Skip to ContentSkip to Navigation
Rudolf Agricola School for Sustainable Development
Bringing sustainability science forward
Rudolf Agricola School Nieuws & Evenementen

Toekomst voor de natuurinclusieve landbouw: ‘Gebiedsgericht’ als wenkend perspectief?

Wanneer:vr 29-11-2024 09:30 - 16:00
Waar:Campus Fryslân, Wirdumerdijk, Leeuwarden
Symposium Regiodeal natuurinclusieve landbouw Campus Fryslan Leeuwarden

Wat ging goed en wat kon beter in de Nederlandse experimenten met Natuur Inclusieve Landbouw (NIL) met een gebiedsgerichte aanpak? Dat is de centrale vraag van dit symposium. De aanleiding is het afronden van de Regio Deal Natuur Inclusieve Landbouw in Noord-Nederland, maar er liepen de afgelopen jaren veel meer soortelijke langlopende experimenten verspreid over Nederland.

Op dit symposium worden de diverse lokale ervaringen landelijk gedeeld en wederzijds getoetst. Ook wordt de stand van zaken van natuurinclusieve landbouw in kaart gebracht. Er worden lessen getrokken voor toekomstige ontwikkelingen en aanbevelingen gedaan voor mogelijke vervolgversies van  soortgelijke experimenten binnen Nederland.

Voor wie?

Tijdens het symposium worden de lokale leerervaringen van gebiedsgerichte natuurinclusieve landbouw vergeleken, getoetst en gedeeld met deelnemers uit onderzoek, onderwijs, praktijk en beleid. Het symposium richt zich vooral op twee groepen:

  1. Mensen die geïnteresseerd in kennisontwikkeling en -toepassing uit de praktijk en het beleid.

  2. (Wetenschappelijke) onderzoekers en andere kennisleveranciers met belangstelling voor de praktische en beleidstoepassingen van dit type maatschappelijke projecten.

Het symposium heeft een beleidsmatig en wetenschappelijk karakter, met focus op integratie, evaluatie en toekomstige mogelijkheden.

Vraagstelling

Bij de ontwikkeling van de Regio Deal Natuur Inclusieve Landbouw zijn indertijd uiteenlopende vragen de revue gepasseerd. In de praktijk werden onder andere ‘boerenexperimenten’ uitgevoerd op de agrarische bedrijven. Ook was er veel aandacht voor governance, natuurinclusiviteit en verdienmodellen.

Er werden samenwerkingsvormen beproefd tussen verschillende belanghebbende partijen en op diverse schaalniveaus (van geïsoleerde erven tot grotere aaneengesloten gebieden) ). Tot slot is er nagedacht over de beste, efficiënte en effectieve inrichting van een programma als dit.

In de experimenten in andere delen van Nederland stonden soortgelijke vragen centraal. Omdat de meeste experimenten in een gevorderd stadium zijn is dit een goed moment om de balans op te maken door de ervaringen en inzichten landelijk in kaart te brengen. Wat zijn succesvolle aanpakken, projecten en gebieden? En hoe zouden volgende programma’s eruit moeten en kunnen zien?

De aanpak van de Regio Deal was bij aanvang uniek door de combinatie van vier overkoepelende thema’s:

1.     Governance;  hoe verhouden top-down en bottom-up benaderingen zich tot elkaar: de zoektocht naar de balans tussen overheidsdoelen/instrumenten en lokale initiatieven; welke samenwerkingsverbanden werken?

2.     Nieuwe verdienmodellen en andere opbrengsten: de zoektocht naar nieuwe sociaaleconomische modellen, op bedrijfsniveau en daarbuiten, met een doorkijkje naar het landbouwsysteem.

3.     Natuurinclusieve landbouw in context: welke vorm van natuurinclusiviteit beoog je, hoe geef je gestalte aan monitoring en hoe geef je vorm aan afstemming op de natuurlijke en economische omgeving?

4.     Leren: hoe maak je van programma’s als de Regio Deal een lerend programma; hoe stem je kennis, praktijk en beleid zo goed mogelijk op elkaar af, hoe geef je vorm aan leerprocessen?                                                            

Antwoorden op deze vraagstukken zijn van belang voor de nieuwe initiatieven. De toekomst zal blijven vragen om dit soort programma’s en projecten.

Voorlopig programma van het Symposium:

9.30     Inloop met koffie

9.40     Opening door de dagvoorzitter: Dr. Kees van Veen (voorzitter onderzoeksgroep Sustainable Food Systems aan de Rijksuniversiteit Groningen).

9.45     Plenair:

Hoofdspreker 1: 'Hoe de landbouw terug te brengen in de natuur?: De rol van gebiedsgericht werken.'

Door: Prof. dr. Jan Willem Erisman (hoogleraar Milieu en Duurzaamheid aan de Universiteit Leiden)

Verkent de kernopgave en problematiek van de gebiedsgerichte NIL, zoals in de Regio Deal maar nemen daar enige afstand van en plaatst dit in perspectief: wat zijn mogelijke problemen en oplossingsrichtingen.

Hoofdspreker 2: 'Sturingsopgaven voor de opschaling van natuurinclusieve landbouw.'

Door prof.dr. Hens Runhaar (hoogleraar Beleid en sturing voor duurzame voedselsystemen aan de Universiteit Utrecht en gasthoogleraar aan de Wageningen Universiteit.

10.45 Pauze 

11.15 Plenair: presentaties van een aantal grote gebiedsgerichte Nederlandse experimenten:waaronder de Regio Deal Natuur Inclusieve Landbouw, Living-Lab B7, VeenVitaal, Living Lab Ooijpolder, Buijtenland van Rhoon.

12.30 Lunch 

13.15 Thematische parallel sessies met een focus op gebiedsgerichte elementen: 

  1. Thema 1: Governance, top-down of bottom-up: successen, leerpunten, en toekomstvisie

  2. Thema 2: Nieuwe verdienmodellen en andere opbrengsten: successen, leerpunten en toekomstvisie/transitie.

  3. Thema 3: natuurinclusieve landbouw in context: successen, leerpunten en toekomstvisie.

  4. Thema 4: Een lerend programma: successen, leerpunten en toekomstvisie.

Inhoud: thematisch doorpraten over verschillende eerder genoemde projecten

14.45 Thee

15.00 Panel:

  • Recapitulatie sessies en synthese. Panelleden: sprekers en voorzitters.  

15.45 Slotwoord

16.00 Borrel