RUG-onderzoek naar extremisme in IJsselland

Hoewel extremisme in IJsselland een beperkt fenomeen is, moet het vanwege het dynamische en veelzijdige karakter en recente maatschappelijke ontwikkelingen serieus worden genomen. Dat concludeert een onderzoeksrapport dat vandaag verschijnt over extremisme in de elf gemeenten die samen de veiligheidsregio IJsselland vormen. Het onderzoek is in opdracht van het Districtelijk Veiligheidsoverleg (DVO) IJsselland uitgevoerd door RUG-onderzoekers Pieter Nanninga, Léonie de Jonge en Fleur Valk.

Extremisme in de regio
Het onderzoek laat zien dat IJsselland - het westelijke deel van de provincie Overijssel - in de afgelopen tien jaar beperkt te maken heeft gehad met extremisme. Tegelijk blijkt het fenomeen fluïde en veelzijdig. In de regio speelden in de afgelopen jaren casussen op het gebied van het jihadisme en rechtsextremisme. Daarnaast is meer recent antioverheidsextremisme aan de oppervlakte gekomen.

Uit het onderzoek blijkt dat maatschappelijke onrust in IJsselland sinds de coronapandemie is toegenomen. Dit uit zich in diverse vormen van legitiem protest en activisme, vaak gericht tegen beleid van de landelijke overheid. Tegelijkertijd hebben antioverheidssentimenten en maatschappelijk onbehagen in sommige gevallen geresulteerd in radicalisering en extremistische gedragingen. Een prominente casus in dit verband is de arrestatie in september 2024 van een aantal zogeheten soevereinen, die een gewapende confrontatie met de overheid zouden voorbereiden.

De aanpak in IJsselland
Ondanks de beperkte omvang van radicalisering en extremisme in IJsselland, benadrukt het onderzoek het belang van blijvende aandacht voor het thema. Het dynamische karakter van het fenomeen en bredere maatschappelijke ontwikkelingen maken een proactieve aanpak noodzakelijk. In de afgelopen jaren zijn hierin belangrijke stappen gezet. De extremismeaanpak in IJsselland volgt de landelijke kaders en wordt door de betrokken professionals als positief ervaren.

Een sterk element is de aansluiting bij lokale omstandigheden en gebruiken in deze diverse regio. Toch biedt het onderzoek aanknopingspunten voor verdere verbetering, bijvoorbeeld wat betreft verdere professionalisering van de aanpak en sterkere bewustwording over het belang van het thema. Zo kunnen bestuurders en professionals beter inspelen op het veranderende karakter van extremisme in IJsselland.