Portretten van meertaligen
Eentaligen kunnen zich vaak niet voorstellen wat het betekent om meertalig te zijn en hoe het werkt wanneer je kinderen meertalig wilt opvoeden. Je bewustworden wat het betekent om meertalig te zijn, is een belangrijke voorwaarde om met elkaar in gesprek te raken. Dat is belangrijk voor ouders en leerkrachten, die samenwerken om de taalontwikkeling van kinderen te stimuleren. Maar ook voor NT2-docenten en taalondersteuners die mensen helpen bij de inburgering. Voor grootouders met kleinkinderen in het buitenland en voor iedereen die geïnteresseerd is in taal en in een ander. De Wetenschapswinkel Taal, Cultuur en Communicatie spant zich daarom in om portretten van meertaligen voor een breder publiek toegankelijk te maken.
Portretten geschreven door studenten Toegepaste taalwetenschap
Een gezin met dove en horende kinderen
De keuze voor een meertalige opvoeding wordt doorgaans door ouders gemaakt. Je kiest bij voorkeur de taal waarin je jezelf het beste kunt uitdrukken om je kind een goede basis mee te kunnen geven. Maar wat nu als de taal die je spreekt niet toegankelijk is voor je kind, simpelweg omdat het kind doof is? Dan heb je als ouders geen keus, je moet een heel ander soort taal in je huis halen om de communicatie met je kind op gang te brengen en te houden. Gelukkig bestaat er zo’n taal, de Nederlandse Gebarentaal. Een volwaardige taal met een eigen grammatica, woordenschat en manier van uitdrukken. Maar hoe werkt dat als er in je gezin wordt gebaard en gesproken? Hoe zorg je dat het Nederlands en de Gebarentaal een gelijkwaardige plek krijgen in het dagelijks leven? Hoe bied je al je kinderen (doof en horend) de mogelijkheid om hun talen te ontwikkelen? Saskia Visser ging op zoek naar antwoorden in het portret Kom op jongens, gebaren!.
Drie generaties schetsen de geschiedenis van het Twents
Studente Anne Pross keerde terug naar haar roots in Oldenzaal en interviewde 3 generaties Twentse dialectsprekers. De geschiedenis van een streektaal ontvouwt zich in dit voor velen zeer herkenbare portret. Waar oma als kind overal om zich heen nog Twents hoorde en moeite heeft zich soms in het Nederlands uit te drukken, probeert de jonge docent in opleiding het Twentse accent voor de klas en buiten Twente zoveel mogelijk te beperken. Maar ze zijn het er wel over eens: Twents mot blieb'n! Je op je gemak voelen, inspanningen om de taal nieuw leven in te blazen, veranderingen, vooroordelen en schaamte het komt aan bod in dit portret. U kunt het artikel Twents door de jaren heen downloaden via ons digitale archief.
Meertalig Zuid-Afrika en de erfenis van de apartheid
Een Zuid-Afrikaanse huisgenoot wekte Anne-Mette Hermans' interesse voor de taalsituatie in dit land. Een land waar jaren alleen de talen van de blanke kolonisten Engels en Afrikaans officieel erkend waren, werkt nu hard aan een meertalige toekomst. Elf talen zijn erkend en worden in het onderwijs gebruikt. Anne-Mette interviewde 3 meertalige Zuid-Afrikaanse jongeren over hun ervaringen in het onderwijs en met hun meertaligheid. Het verleden, het heden, maar ook de toekomst kwamen ter sprake. De Zuid-Afrikaanse jongeren verbinden meertaligheid als vanzelfsprekend met kansen voor henzelf en hun toekomstige kinderen. Een interessant en indrukwekkend portret van een multiculturele samenleving. U kunt het artikel Zwart op wit downloaden via ons digitale archief.
Minderheidstalen in Friesland, het Bildt en Nigeria
Anna Pot koos voor een ongebruikelijke combinatie meertaligen voor haar portret: een 35 jarige Nigeriaan, een 81 jarige Fries en een 65 jarige inwoner van het Bildt (Noord-Friesland). Maar juist deze bijzondere combinatie maakt haar portret van minderheidstalen zo interessant. Anna toont de overeenkomsten in de strijd tegen de dominante standaardtaal met veel status en de onvermijdelijke veranderingen, maar ook de opmerkelijke verschillen. De Nigeriaanse overheid speelt een zeer actieve rol in het behoud van 3 grote minderheidstalen. Om de eenheid en veiligheid in het land te bevorderen wordt bewust gekozen voor meertaligheid. Vooruitstrevende ideeën waar Nederland nog veel van kan leren. U kunt het artikel Nederland kan nog wat leren van Nigeria downloaden via ons digitale archief.
