Hoe kunnen we leer- en ontwikkelingsproblemen bij kinderen beter begrijpen?

Op 20 september houdt Marijn van Dijk haar oratie over leer- en ontwikkelingsproblemen bij kinderen. Zij onderzoekt hoe deze problemen ontstaan en welke impact ze hebben op kinderen, hun leraren en ouders.

"In mijn visie moet onderzoek naar leer- en ontwikkelingsproblemen in de kindertijd zich richten op de onderliggende processen," legt Van Dijk uit. "Deze processen ontvouwen zich van moment tot moment, van dag tot dag, en ook over de langere termijn van maanden en jaren. Kinderen, ouders, leerkrachten en eventueel andere professionals moet je zien als een gekoppeld systeem. Ze zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden en beïnvloeden elkaar voortdurend.

Interventies

Van Dijk onderzoekt verschillende aspecten van leren en ontwikkelen, zoals leren in de klas, verbaal redeneren, sociaal-emotioneel welzijn en taalvaardigheid. Speciale aandacht gaat uit naar kinderen met leer- en ontwikkelingsproblemen zoals autismespectrumstoornis en kinderen met bijzondere risico's, bijvoorbeeld door een vluchtachtergrond. "Ik probeer te begrijpen hoe deze processen werken. Op basis hiervan kunnen passende interventies worden ontwikkeld," zegt Van Dijk.

Van ontwikkelingspsychologie naar orthopedagogiek

Van Dijk werkt sinds 1997 aan de faculteit Gedrags- en Maatschappijwetenschappen, eerst als PhD bij de ontwikkelingspsychologie en later in diverse andere posities binnen de tenure track. "Mijn onderzoek bewoog zich de laatste jaren steeds meer in de richting van de orthopedagogiek," vertelt ze. "Ik zag hier een mogelijkheid om mijn onderzoek verder uit te breiden en toe te spitsen."

Tegenwicht

Van Dijk wil een alternatief bieden voor de nadruk op efficiëntie en medicalisering in het onderwijs. "Iedereen wil het beste voor het kind, maar dit leidt vaak tot druk op vroegsignalering en diagnoses, wat niet altijd wenselijk is. Mijn onderzoek start bij het doen van grondige analyses van de processen die in het hier-en-nu zichtbaar zijn. Interventies moeten gebaseerd en gericht zijn op het ingrijpen op individuele processen."

Toekomst

Van Dijk hoopt in de komende jaren haar onderzoek verder uit te breiden en nieuwe samenwerkingen aan te gaan binnen de orthopedagogiek. "Ik ben recent begonnen met enkele nieuwe onderzoeken gericht op kleuters," deelt ze. "We kijken bijvoorbeeld naar ouder-kind interacties tijdens het voorlezen en het creatieve gedrag van leerlingen in de klas. In een project onderzoeken we het welzijn van jonge vluchtelingkinderen en hun interacties met leraren, met als doel een interventie te ontwikkelen die leraren ondersteunt in het omgaan met deze kinderen."

Meer informatie