Twee ERC Advanced Grants

Hoogleraar organische chemie Ben Feringa en hoogleraar polymeerchemie en bioengineering Andreas Herrmann hebben beiden een ERC Advanced Grant van 2,5 miljoen euro ontvangen van de European Research Council. Voor Feringa was het zijn tweede, hij kreeg in 2008 al een Advanced Grant.

Ben Feringa zal in het nieuwe ERC project verder werken aan door licht aangedreven moleculaire motoren. Hij wil ze nauwkeurig kunnen controleren, zodat ze te gebruiken zijn om slimme materialen te maken die reageren op licht.

Andreas Herrmann zal gaan werken aan een manier om complexe moleculen op een simpele manier te maken. De complexe moleculen zijn onder meer nodig als basis voor de ontwikkeling van nieuwe geneesmiddelen.

ERC-project Ben Feringa

In het nieuwe ERC-project zal Feringa voortbouwen op de unieke eigenschappen van unidirectionele door licht aangedreven moleculaire motoren. Doel is om de functie van de motoren te kunnen controleren en ze te schakelen. Daarbij ligt de nadruk op motoren die in een wateromgeving kunnen werken.

Door licht aangedreven moleculaire motoren verschillen van de meeste moleculaire schakelaren: ze kunnen een serie van functionele posities aannemen en doen dat in reactie op licht. Wanneer de lichtbron continu is, ontstaat een continue draaiende beweging waarmee een dynamisch systeem is te maken of een schakelbaar materiaal dat uit evenwicht gebracht kan worden.

Feringa heeft een ambitieus onderzoeksprogramma opgezet dat moet leiden tot een manier om complexe nanomechanische systemen te controleren. Uiteindelijk kan dat zorgen voor nieuwe, innovatieve toepassingen variërend van materialen die reageren op een stimulus tot de controle van biomoleculaire systemen in ruimte en tijd.

ERC-project Andreas Herrmann

Andreas Herrmann zal in zijn ERC-project onderzoek doen naar een manier om op een simpele manier complexe moleculen te maken, die gebruikt kunnen worden als basis voor de ontwikkeling van nieuwe geneesmiddelen. Herrmann wil hiertoe zogeheten aptameren gebruiken, kleine DNA- of RNA-moleculen die specifiek aan een bepaald deel van een molecuul binden. Daardoor schermen zij een stuk van het molecuul af, waardoor de vrij liggende delen eenvoudig en gericht via chemische modificatie zijn aan te passen.

Herrmann wil deze techniek verder ontwikkelen om zo nieuwe moleculen te kunnen maken die niet via gewone synthetisch chemie te maken zijn. Hij wil daarvoor ook reagentia ontwikkelen die geschikt zijn voor reacties met aptameren. Bovendien zoekt hij naar een manier om de plek op het molecuul waar die reactie plaatsvindt goed te controleren.

Uiteindelijk wil Herrmann in staat zijn moleculen gericht en gecontroleerd aan te passen. De moleculen die hij met deze technologie kan maken, zullen niet alleen bruikbaar zijn bij de ontwikkeling van nieuwe geneesmiddelen, maar ook van verbindingen op basis van natuurlijke producten die gebruikt kunnen worden bij beeldvorming van levende objecten (bio-imaging).