Inburgeren in Oude Pekela
Natascha Bosscher interviewde een van oorsprong Kroatisch gezin dat zo'n 10 jaar geleden naar Nederland kwam op de vlucht voor de oorlog in voormalig Joegoslavië. Na een korte periode in Luttelgeest, werd het gezin opgevangen in asielzoekerscentra in Oost-Groningen en sinds 3,5 hebben ze een eigen plek in Oude Pekela. Nederlands op school en in de cursus Nederlands, maar Gronings in de woonomgeving, is dat niet heel verwarrend? In dit portret spreken moeder en dochter over hun inspanningen om het Nederlands onder de knie te krijgen, hoe ze het Gronings ontdekten en de fouten in het Nederlands van de Nederlanders om hen heen, hoe ze het Servo-Kroatisch proberen te behouden en het Gronings ook bij hen een plekje krijgt. Een mooie persoonlijke kijk op wat het betekent om in te burgeren en een goede spiegel voor autochtoon Nederland. U kunt het artikel De familie Skalusevic doet een boekje open over... binnenkort downloaden via ons digitale archief.
Pakistaanse roots en dove ouders
Nienke Hillen vond een bijzonder meertalig persoon in Haniya. Zij kwam als 9 jarig meisje uit Pakistan naar Nederland en beheerste op dat moment al Engels, Urdu en Indo-Pakistani Sign Language, dat laatste omdat haar ouders doof zijn. In Nederland kwam er nog Nederlands en Nederlandse Gebarentaal bij. Kan meertaligheid ook te veel worden, vraagt Nienke zich af in dit bijzondere portret. "Mensen vonden me vaak zielig", zegt Haniya, terwijl uit het artikel duidelijk het tegendeel blijkt. Een aanrader voor wie meer wil weten over statusverschillen en vooroordelen over gebarentalen, maar ook over variaties van het Engels. Ook de Engels-Nederlandstalige Emma en Thomas komen aan het woord. U kunt het artikel Met handen en voeten downloaden via ons digitale archief.
Taal en politiek: Een portret van meertaligheid in Ierland en Noord-Ierland
Op basis van 3 interviews in Dublin en Belfast beschrijft Charlotte Buijs de situatie van het Engels en Gaelic in de Ierse republiek en over de grens in Noord-Ierland. Natuurlijk speelt de recente bloedige geschiedenis van dit gebied een rol in het artikel. U kunt het artikel The leprechaun language downloaden via ons digitale archief.
Meer portretten in een boek
“En ik spreek ook Nederlands, portretten van meertalige Nederlanders” bevat een selectie van artikelen die geschreven zijn door minorstudenten toegepaste taalwetenschap op basis van interviews met Nederlanders die dagelijks meer dan één taal gebruiken om in te communiceren. Deze 10 portretten geven een beeld van de rijkdom en gevarieerdheid van meertaligheid. "En ik spreek ook Nederlands" probeert deze meertalige landgenoten letterlijk een gezicht te geven. De lezer ervaart hoe het is om meertalig te zijn, wat deze verschillende talen voor mensen betekenen, hoe ouders proberen hun kinderen meertalig op te voeden, bewust of onbewust. Bij de samenstelling van deze bundel is gestreefd naar variatie op allerlei terreinen. Het bevat o.a. het verhaal van een immigrantenfamilie uit Algerije, hoe Duitse studenten zich redden met het Nederlands in Groningen, hoe er voor het eerst een kringgesprek over het onderwerp op gang komt in groep 8, hoe een gezin met dove en horende kinderen functioneert en waarvoor een Fries gezin komt te staan na verhuizing naar Overijssel.
Uit eerder onderzoek van de Wetenschapswinkel Taal, Cultuur en Communicatie bleek dat er veel misverstanden bestaan over de ontwikkeling van meertalige kinderen, niet alleen bij het brede publiek, maar helaas ook onder beleidsmakers en professionals die met deze kinderen werken. Vooral het verkeerde idee dat een andere thuistaal een negatieve invloed op de ontwikkeling van het Nederlands zou kunnen hebben, komt veel voor. Dit soort misverstanden komen voort uit het gebrek aan kennis. De bundel "En ik spreek ook Nederlands" probeert daarom door persoonlijke verhalen inzichtelijk te maken hoe meertaligheid werkt. Voor meertalige Nederlanders functioneert het als een steuntje in de rug, omdat ze iets van zichzelf kunnen herkennen. Tegelijkertijd is het de bedoeling dat eentalige lezers meertaligheid gaan waarderen als iets waardevols, en het niet langer zien als een gebrek aan integratie.
Exemplaar bestellen?
Wilt u ook graag in het bezit komen van En ik spreek ook Nederlands? Stuur dan een e-mail naar tawi rug.nl.
| Laatst gewijzigd: | 06 mei 2021 13:58 |