Onderzoeksstation ‘De Herdershut’

Biologisch onderzoeksstation ‘De Herdershut’ van de Rijksuniversiteit Groningen op Schiermonnikoog is gemoderniseerd en verduurzaamd. Het nieuwe gebouw heeft een grotere onderwijsruimte, verbeterde ICT, twee moderne labs en betere slaap- en verblijfsfaciliteiten. Daarnaast is het volledig gasloos en zorgen zonnepanelen en duurzame warmteopwekkingen voor energiebesparing.

Na de sloop van het oude gebouw (1982) is de nieuwbouw medio 2021 opgeleverd. De gemeente Schiermonnikoog hecht aan de goede samenwerking en de band met RUG, en is blij met het nieuwe duurzame gebouw.

Biologen van de Faculty of Science and Engineering verrichten veldonderzoek vanuit ‘De Herdershut’, dat al voor tientallen dissertaties en een paar honderd (internationale) publicaties heeft gezorgd. Een van de bekendste onderzoekers die er regelmatig verblijft, is Spinozapremiewinnaar Theunis Piersma, hoogleraar Trekvogelecologie. Ook studenten volgen er onderwijs. Jaarlijks zijn er voor onderzoek en onderwijs zo’n 1.700 overnachtingen in De Herdershut.

De naam komt van de ‘echte’ herdershut op het terrein. Dit kleine houten gebouw is een monument en blijft bestaan. Zowel de ‘kleine herdershut’ als de Kapschuur zijn eerder gerenoveerd aan de buitenzijde.

Ontwerp

Het nieuwe ontwerp van architect John Timmer van de RUG is ingebed in het omliggende landschap en bestaat uit twee in elkaar geschoven bouwdelen. De houten gevel- en dakbekleding zorgt voor een natuurlijke uitstraling. Bovenin het gebouw is, evenals in het oude gebouw, een uitkijkpost om vogels in de omgeving te bestuderen. Het oppervlak van het veldstation wordt vergroot van 420 m2, naar 500 m2.

In plaats van de twee 20-persoons slaapzalen in het oude pand, zijn er nu dertien kleinere slaapvertrekken en daarnaast zorgen een woonkamer, een moderne keuken en goed sanitair voor een comfortabele en toegankelijke verblijfslocatie ook voor personen met een handicap. Voor onderwijs en onderzoek is er een moderne onderwijsruimte van ruim 65 m2. Een nat lab en een droog lab van samen bijna 87 m2 maken kleinschalige laboratoriumonderzoeken mogelijk.

Duurzaamheid

De hoeveelheid energie die De Herdershut van het energienet afneemt, is met maar liefst tweederde verminderd door het toepassen van zonnepanelen, isolatie en een laagtemperatuur-verwarmingssysteem met warmtepomp. Daarnaast is het aardgasvrije gebouw in tweeën te delen, waardoor tijdens lage bezetting in de winter een deel van de installaties uitgeschakeld kan worden. De energieprestatiecoëfficiënt van het complex bedraagt slechts 0,2.

Bouwer

Het project is uitgevoerd door Pranger&Rossier en het lokale Bouwbedrijf Dijkstra.

Officiële opening op 27 augustus 2022: