Lees onze recente magazine-artikelen

Om het jaar goed af te sluiten (of te beginnen), hebben we al onze magazine-artikelen van augustus tot december 2024 op een rijtje gezet. Zo kun je ze tijdens de kerstvakantie nog eens rustig nalezen. In elk artikel vertellen onderzoekers van de RUG over hun vakgebied.

Autisme bij vrouwen: camoufleren eist zijn tol

Vrouwen met autisme krijgen vaak later een diagnose dan mannen, deels omdat ze sociaal wenselijk gedrag vertonen en hun symptomen maskeren. Onderzoeker Yvonne Groen ontwikkelde samen met haar collega’s een screeningsinstrument om de diagnose te vergemakkelijken en hoopt zo vrouwen sneller te helpen de juiste steun te vinden. Lees meer

De tijd zal het leren: wat jaarringen ons vertellen over het verleden

In een tijd waarin er steeds meer waarde wordt gehecht aan interdisciplinaire samenwerking onderscheidt met name het vakgebied archeologische wetenschappen zich, omdat het naadloos kan worden geïntegreerd met andere vakgebieden zoals geologie, scheikunde, biologie en natuurkunde. Isotopenanalyse van menselijke of dierlijke resten kan inzicht bieden in vroegere eetgewoonten, terwijl DNA-analyse van eeuwenoude botten, tanden of planten familierelaties, populatiebewegingen en domesticeringsmethoden kan onthullen. Pınar Erdil vertelt er meer over. Lees meer

Hoe kan de revolutionaire technologie van CogniGron worden ingezet?

Het werk van CogniGron op het gebied van neuromorfisch computergebruik, waaronder de eerste start-up IMChip, heeft de potentie om verschillende industrieën en de samenleving als geheel te transformeren. In het tweede deel van onze serie over het Groningen Cognitive Systems and Materials Center (CogniGron) kijken we naar de toepassingen en de mogelijke maatschappelijke impact van de revolutionaire technologie van CogniGron. Lees meer

De angst om te eten

Bij een eetstoornis denk je al gauw aan extreem afvallen of juist aan overgewicht. Er zijn echter vele vormen van eetstoornissen met vaak heel verschillende uitingsvormen en oorzaken. Renate Neimeijer doet onderzoek naar eetstoornissen bij kinderen en jongeren. Ze is als onderzoeker en docent verbonden aan de RUG en werkt als klinisch psycholoog in de praktijk bij Accare. Ze behandelt daar jongeren met anorexia en andere eetstoornissen. Haar lopende onderzoek richt zich op de vermijdende en restrictieve voedselinname-stoornis ARFID. Lees meer

Groter dan femicide alleen - de rol van gender in geweld

In de media en in de politiek is er steeds meer aandacht voor femicide – vrouwen die vermoord worden, vaak door een (ex-)partner. Zo is er een wetsvoorstel om psychisch geweld – wat vaak voorafgaat aan femicide – strafbaar te stellen. Ook presenteerde het kabinet in juni het plan ‘Stop Femicide!’ en heeft Groningen sinds deze maand Steunpunt Filomena, waar vrouwen die slachtoffer zijn van geweld of dwang zich kunnen melden. Martina Althoff, universitair hoofddocent Criminologie, juicht dat toe, maar is tegelijkertijd ook kritisch: ‘Het is belangrijk te beseffen wat de rol van gender in geweld is.’ Want femicide is een extreme vorm van geweld die zijn grondslag vindt in hardnekkige ideeën over gender. Lees meer

‘Onze executive education drijft op de juiste combinatie van mensen’

Reguliere studenten opleiden is een kerntaak van de universiteit. Tegelijkertijd wordt de zogenoemde ‘executive education’ steeds belangrijker. Met dat type onderwijs draagt de RUG bij aan de continue ontwikkeling van werkenden. Thijs Broekhuizen, wetenschappelijk directeur van de University of Groningen Business School (UGBS), wil werknemers van bedrijven, overheden en maatschappelijke organisaties verder helpen door academisch onderwijs te koppelen aan de praktijk. ‘Zien welke mensen bij elkaar passen. Dat is een groot deel van het succes.’. Lees meer

Hebben ouders invloed op de roze of grijze bril van hun kinderen?

Hoe ontstaat een positieve blik eigenlijk? In hoeverre is opvoeding hierbij van belang? En welke rol speelt optimisme eigenlijk in het dagelijks leven van ouders en kinderen? Charlotte Vrijen probeert een antwoord te vinden op deze vragen. Ze doet onderzoek naar het ontstaan en ontwikkelen van optimisme bij opgroeiende kinderen. Lees meer

CogniGron: Een revolutie in toekomstbestendig computergebruik

Als samenleving naderen we de fysieke grenzen van het verbeteren van digitale computers. Om ze te kunnen blijven ontwikkelen, moeten we andere manieren van computergebruik bedenken. Het Groningen Cognitive Systems and Materials Center (CogniGron) van de Rijksuniversiteit Groningen loopt voorop in deze revolutie en richt zich daarbij met name op neuromorfisch computergebruik. In dit eerste artikel van de tweedelige CogniGron-serie vertellen Beatriz Noheda, Niels Taatgen en Erika Covi over het menselijk brein als bron van inspiratie bij het ontwikkelen van nog slimmere apparaten. Lees meer

