Een gezellige lijsttrekker is nog geen goede leider: column in het FD
| Datum: | 15 maart 2021 |
Door: Janka Stoker en Harry Garretsen
Deze column van Janka Stoker en Harry Garretsen is gepubliceerd op fd.nl op 14 maart 2021.
In het kort
- ‘Personality show’ rond de partijleider staat centraal in de campagnes.
- Irrelevante persoonskenmerken staan in het spotlicht.
- Leiderschapskwaliteiten en visie blijven zo onderbelicht.
Wist u dat Wopke Hoekstra in het weekend het liefst een spijkerbroek met gympen draagt, Mark Rutte bij voorkeur luncht met een simpel broodje kaas, en dat Sigrid Kaag liever naar ‘Boer Zoekt Vrouw’ dan naar ‘The Voice of Holland’ kijkt? De kans is groot dat uw antwoord nog bevestigend is ook. Want in de aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen was er de afgelopen weken geen ontkomen aan de onthullende inkijkjes in de persoon achter de lijsttrekker.
Deels wordt deze individuele aandacht natuurlijk veroorzaakt door de coronacrisis. Politieke partijen kunnen letterlijk de straat niet op, dus is het niet mogelijk bijeenkomsten in achterafzaaltjes of – zoals Jesse Klaver in 2017 – hippe meet-ups te organiseren. Bovendien willen allerlei media alleen de nummers één in hun programma, waardoor een overdosis Geert, Lilian(ne) en Thierry dit keer bijna niet te vermijden is.
Maar tegelijkertijd is er meer aan de hand. De extreme focus op de lijsttrekker wordt door politicologen ook wel de ‘verpersoonlijking’ van de politiek genoemd, en speelt in toenemende mate sinds de jaren negentig van de vorige eeuw. Het gaat om een proces waarbij individuele politici, en met name de aanvoerders, steeds prominenter worden ten koste van partijen, kabinetten en parlementen.