Bert Groenewoudt bijzonder hoogleraar Ecologische Landschapsgeschiedenis

Per 1 mei 2023 wordt Bert Groenewoudt benoemd tot bijzonder hoogleraar Ecologische landschapsgeschiedenis aan de Faculteit der Letteren van de Rijksuniversiteit Groningen. De leerstoel is ingesteld in samenwerking met de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE).

Met de bijzondere leerstoel wordt het master-onderwijs- en onderzoeks¬programma bij het Kenniscentrum Landschap versterkt. Tegelijkertijd bouwt de RCE als kennisinstituut de relaties met de academische wereld verder uit, onder meer op de domeinen natuur- en land¬schapsgeschiedenis. Bovendien wordt bijgedragen aan een nauwere interfacultaire samenwerking op het terrein van duurzaamheidsvraagstukken die betrekking hebben op het Landschap.

Groene inspiratie

De bijzondere leerstoel Ecologische Landschapsgeschiedenis richt zich op lange-termijn landschapsprocessen en historisch-ecologische samenhangen op verschillende schaalniveaus. De dynamiek en diversiteit van het historische groen, als onderdeel van het landschap als geheel, staan centraal. Aspecten daarvan zijn de historische realiteit, verklaringsmodellen, drivers achter verandering en mogelijkheden tot onderzoek. Interessant is niet alleen de aanwezigheid van bos en man-made groene structuren in historische landschappen, maar ook de aard, effecten en maatschappelijke betekenis van het gebruik daarvan door de mens. In het verlengde daarvan zullen mogelijkheden worden verkend om groene historische kennis op diverse schaalniveaus in te zetten bij hedendaagse landschappelijke transities.

Het bijzonder hoogleraarschap is een eervolle taak, vindt Bert Groenewoudt: “In de leerstoelopdracht staat de groene dimensie van het landschap centraal. Landschappen zijn dynamisch, want ze staan onder invloed van de voortdurend veranderende wisselwerking tussen mens en natuur. En vorm volgt functie, ook in het landschap. Sterk beeldbepalend, en maatschappelijk hoog gewaardeerd, is het ‘groen’ dat deel uitmaakt van landschappen. Kennisontwikkeling op dit terrein is niet alleen van belang voor de verdieping van interdisciplinaire dwarsverbanden tussen landschapsgeschiedenis, aardwetenschappen en ecologie, maar vormt ook een belangrijke pijler voor de toepassing van deze integrale kennis in actuele maatschappelijke vraagstukken op het terrein van klimaatadaptatie, vergroening van de landbouw, de uitbreiding van het bosareaal (Bossenstrategie 2030) en energietransitie.’

Impuls onderwijs en onderzoek

Door het instellen van de leerstoel krijgen onderzoek en onderwijs op het gebied van onze leefomgeving op verschillende schaalniveaus een impuls door middel van colleges, excursies, stageprojecten, scriptie- en promotiebegeleiding, congrespapers en -sessies.

Hoofd Kenniscentrum Landschap prof. dr. Ir. Theo Spek: “Vrijwel alle actuele duurzaamheidsvraagstukken vragen om een sterk interdisciplinaire wetenschapsbenadering die vaak op regionaal niveau (landschapsniveau) dient te worden toegepast. Om die reden wil de RUG samen met belangrijke maatschappelijke spelers werken aan actuele duurzaamheidsopgaven. Daarom zijn we blij met de nieuwe leerstoel. De RCE is een belangrijke speler als het gaat om praktisch toepasbare kennis op het gebied van landschap en leefomgeving.”

Over Bert Groenewoudt

Bert Groenewoudt studeerde Culturele prehistorie aan de Universiteit van Amsterdam en promoveerde op een onderzoek naar het opsporen en waarderen van archeologische vindplaatsen (bekroond met de W.A. van Es-prijs). Hij is als senior onderzoeker Landschap verbonden aan de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE), en is lid van de advisory board van de International Association of Landscape Archaeologists (IALA) en van de adviesraad Natuur van het Prins Bernhard Cultuurfonds. Tevens maakt hij deel uit van de editorial board van het tijdschrift Frontiers in Environmental Archaeology