De dreigende kloof op het platteland

Het valt wel mee met de veronderstelde kloof tussen stad en platteland, vindt Felix Pot. Dankzij het wijdverbreide autobezit onder plattelandsbewoners ondervinden de meesten weinig hinder van de teruglopende bereikbaarheid van winkels en andere voorzieningen. Pot: ‘Er dreigt eerder een kloof óp het platteland: tussen autobezitters en mensen die niet over eigen vervoer beschikken. Beleidsmakers zouden zich daarop moeten richten.’. Lees meer

Veelzijdige suikers: meer dan zoetigheid

Marthe Walvoort, adjunct-hoogleraar chemische glycobiologie, ziet het overdragen van kennis over suikers als haar missie. Suikers zijn zowel een dikmaker als een essentiële krachtbron. Maar ze zijn veel meer dan dat: suikers spelen een cruciale rol in biologische functies, zoals bacteriële infecties en het bepalen van je bloedgroep. Lees meer

De tong volgen

We doen het elke dag: praten met anderen. Hoewel het bedrieglijk simpel lijkt, vereist verbale communicatie een precieze en complexe coördinatie van tientallen spieren, van de longen en het strottenhoofd, tot de tong, de kaak en de lippen. Thomas Tienkamp en Teja Rebernik leggen uit hoe fundamenteel onderzoek naar articulatie kan helpen om spraakstoornissen te verklaren en in de toekomst mogelijk kan bijdragen aan het herstel van mensen met spraakstoornissen. Lees meer

Komt er een vrouwelijke Amerikaanse president?

Historicus Jelte Olthof is geïnteresseerd in het ontstaan, de werking en de invloed van de Amerikaanse Grondwet. Hoe functioneert een grondwet uit 1787 in het hedendaagse Amerika? Een Amerika dat snel verandert en waar dit jaar wellicht voor het eerst een vrouwelijke president zal worden gekozen. Lees meer

Hoe ezelpoep en koffiedrinken betekenisvol kunnen zijn

Cultureel antropoloog en onderzoeker Jelle Wiering houdt zich graag bezig met betekenisvol werk. Zijn vraag is niet zo zeer wat betekenis precies is of waarom betekenis belangrijk is. Hij is vooral benieuwd naar een antwoord op de vraag welke factoren voor betekenis in ons werk zorgen. Het gaat hem niet om de grote ideeën, nee, hij zoekt naar de alledaagse zaken die voor betekenis zorgen. Welke zaken zijn dat dan? Volgens hem: vooral lang koffiedrinken en ezelpoep. Lees meer

Auto's zonder bestuurder: wie is er aansprakelijk als het misgaat?

Zelfrijdende auto’s worden de komende jaren mogelijk steeds meer onderdeel van het straatbeeld. In China rijden ze al rond. Maar wie is er aansprakelijk als het fout gaat? Nynke Vellinga (Faculteit Rechtsgeleerdheid) ziet nog veel drempels: ‘Het verkeersrecht is gebaseerd op de bestuurder. Dit stort bij zelfrijdende auto’s in elkaar.’. Lees meer

Steeds weer de verkeerde

Julie Karsten onderzoekt hoe ervaringen met seksueel grensoverschrijdend gedrag de online partnerkeuze van jongeren beïnvloeden. Ze richt zich op de vraag of mensen die eerder ‘dader’ of ‘slachtoffer’ zijn geweest elkaar opzoeken. Door deze dynamieken beter te begrijpen, hoopt Karsten uiteindelijk bij te dragen aan een veiliger wereld voor iedereen. Lees meer

Het web bewaren voor onderzoekers van de toekomst

Hoe archiveer je het internet? Wat bewaar je wel en wat niet? En wie bepaalt dat? Het zijn vragen waar Susan Aasman zich dagelijks mee bezighoudt. De mediahistoricus en hoogleraar Digital Humanities van de RUG maakt zich hard voor het behoud van digitaal cultureel erfgoed. ‘Tachtig procent van de geschiedenis van het internet is weg.’. Lees meer

Eiwitten ontwerpen met een taalmodel

Stef van Grieken is de nieuwe RUG-Alumnus van het Jaar. In 2021 richtte hij het bedrijf Cradle op, dat kunstmatige intelligentie (AI) inzet voor het ontwerp van betere eiwitten. Nog geen twee jaar later klopten de eerste multinationals bij hem aan. ‘Over twintig jaar wil ik kunnen zeggen: met mijn kennis en kunde heb ik het juiste gedaan.’. Lees meer

Landen aansprakelijk stellen voor cyberaanvallen nog lastig

Evgeni Moyakine onderzoekt of landen aansprakelijk kunnen worden gesteld voor cyberaanvallen door hackersgroepen. Volgens hem stelt het internationaal recht te hoge eisen aan de bewijslast. Digitale aanvallen zijn in de oorlog in Oekraïne al strijdwapens. Lees meer