch rapport prof. De Kam over waardedalingsregeling aardbevingsgebied.

Door: Jelle Posthuma

George de Kam, emeritus hoogleraar volkshuisvesting en grondmarkt, presenteerde op 29 mei een kritisch rapport over de waardedalingsregeling voor huizenbezitters in het aardbevingsgebied. Tijdens de goedbezochte bijeenkomst in het House of Connections plaatste hij kanttekeningen bij de huidige waardedalingsregeling van het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG). Ook introduceerde de emeritus hoogleraar zijn eigen alternatief. De presentatie werd georganiseerd door de Rudolf Agricola School for Sustainable Development.

Directeur Frans Sijtsma van de Rudolf Agricola School, verwees in zijn introductie vooraf naar de naamgever van de School. De 15de-eeuwse humanist Rudolf Agricola bracht in de Aduarder Kring mensen bijeen om over maatschappelijke vraagstukken te discussiëren. Ongeveer vijfhonderd jaar later gebeurt hetzelfde in het House of Connections, betoogde Sijtsma.

In het House of Connections luisterden zo’n dertig aanwezigen naar het verhaal van De Kam. Onder hen waren ook enkele benadeelde huizenbezitters. Volgens de emeritus hoogleraar volkshuisvesting en grondmarkt vallen verschillende Groningers en Drenten door de huidige waardedalingsregeling van het IMG onterecht buiten de boot. De regeling dient ter compensatie van de waardedaling van niet verkochte woningen in het aardbevingsgebied. De Kam schreef hierover een kritisch rapport, dat hij samen met medeauteur dr. Eric Hol presenteerde.

Volgens De Kam moet én kan het huidige IMG-model eerlijker en rechtvaardiger. In het kort stelt de emeritus hoogleraar dat het model nadelig is voor mensen die dichter bij de epicentra van de aardbevingen wonen in vergelijking met degenen die verder weg wonen. Zo valt de vergoeding voor huiseigenaren in de gemeente Groningen relatief hoog uit, terwijl inwoners in het Ommeland niet altijd krijgen waar ze recht op hebben.

In zijn rapport presenteert De Kam een alternatief rekenmodel voor de regeling. Hoewel hij zijn model verschillende keren heeft aangedragen bij instanties en tijdens rechtszaken, kreeg hij tot dusver nul op rekest. De Kam hoopt dat zijn rapport Den Haag bereikt, zodat er een politieke oplossing komt voor de benadeelde burger. Het is volgens hem de laatste kans om als overheid te voorkomen dat burgers naar de rechter stappen.

Ander perspectief

Na de presentatie kwam Wim Blanken kort aan het woord. Hij hielp als Geo-ICT-expert bij het samenstellen van het rapport. Ook is hij woonachtig in het aardbevingsgebied en pleitte samen met De Kam bij de Raad van State voor een eerlijker model, overigens zonder resultaat. Daaropvolgend gaf RUG-promovendus Agustín De Julio Pardo, die onderzoek doet naar de sociale gevolgen van de gaswinning in Groningen, een reflectie op het werk van de emeritus hoogleraar. De promovendus prees het rapport en de impact van De Kams werk op het publieke discours.

De Julio Pardo vroeg zich af welke lessen we uit het waardedalingsdossier kunnen trekken. Ook maakte hij een onderscheid tussen compensatie en reparatie. Compensatie is nauwkeurig, terwijl het bij reparatie om een bredere vorm van erkenning gaat, stelde de promovendus. Volgens de RUG-onderzoeker zijn deze termen in het Groningse aardbevingsdossier door elkaar gaan lopen. Ook vroeg De Julio Pardo zich af wanneer het genoeg is. ‘Beleid is nooit perfect. Het is onmogelijk om iedereen perfect te compenseren. Dat is ook hier het geval.’

Tot slot gaf Herman Bröring, hoogleraar bestuursrecht aan de RUG, een juridisch perspectief. Ook hij sprak zijn 'grote waardering' uit voor het werk van De Kam. In zijn betoog ging Bröring echter niet in op de vraag wat de beste regeling zou zijn. Zijn reflectie concentreerde zich op de juridische voorgeschiedenis. ‘Juridisch is het allemaal niet zo gek wat er gebeurt’, concludeerde hij enigszins ontnuchterend. ‘Maar er staat niets in de weg om de politiek over de streep te trekken om royaler te zijn.’

Na afloop van de presentatie sprak Ina Horlings, hoogleraar sociale planologie aan de RUG, eveneens lovende woorden over de maatschappelijke en wetenschappelijk impact van De Kams werk. Rudolf Agricola-directeur Sijtsma sloot zich aan bij haar verhaal. Hij voegde daaraan toe dat de emeritus hoogleraar volkshuisvesting en grondmarkt zich vanaf heden ‘ere-fellow’ van de Rudolf Agricola School mag noemen. ‘Het werk van George (De Kam, red.) is een voorbeeld voor dit type wetenschap’, besloot Sijtsma.

Meer informatie

• Lees het rapport

Media over het rapport

• Dagblad van het Noorden: 'Compensatie waardedaling huizen in aardbevingsgebied moet en kan eerlijker' - Dagblad van het Noorden (dvhn.nl)

• RTV Drenthe: https://www.rtvdrenthe.nl/nieuws/16551171/annerveenschekanaal-en-de-groeve-ten-onrechte-uit-waardedalingsregeling

• RTV Noord:

  Moeten meer Groningers geld krijgen voor waardedaling? 'Het is een stukje erkenning' - RTV Noord

• Dagblad van het Noorden 5 juni 2024:

  Weer slecht nieuws voor Annerveenschekanaal. Staatssecretaris Vijlbrief ziet geen reden om waardedalingsregeling aan te passen - Dagblad van het Noorden (dvhn.nl)

In de video:

• 14.00 - start presentatie prof. dr. ir. George de Kam

• 58.30 - Wim Blanken -ervaringsdeskundige aardbevingen

• 1.04 - Agustin De Julio Parco, promovendus Kennisplatform Leefbaar en Kansrijk Groningen

• 1.14 - prof. mr. dr. Herman Broring