T.A. (Tom) Veldhuis, MSc

Seksuele deceptie in Ophrys orchideeën

In mijn onderzoek probeer ik de communicatie tussen planten en bestuivers te doorgronden. De interactie met bestuivers is cruciaal voor bloemen en levert grote voordelen voor hen op, maar brengt ook kosten met zich mee voor het produceren van bloemen en nectar. Hierdoor ontwikkelen bloemen constant nieuwe methodes om zo veel mogelijk te profiteren van bestuiving voor zo laag mogelijke kosten.Er is geen duidelijker en visueel aansprekender voorbeeld van deze alternatieve methodes dan de misleidende signalen van orchideeën van het geslacht Ophrys. Ophrys bloemen trekken bestuivers aan door middel van seksuele deceptie, i.e. door het nadoen van de visuele en chemische signalen van vrouwelijke insecten. Deze mimicry is overtuigend genoeg om mannelijke insecten naar de bloem te lokken en hen te overtuigen te “paren” met de bloem. Tijdens deze gepoogde paring kleven de pollen van de bloem aan het lichaam van het mannetje om daarna overgebracht te worden naar een andere bloem. Het gebruik van geur in deze misleidende aantrekking van insecten is uitgebreid bestudeerd, maar ik ben meer geïnteresseerd in de rol van kleur in deze seksuele deceptie: Hoe accuraat is de visuele mimicry van Ophrys? Hoe maken Ophrys bloemen hun prachtige kleuren? Hoe ervaren bestuivers de kleuren van Ophrys bloemen? Mijn eerdere werk aan deze orchideeën tijdens mijn masteropleiding heeft ons al op het juiste spoor gezet om deze vragen te beantwoorden, en mijn huidige onderzoek richt zich op het ontdekken van het mechanisme en de significantie van een van de meest opmerkelijke fenomenen in onze natuur.

Wil je meer weten over Ophrys of bloemkleur in het algemeen? Neem gerust contact op via de contactinformatie bovenaan deze pagina.