JTS webinar: RUG-onderzoekers over de 'irrationele’ reactie op DeepSeek

De lancering van de Chinese AI-tool DeepSeek veroorzaakte heel wat opschudding in de wereld van de kunstmatige intelligentie (AI). Beurskoersen van technologiebedrijven als NVIDIA en ASML kelderden tijdelijk en verschillende instellingen verboden de chatbot. De Jantina Tammes School of Digital Society, Technology and AI organiseerde een online bijeenkomst over DeepSeek, waar verschillende onderzoekers van de Rijksuniversiteit Groningen hun blik wierpen op de nieuwkomer in de AI-arena.

Tekst: Jelle Posthuma

De bijeenkomst werd afgetrapt door Lambert Schomaker, emeritus hoogleraar kunstmatige intelligentie aan de Rijksuniversiteit Groningen. Hij deelde een bericht op LinkedIn kort na het nieuws over DeepSeek, waarin hij zijn verbazing uitsprak over de ophef. Hij stelde dat de markten een 'irrationele' reactie vertoonden. Hoewel de ontwikkeling en de geclaimde kosteneffectiviteit van DeepSeek bewonderenswaardig zijn, is het zeker geen revolutie, benadrukte Schomaker.

Donkere jungle

Het Chinese softwarebedrijf maakt slim en efficiënt gebruik van bestaande technologie, legde Schomaker uit. Hij vergeleek het met een verkenning door de jungle. Met kapmessen hadden verschillende AI-spelers zich inmiddels een weg gebaand door de donkere jungle. DeepSeek bewandelde als laatkomer de gebaande paden en vond weinig verrassend gemakkelijk de weg. Waarom maakt dit de financiële wereld zo bang, vroeg de professor zich oprecht af. Hij wees daarbij ook op de paradox van Jevons, die beschrijft hoe meer efficiëntie juist vaak leidt tot meer consumptie en meer verbruik.

Volgens Schomaker hebben financiële markten (en journalisten) een te simplistische kijk op kunstmatige intelligentie. De emeritus hoogleraar stelde dat wetenschappers zich meer in het debat zouden moeten mengen. Verschillende 'AI-experts' die zich op dit moment in de media uitspreken over kunstmatige intelligentie missen fundamentele kennis over de basis, wat leidt tot een vertekend beeld, concludeerde hij.

Onbetrouwbaar en energieslurper

Ook Bart Verheij, hoogleraar AI & Argumentation, noemde DeepSeek tijdens de online bijeenkomst een 'normale stap' in de technologische vooruitgang. Volgens hem laat DeepSeek zien dat het haalbaar is om Large Language Models te bouwen, vergelijkbaar met ChatGPT. In die zin heeft DeepSeek enige technologische innovatie, efficiëntie en lagere kosten laten zien, hoewel de beweringen van het Chinese bedrijf moeilijk te verifiëren zijn, benadrukte de hoogleraar.

In zijn presentatie wees Verheij op de 'echte' problemen van Large Language Models, zoals ChatGPT en DeepSeek. Tot op heden zijn deze modellen nog steeds onbetrouwbaar en daarom veel te riskant voor serieuze taken. Vaak wordt over het hoofd gezien dat ChatGPT of DeepSeek niet kunnen garanderen dat ze een taak daadwerkelijk kunnen uitvoeren, terwijl ze dat wel beweren. Hij noemde ook het immense energieverbruik van de modellen: er zijn zelfs plannen voor kleinschalige kerncentrales om ze van energie te voorzien.

Na enkele vragen gaven Tommaso Caselli, Assistant Professor en themacoördinator 'AI and Language' aan de Jantina Tammes School en Dirk Pleiter, hoogleraar Innovative Computer Architectures bij CogniGron, hun reflectie op de DeepSeek-ontwikkelingen. Volgens hen laat de Chinese tool zien dat er meer gedaan kan worden met minder, hoewel enige voorzichtigheid geboden is. Het delen van de broncode, resultaten en technische inzichten door het DeepSeek-team helpt bij de ontwikkeling van grootschalige modellen op andere locaties in de wereld, zei Pleiter.

Universiteiten

Dit biedt ook voor Europa kansen om nieuwe AI-innovaties te ontwikkelen. Verheij verwees naar de AI Factories van de Europese Unie, waarmee lidstaten nieuwe generatieve AI-modellen willen ontwikkelen. Hij noemde Groningen als uitstekende kandidaat voor zo'n Factory, met slimme mensen en een goed functionerend ecosysteem op het gebied van kunstmatige intelligentie.

Tijdens de online bijeenkomst benadrukten alle onderzoekers dat universiteiten een belangrijke rol spelen bij het stimuleren van deze innovaties: wetenschappers aan de RUG werken aan energiezuinige hardware en verantwoorde AI. DeepSeek toont kortom het potentieel van de huidige technologie, maar de ontwikkeling is nog lang niet in de eindfase.