Gratis Gronings leren met een ‘romkom’ van eigen bodem

Een romantische komedie om op een laagdrempelige manier Gronings te leren. Dat is in een notendop het idee achter de gratis Massive Open Online Course (MOOC): ‘MOI! Welkom in Grunnen!’. Vorige week werd de online cursus officieel gelanceerd in House of Connections door de Groningse Commissaris van de Koning, René Paas. De Jantina Tammes School of Digital Society, Technology and AI tekende mede voor de organisatie.

De Rijksuniversiteit Groningen en het Centrum Groninger Taal & Cultuur (CGTC) hebben de MOOC in de afgelopen drie jaar ontwikkeld. Fieke Gosselaar, streektaalconsulent bij CGTC, schreef het script voor de online cursus. De opzet voor de MOOC is compleet anders dan ‘normale’ taalcursussen. ‘Het is een romantische komedie, waarin twee jonge Groningers (Iefke en Enno) een roadtrip maken door de provincie. Deelnemers van de cursus zien een serie video’s en Whatsapp-gesprekken.’

Als romanschrijver viel Gosselaar naar eigen zeggen ‘met de neus in de boter’ bij het schrijven van het script. ‘Het is voor iedereen die op een laagdrempelige manier wil kennismaken met het Gronings.’ Deelnemers aan de cursus leren bovendien over de cultuur. Het koppel gaat langs verschillende bekende plekken, zoals landgoed Nienoord en de dijk bij Noordpolderzijl, waar erfgoedkenners vertellen over de locatie.

Lancering

Gosselaar blikt tevreden terug op de lancering. ‘De sfeer was heel open en feestelijk.’ Het evenement trapte af met een korte quiz met de aanwezige bezoekers. ‘We stelden een paar taalvragen aan het publiek, bijvoorbeeld over woorden en de oorsprong van het Gronings. De winnaar ging naar huis met het bordspel Streektaalstrijd en een T-shirt met een Groningse spreuk.’

Presentator Jetse Goris ging vervolgens in gesprek met Gosselaar, Indy-Lynn de Haan (een van de acteurs uit de MOOC) en Hedwig Sekeres (kartrekker van de RUG voor de cursus). Vervolgens verrichte René Paas, Commissaris van de Koning in Groningen, de officiële aftrap van de cursus. Ook was er muziek van Marlene Bakker, zangeres en songwriter die in het Gronings zingt.

Steeds minder sprekers

Ook Sekeres blikt tevreden terug op de lancering. Ze deed een bachelor Engelse Taal en Cultuur en een master Taalwetenschappen met als specialisatie (modern) Gronings. Vanuit de Rijksuniversiteit Groningen was Sekeres kartrekker van de Groningse MOOC. ‘Het idee voor het maken van de MOOC komt van Martijn Wieling (bijzonder hoogleraar Nedersaksische en Groningse taal en cultuur, red.). Een breed team verzorgde de invulling, waarbij ik de logistiek regelde en de opdrachten ontwikkelde voor de deelnemers.’

Het Gronings, of breder Nedersaksisch, wordt steeds minder doorgegeven van ouder op kind, vertelt Sekeres. Uit recent onderzoek van de Groningse promovendus Raoul Buurke blijkt dat Friezen hun taal relatief vaak gebruiken en doorgeven, maar met het Nedersaksisch (zoals Gronings, Sallands Drents en Twents) is het minder goed gesteld. ‘Ik ben zelf Drent, en mijn grootouders spraken Drents, maar ik heb het Drents niet kunnen leren omdat mijn ouders het niet meer spraken. Ik vind het jammer dat ik niet de kans heb gekregen om mijn streektaal te leren.’

Verschillende doelgroepen

Met de online cursus kunnen de deelnemers het Gronings op hun eigen tempo leren. ‘Na de MOOC spreek je niet vloeiend Gronings, maar het is zeker een eerste stap.’ De makers van de cursus hadden twee ‘stereotype’ deelnemers voor ogen: een jong iemand met Groningse voorouders, die op latere leeftijd wat wil leren over de streektaal, en mensen die naar Groningen zijn verhuisd. ‘Ze wonen bijvoorbeeld nog niet zo lang in een Gronings dorp en zijn nieuwsgierig naar de streektaal.’

Inmiddels zijn er ruim driehonderd deelnemers aan de MOOC. In het begin van de cursus kunnen mensen invullen waarom ze deelnemen. ‘Er zijn heel verschillende redenen. Mensen doen het bijvoorbeeld vanuit nostalgie. Ze spreken vaak al een redelijk woordje Gronings. Maar er zijn ook deelnemers die binnenkort vanuit de Randstad naar Groningen verhuizen en benieuwd zijn naar de Groningse taal. Precies hetzelfde zagen we bij de lancering; het was een heel divers gezelschap.’

De online cursus voor het Gronings ‘MOI! Welkom in Grunnen!’ is gratis te volgen. Geïnteresseerden kunnen zich inschrijven op de website.