Amaranta de Haan benoemd tot bijzonder hoogleraar versterken van de pedagogische basis

Per 1 februari 2025 is Amaranta de Haan benoemd tot bijzonder hoogleraar versterken van de pedagogische basis. De leerstoel is een samenwerking van de Faculteit Gedrags- en Maatschappijwetenschappen van de Rijksuniversiteit Groningen en het Nederlands Jeugdinstituut (NJi).

De pedagogische basis omvat voorzieningen in de omgeving van gezinnen. Hierbij moet gedacht worden aan voorzieningen zoals kinderopvang, school, speeltuin, sportclub en bibliotheek, maar ook aan betekenisvolle sociale relaties tussen jeugdigen, ouders, en andere volwassenen in de omgeving en het sociale netwerk van gezinnen. Versterking van de pedagogische basis is noodzakelijk om het groeiend jeugdzorggebruik te verminderen. Het belang van een sterke pedagogische basis gaat echter verder dan alleen het voorkómen van problemen en het reduceren van zorgkosten. De pedagogische basis draagt in de eerste plaats bij aan een gezonde, veilige en kansrijke omgeving voor alle kinderen. Het verstérken van de pedagogische basis draagt bij aan de veerkracht van de gehele samenleving.

De Haan richt zich in haar onderzoek op het bevorderen van veerkracht en welzijn van ouders en verzorgers, en kinderen en jongeren in verschillende gezinsvormen in de superdiverse samenleving. De Haan: ‘Deze leerstoel heeft als doel om de pedagogische basis voor het opgroeien en opvoeden van kinderen en jongeren te versterken. Alle ouders en kinderen hebben recht op gelijke toegang tot voorzieningen. Een sterke pedagogische basis biedt bovendien mogelijkheden voor duurzame relaties binnen en tussen groepen in onze samenleving.’

In haar onderzoek hanteert de Haan een multi-systemische, inclusieve benadering. In co-creatie met maatschappelijke partners en gezinnen zelf onderzoekt zij via multi-methode designs (interviews, vragenlijsten, en dagboekstudies) en op verschillende tijdsschalen (van het macroniveau van de ontwikkelingstijd tot het microniveau van moment-tot-moment interacties) hoe ouders en kinderen welzijn en veerkracht ervaren en welke steunbronnen hen helpen om te gaan met dagelijkse en chronische stressoren.

Naast haar aanstelling als bijzonder hoogleraar bij de RUG is Amaranta de Haan expert opvoeden en ontwikkeling bij het Nederlands Jeugdinstituut.

De bijzondere leerstoel ‘Versterken van de pedagogische basis’ is ingesteld met behulp van financiering van het Nederlands Jeugdinstituut (NJi). NJi is een nationaal kenniscentrum dat actuele kennis over opvoeden en opgroeien verzamelt, verrijkt, duidt en deelt. Ze brengen deze kennis onder de aandacht en helpen om die kennis toe te passen.

NJi-bestuurder Rutger Hageraats: 'In de praktijk van alledag geven allerlei mensen invulling aan de pedagogische basis: leerkrachten, medewerkers in de kinderopvang, speeltuinwerkers, alle mensen die betrokken zijn bij ouders en kinderen. Die praktijk willen we meer zichtbaar maken en ondersteunen. Om vervolgens een ieder die hierin een rol vervult handelingsperspectief te bieden. Wij willen hiermee ook een realistisch beeld geven van de pedagogische basis, omdat er hoge verwachtingen zijn van de bijdrage van de pedagogische basis aan de oplossing van maatschappelijke problemen. Zeker onder beleidsmakers.'