Socialer na een biertje. Klopt dat wel?

Mensen dénken vaak dat ze socialer worden na het drinken van alcohol. Marije aan het Rot, onderzoeker en docent bij de afdeling Psychologie van de RUG, gaat uitzoeken of dat wel klopt. Ze ontving voor haar onderzoek 5.000 euro van het Kennisinstituut Bier.

Begin dit jaar ontving je een beurs voor onderzoek naar het effect van alcohol op empathisch gedrag. Wat ga je precies onderzoeken?

Tot nu toe is er vooral experimenteel onderzoek gedaan naar de effecten van sterke drank op gedrag, en weinig naar de effecten van bier. Aangezien mensen mogelijk andere verwachtingen hebben over hoe bier hun gedrag beïnvloedt dan over hoe sterke drank hun gedrag beïnvloedt, wil ik nu graag eens onderzoeken hoe bier mensen verandert. Ik wil specifiek kijken naar empathie omdat mensen vaak denken dat ze socialer worden na het drinken van alcohol, terwijl dat misschien niet echt zo is.

Je hebt al eerder onderzoek gedaan naar dit onderwerp. Wat waren toen de resultaten?

Klopt, in dit onderzoek werden de effecten van sterke drank op één aspect van empathie onderzocht, namelijk accuratesse in het inschatten van de emoties van anderen. Na het drinken van alcohol werd dit minder, met name bij mannen die normaal niet veel dronken. Vrouwen deden overigens niet mee aan dit onderzoek, dat is in het komende onderzoek wel zo.

Je ontving 5.000 euro van het Kennisinstituut Bier, waar ga je dat aan besteden?

Bier! Nee hoor, ik heb berekend dat we hieraan hooguit 10% van het bedrag uitgeven. Het merendeel gaat naar een deelnemersvergoeding. Ik wil graag alle deelnemers een kleine financiële vergoeding geven voor de tijd die ze met het onderzoek kwijt gaan zijn. Het bier drinken en de metingen duren niet lang, maar het is uiteraard niet verantwoord om deelnemers daarna meteen naar huis te laten gaan. En dus blijven ze in het lab tot hun alcoholpromillage weer onder de wettelijke verkeerslimiet zit. Om dit te kunnen meten schaf ik ook een ademtester aan. En zwangerschapstesten, want vanuit ethisch oogpunt wil ik zeker weten dat ik alleen vrouwen die niet zwanger zijn alcohol geef.

Veel onderzoekers kunnen vanwege het coronavirus moeilijk verder met hun onderzoek. Hoe gaat dat bij jou?

Het plan was sowieso om pas in januari 2021 met het onderzoek te beginnen. Ik begeleid een Roemeense promovendus in een ‘double-degree’ programma en het is de bedoeling dat zij dan 6 maanden naar Groningen komt om het onderzoek uit te voeren, geholpen door Groningse bachelor- of masterstudenten Psychologie. Vooralsnog bereiden we het onderzoek voor alsof dit inderdaad zo gaat lukken, maar uiteraard is dit momenteel absoluut niet zeker. Als de laboratoria bij Psychologie weer dichtgaan door veranderingen in de coronamaatregelen, dan zal ik bij het Kennisinstituut Bier om uitstel vragen, en moeten de studenten iets anders gaan doen.

Maakt je onderzoek deel uit van een groter project?

Het project van Isabelle Bulai, de promovendus, gaat over de effecten van alcoholgebruik op sociale cognitie, dat wil zeggen het begrijpen van sociale situaties en andere mensen. Toen ik voor het bier-onderzoek een beurs kreeg, hebben we afgesproken om het deel van haar project te laten uitmaken.

Tijdens en na je studie woonde je onder meer in Montreal, New York en Groningen. Welke stad heeft je voorkeur?

Ik ben uiteindelijk in Montreal gepromoveerd en was in New York postdoc voor ik in Groningen solliciteerde. Deze steden horen alle drie bij mij, net als Maastricht, waar ik studeerde, en net als Tilburg, waar mijn middelbare school was. Ik was 20+ in Montreal en heb toen, mede dankzij hele fijne begeleiders, veel geleerd over de neurowetenschappen, psychiatrie, en psychologie. In New York was ik 30+ en heb ik vooral mezelf beter leren kennen, in een periode waarvan ik wist dat die tijdelijk was en waarin ik heel erg van dag tot dag kon leven. Nu ben ik 40+ in Groningen en voel ik me hier erg thuis, mede dankzij een leuke, uitdagende functie bij de RUG.

En als laatste vraag, heb je een favoriet alcoholisch drankje en wat is de uitwerking hiervan op jouw gedrag?

Nee, geen favoriet alcoholisch drankje, wel een favoriete gelegenheid om alcohol te drinken: samen met vrienden! Ik kan gelukkig terugkijken op vele gezellige avondjes met een biertje (Maastricht), wijntje (Montreal), of cocktail (New York), en vind nu alle drie bij gelegenheid geen straf. Qua effecten weet ik zeker dat ik me sociaal anders ga gedragen, maar dit zal afhangen van de gelegenheid, en van de hoeveelheid alcohol uiteraard. Ik denk dat vrienden en familie zouden zeggen dat ik wat losser in de omgang word. Maar aangezien zij dit baseren op een situatie waarin ze waarschijnlijk zelf ook hebben gedronken, is het uiteraard maar de vraag hoe accuraat deze indruk zou zijn.

Meer informatie

Marije aan het Rot