Job Feldbrugge wint eerste De Zeeuw-Van Dishoeck Afstudeerprijs

Job Feldbrugge, als masterstudent verbonden aan het Kapteyn Instituut voor Sterrenkunde, ontvangt 28 november de eerste De Zeeuw-Van Dishoeck Afstudeerprijs 2014 van de Koninklijke Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen (KHMW). Feldbrugge ontvangt de prijs voor zijn masterscriptie Statistics of Caustics in Large-Scale Structure Formation. Hij studeerde hiermee cum laude af in de Sterrenkunde, Wiskunde en Natuurkunde. Eerder haalde hij ook al cum laude drie bachelordiploma’s van dezelfde drie opleidingen.

In zijn masterproject heeft Feldbrugge een gedetailleerd onderzoek uitgevoerd naar de eerste structuren die zich in het heelal vormen. Het project concentreerde zich op wijze waarop materie zich in het heelal heeft gegroepeerd tot een opvallend web-achtig patroon van uitgerekte filamenten en afgeplatte wanden. Langs de filamenten van dit kosmische web bevinden zich dichte, massieve clusters van sterrenstelsels.

Ontstaan kosmisch web

Feldbrugge ontwikkelde een wiskundige beschrijving van de manier waarop het kosmisch web is ontstaan. Tot nu toe gebeurde dat via simulaties die vooral gebaseerd waren op grote rekenkracht van computers. Maar Feldbrugge voegde verschillende bestaande theorieën over het ontstaan van het kosmische web bijeen in een complexe formule die niet alleen beschrijft wat er gebeurt, maar ook inzicht geeft in hóe het gebeurt. Kleine veranderingen in de formule leiden tot verschillende uitkomsten. Door de uitkomsten te vergelijken met waarnemingen van het kosmische web is het mogelijk om meer te weten te komen over onder meer de aard van donkere materie en donkere energie. Deze analytische aanpak maakt de scriptie van Feldbrugge zo bijzonder.

Mogelijk belangrijke ontwikkelingen

Job Feldbrugge volgt inmiddels een speciaal studieprogramma in de toegepaste wiskunde aan de Universiteit van Cambridge. Hij is blij met de waardering voor zijn scriptie en wil graag promoveren in de sterrenkunde of theoretische natuurkunde.

De jury ziet de scriptie als mooi startpunt voor potentieel belangrijk promotieonderzoek en heeft bewondering voor de gedegen uitleg van de achterliggende theorieën. Jurylid Michiel van der Klis (UvA): "Waar we in de jury vooral van onder de indruk waren is de manier waarop Feldbrugge zich allerlei geavanceerde technieken uit de sterrenkunde, natuurkunde en wiskunde heeft eigen gemaakt, en deze vervolgens op innovatieve wijze combineert teneinde tot een betere beschrijving te komen van het ontstaan van de grootschalige structuur van het heelal. Het werk is zeker niet af, maar geeft aanzetten tot mogelijk belangrijke ontwikkelingen in de kosmologie. De afstudeerprijzen van de KHMW worden uitgereikt voor 'uitzonderlijke studieresultaten' - met drie simultane cum laude mastertitels wordt aan die voorwaarde wel voldaan!”

Het onderzoek voor de scriptie voerde hij uit onder begeleiding van Rien van de Weijgaert (hoogleraar kosmische structuurvorming, Kapteyn Instituut), dr. Diederik Roest (Centrum voor Theoretische Natuurkunde) en prof. Arnout van Enter (Johann Bernoulli Instituut voor Wiskunde en Informatica).

De Zeeuw-Van Dishoeckprijs

Deze eerste De Zeeuw-Van Dishoeckprijs voor jong talent in de sterrenkunde zal op 28 november a.s. worden uitgereikt door de Leidse hoogleraren sterrenkunde Tim de Zeeuw en Ewine van Dishoeck. Zij hebben eerder dit jaar een fonds opgericht dat als doel heeft om jong talent in de astronomie te stimuleren. Uit het fonds wordt jaarlijks de De Zeeuw-Van Dishoeck Afstudeerprijs voor Sterrenkunde toegekend voor de beste masterscriptie op het gebied van de sterrenkunde, geschreven aan een Nederlandse universiteit. De prijs bestaat uit een oorkonde en een geldbedrag van 3000 euro.