Hulpmiddel

Crouwel vatte zijn werk nuchter op, als een kwestie van organiseren, informatie ordenen en problemen oplossen. De stappen die hij daarbij zette wilde hij ook kunnen verantwoorden. Daarom koos hij voor een open, transparante werkwijze. Zijn vaste hulpmiddel was het stramien of ‘grid’: een raster van haakse horizontale en verticale lijnen op een vel papier dat de (tijdelijke) onderlegger vormde waarop tekst en beeld hun positie kregen. Op basis van het stramien kon hij oneindig veel variaties genereren met tekst en beeld. “Vorm moet altijd op logica gebaseerd zijn”, zei hij.

Deze rationele, systematische aanpak ontleende hij aan de door hem bewonderde Zwitserse grafisch vormgevers. Vanwege het consequente gebruik van het raster kreeg hij de bijnaam mr. Gridnik. Die spotnaam omarmde hij. Een van de lettertypes die hij ontwierp (voor de elektrische schrijfmachines van Olivetti), noemde hij de Gridnik. En: “Ik zit in elkaar als de Gridnik. Dat ben ik zelf”.

Dankzij zijn gedrevenheid, zakelijke aanpak, innemende persoonlijkheid en welbespraaktheid haalde Crouwel veel opdrachten binnen bij musea en bedrijven. Hij was ook zeer productief. Tien jaar lang verzorgde hij het drukwerk van het Van Abbemuseum in Eindhoven en twintig jaar lang de huisstijl van het Stedelijk Museum in Amsterdam. Het samen met anderen opgerichte, eerste multidisciplinaire ontwerpbureau in Nederland, Total Design (1963), bezorgde ministeries, gemeenten, culturele instellingen, banken, uitzendbureaus en de PTT een moderne, zakelijke huisstijl. Dat wil zeggen: een abstract beeldmerk en ordentelijk, ingetogen drukwerk. Mede dankzij Total Design ontwikkelde de grafische vormgeving in Nederland zich tot een serieuze professie.