Liekuut | Wel of geen kind (erbij)? Maak je kinderwens op tijd bespreekbaar

In ‘Liekuut’, Gronings voor rechtuit of rechtdoorzee, delen we regelmatig de blik van één van onze wetenschappers op een actueel thema. Zo laten we zien dat RUG-onderzoekers een bijdrage leveren aan het maatschappelijke debat.

Een van de grootste uitdagingen in de moderne relatie is het bespreken van een kinderwens. Uit onderzoek blijkt dat veel stellen het bespreken van hun kinderwens om verschillende redenen uitstellen. Maar, wat nou als jij wel kinderen wilt en je partner helemaal niet?

Universitair docent demografie aan de Rijksuniversiteit Groningen, Billie de Haas pleit ervoor om op tijd te beginnen met het bespreken van een kinderwens én er regelmatig aandacht aan te besteden. ‘Begin op tijd om erover te praten. Dan kom je niet voor onaangename verrassingen te staan als je al helemaal gesetteld bent en blijkt dat je niet op één lijn zit qua kinderen. De wens om wel of geen kind te willen kan veranderen, dus laat het gesprek niet bij een keer.’

Uitstelgedrag

‘Het wel of niet krijgen van kinderen heeft een enorme impact op je leven. Jonge koppels hebben het misschien weleens kort gehad over hun kinderwens. Als dan blijkt dat partners er verschillend over denken wordt de discussie vooruitgeschoven. De jaren gaan voorbij en je gaat samenwonen, koopt een huis en gaat misschien trouwen. Vrienden en familie vragen hoe het staat met de kinderwens. Als jij voelt dat je partner niet hetzelfde wil als jij worden die vragen ontweken. Of je bespreekt je keuze uit angst niet meer met je partner maar alleen met vrienden.

Tot het punt dat de ‘biologische klok’ gaat tikken en er een keuze gemaakt moet worden en blijkt dat de opvattingen te veel verschillen. Dat kan zelfs het einde van een relatie betekenen, met alle verdrietige gevolgen van dien. Het kan ook zijn dat iemand het onderspit delft, en een kind krijgt die dat niet wil, of de kinderwens ziet vervliegen.’

Onderzoek elkaars beweegredenen

‘Het is erg belangrijk om te weten wat elkaars beweegredenen zijn bij het uitspreken van je kinderwens. Het kan zo zijn dat je partner niet zo’n fijne jeugd heeft gehad, of afwezige ouders. Iemand die uit een groot gezin komt krijgt misschien warme gevoelens van een toekomst met meerdere kinderen. Als je dat van elkaar weet kun je meer begrip kweken voor de angsten of gevoelens die leven bij je partner.

Ook kan het zo zijn dat na een eerste kind en een jaar zonder slaap en geen tijd voor jezelf je mening is veranderd. Als je partner er nog vanuit gaat dat jullie een groot gezin krijgen is het goed om te blijven praten over je evoluerende kinderwens. Zo kunnen ook redenen die je als twintiger had om wel of geen kind te willen veranderd zijn als je ouder bent.’

Communicatieve vaardigheden

‘Ik denk dat velen van ons eigenlijk niet goed hebben geleerd om te praten over relaties en het krijgen van kinderen. Net als bij seksuele voorlichting zou het van jongs af aan ontwikkelen van communicatieve vaardigheden voor een relatie enorme voordelen kunnen hebben. Als je op tijd begint met het bespreken van een kinderwens weet je hoe je partner erover denkt. Vervolgens kun je een of twee keer per jaar kijken waar je staat. Denken jullie er nog hetzelfde over, of is je mening veranderd en waarom?

We zien ook verschillen in de gesprekken tussen heterostellen en lhbti+-stellen. Omdat het krijgen van kinderen voor die laatste groep vaak complexer is, moeten ze er wel meer over praten. Wie gaat het kindje dragen? Wie wordt de biologische vader of moeder? Heterostellen hoeven deze keuzes meestal niet te maken.’

Kaartspel

‘Het is belangrijk als je anders denkt over het krijgen van kinderen om niet in een ja/nee discussie te vervallen. Als je erover praat moet je dat op een veilige en relaxte manier kunnen doen. Samen met seksuoloog Sanderijn van der Doef heb ik een kaartspel ontwikkeld dat kan dienen als gespreksstarter.

We hebben gekozen voor vragen die je zelf niet altijd direct bedenkt, zodat je het onderwerp van verschillende kanten belicht. Bijvoorbeeld: wat denk je dat mijn gevoelens zijn over ‘kinderen krijgen’? Waarom wil je juist met mij een kind? Welke taakverdeling wil je als er een kind is? Hoe denk jij over adoptie/pleegzorg/draagouderschap/donor? Op die manier kun je erachter komen wat bepaalde beweegredenen zijn en krijg je meer begrip zonder dat je elke keer expliciet de ja/nee vraag stelt.

We hopen dat het kaartspel stellen helpt op een laagdrempelige manier samen verschillende scenario’s te onderzoeken, zodat je uiteindelijk tot een keuze komt die voor beiden goed voelt.’

Het kaartspel is verkrijgbaar voor €12,50 op www.rug.nl/kinderspel

Lees meer

• Billie de Haas
• Overzicht van alle 'Liekuut' opiniestukken.