Genomineerden Gratama Wetenschapsprijs 2022 bekend

De genomineerden voor de Gratama Wetenschapsprijs 2022 zijn bekend: dr. Yuliya Hilevych (Faculteit der Letteren), dr. Hamidreza Kasaei (Faculty of Science and Engineering) en dr. Lieuwe Zijlstra (University College Groningen). De prijs is bedoeld als aanmoediging voor jonge, veelbelovende en actieve wetenschappers die zich onderscheiden met vernieuwend, spraakmakend en maatschappelijk relevant onderzoek. Om het jaar wordt de prijs toegekend aan een medewerker van de Rijksuniversiteit Groningen en de Universiteit Leiden. Dit jaar is Groningen aan de beurt. De genomineerden zijn voorgedragen door hun faculteiten en geselecteerd door het bestuur van het Groninger Universiteitsfonds. Het bestuur van de Gratama Stichting kiest uiteindelijk de winnaar.

De winnaar wordt bekendgemaakt op 1 juli, tijdens de nieuwe Ceremony of Merits van het College van Bestuur van de RUG. De winnaar ontvangt een bedrag van €20.000. De twee overige genomineerden ontvangen € 2.500,-. De prijzen dienen te worden besteed aan wetenschappelijk werk.

Over de genomineerden

Dr. Yuliya Hilevych, Faculteit der Letteren

Yuliya Hilevych (1988) is Universitair Docent aan de Faculteit der Letteren. Zij doet historisch onderzoek naar menselijke reproductie, de sociale geschiedenis van onvruchtbaarheid en van reproductieve technologie in Europa. Haar onderzoek is gericht op zowel de menselijke ervaring en betekenisgeving als op sociale instellingen en collectieve actie en laat zien hoe een geesteswetenschappelijke benadering maatschappelijk relevante resultaten oplevert. Die kunnen naar innovatieve oplossingen van sociale problemen leiden. Ze analyseert sociale bewegingen rond voortplanting en abortuspraktijk, en relateert deze aan grote maatschappelijke vraagstukken als bevolkingskrimp, oorlog, onvruchtbaarheid en kinderloosheid.

In haar proefschrift heeft ze laten zien dat er in Sovjet-Oekraïne verschillende abortusculturen en reproductieve praktijken bestonden, wat uitermate relevant is voor huidige debatten over de criminalisering van abortus in sommige Oost-Europese landen. De resultaten van haar onderzoek naar krimp en oorlog de afgelopen acht jaar in Oost-Oekraïne zijn zeer actueel in de context van de huidige oorlog in het land. Ze schrijft op dit moment een monografie over de sociale geschiedenis van onvruchtbaarheid. Zij geeft daarnaast ook mede leiding aan een groot project voor Horizon Europe over genderrelaties en demografische crises in Eurazië.

Yuliya Hilevych werkt samen met gerenommeerde onderzoekers die verbonden zijn aan de universiteiten van Cambridge, Oxford en Lincoln. Ze is een veelgevraagd spreker op universiteiten, onderzoeksinstituten en in nationale en internationale beleidskringen. Haar bijdragen aan de briefing papers van de Verenigde Naties in Washington, advisering van het Ministerie van Justitie en Veiligheid en media-optredens getuigen van het grote bereik van haar onderzoek.

Hamidreza Kasaei, Faculty of Science and Engineering

Hamidreza Kasaei (1986) is Universitair Docent aan de Faculty of Science and Engineering en voorzitter van het Robot Learning Lab (IRL-Lab), onderdeel van de Autonomous Perceptive Systems(APS)-groep. Zijn onderzoek naar data-efficiënte open-ended machine learning-methoden draagt bij aan een doorbraak in cognitieve robotica. Daarnaast heeft hij in belangrijke mate bijgedragen aan de vernieuwing van de opleiding in Robotica die een sterk groeiend aantal studenten trekt. Kasaei is zeer actief op wereldwijd toonaangevende conferenties over robotica en machine learning.

Robots werken tegenwoordig goed met vaste opdrachten binnen een afgebakende ruimte, maar veranderingen in omgeving of taak vereisen complexe, tijdrovende -en daarmee dure-herprogrammering door experts. Kasaei heeft het initiatief genomen voor het Lifelong Interactive Robot Learning-lab. Hierin leren robots zich aan nieuwe omgevingen aan te passen, nieuwe concepten stapsgewijs te leren en te communiceren met niet-deskundige menselijke gebruikers, zonder dat herprogrammering nodig is.

Zijn onderzoek naar twee-armige robots die leren objecten te manipuleren op basis van visuele informatie heeft internationaal veel aandacht getrokken. Dit leidt tot de ontwikkeling van veel sociaal relevante toepassingen, van agrarische robots die de productiviteit verbeteren tot zorgrobots die de last in de medische sector kunnen verlichten tijdens een pandemie.

Kasaei is verbonden geweest aan het Computer Vision and Machine Learning lab van het Imperial College London en heeft in 2019 de Robotics: Science and System Pioneers Award gekregen.

Dr. Lieuwe Zijlstra, University College Groningen

Lieuwe Zijlstra (1983) is als Universitair Docent verbonden aan het University College Groningen. Hij is een interdisciplinair onderzoeker in het nieuwe veld van experimentele filosofie. De academische loopbaan van Lieuwe Zijlstra toont zowel zijn wetenschappelijk vernieuwende als zijn maatschappelijk relevante kwaliteiten. Kenmerkend voor zijn interdisciplinaire onderzoek is dat hij zowel empirisch als filosofisch onderzoek verricht naar onderwerpen die direct betrekking hebben op maatschappelijke kwesties, of juist op ons dagelijkse leven.

In zijn proefschrift onderzocht hij de vraag of mensen geneigd zijn te denken dat morele oordelen objectief waar of onwaar zijn door filosofische onderzoeksbevindingen te combineren met het uitvoeren van psychologische experimenten. Tijdens zijn promotie-onderzoek in Groningen en Gent heeft hij anderhalf jaar onderzoekswerk verricht aan Yale University onder begeleiding van Joshua Knobe, leider in het onderzoeksveld ‘Experimental Philosophy’. Dit is een veeleisend domein van onderzoek. Het vereist beheersing van conceptuele analyse en logica en expertise in empirische onderzoeksmethodologie en statistiek. In Nederland is Zijlstra een pionier. Hij werkt aan wetenschappelijke vraagstukken in de morele psychologie, aan percepties van persoonlijke identiteit, aan geluk en betekenisgeving, en aan het onderwerp van morele vooruitgang.

In het interdisciplinaire onderwijs dat hij geeft aan het University College Groningen heeft hij studenten onderzoek laten doen naar de relatie tussen geheugen en identiteit, naar subjectieve beleving van geluk in sociale groepen en naar de oorsprong van morele oordelen.