English version below

Waarom zou u iets moeten weten over digitale bedrijfsmodellen zal u zich afvragen? Omdat in het digitale tijdperk en een sterk veranderende omgeving het noodzakelijk wordt om na te denken over nieuwe manieren om winst te maken. Zo kunt u in dit artikel alles vinden over (digitale) bedrijfsmodellen en inspiratie opdoen voor uw eigen bedrijf.

De termen bedrijfsmodel en vooral digitaal bedrijfsmodel zijn relatief nieuw. Ze zijn gecreëerd in het afgelopen decennium en werden snel belangrijk in de zakelijke context. Bedrijfsmodellen zijn nauw verweven met digitale transformatie. De definitie van digitale transformatie is het doel om digitale technologie te gebruiken om nieuwe manieren van waardecreatie te vinden en een nieuw bedrijfsmodel te creëren. Kennis over (digitale) bedrijfsmodellen wordt dus noodzakelijk om de toekomst voor het bedrijf te garanderen. Bovendien worden hele industrieën verstoord door digitale technologie en worden de oude manieren om geld te verdienen steeds meer onder druk gezet. Kortom, digitale bedrijfsmodellen zijn de oplossing om toekomstbestendig te worden.

Wat is een (digitaal) bedrijfsmodel?

Het begrip bedrijfsmodel verwijst naar de manier waarop een bedrijf waarde creëert en levert aan klanten en vervolgens daar winst mee maakt. Met andere woorden, een businessmodel beschrijft hoe het bedrijf geld verdient. In die zin is het denken aan het bedrijfsmodel van uw bedrijf vrijwel de belangrijkste taak wanneer u denkt aan digitale transformatie en toekomstbestendig worden. Zonder een goed werkend bedrijfsmodel zal een bedrijf vroeg of laat failliet gaan. Kennis van bedrijfsmodellen wordt dus steeds belangrijker.

De volgende stap is het nadenken over digitale bedrijfsmodellen. Wanneer we de bovengenoemde definitie in herinnering brengen, kunnen we zeggen dat een digitaal bedrijfsmodel digitale technologie gebruikt om waarde te creëren en te leveren om winst te genereren. Je zou daarmee kunnen denken dat er niets bijzonders is aan digitale bedrijfsmodellen, maar verre van dat. In feite zouden veel van de momenteel meest succesvolle bedrijfsmodellen onmogelijk te realiseren zijn geweest zonder de juiste technologie beschikbaar te hebben. Stel je een shop als Amazon voor. Een catalogus met duizenden artikelen zou onmogelijk zijn geweest om er bijvoorbeeld doorheen te bladeren. Digitale technologie is dus de belangrijkste factor voor nieuwe mogelijkheden om winst te maken.

Wat is uniek aan digitale bedrijfsmodellen?

Er zijn veel verschillende digitale bedrijfsmodellen. Bijzonder opmerkelijk aan deze bedrijfsmodellen is het feit dat ze gemiddeld winstgevender zijn dan 'gevestigde' bedrijfsmodellen. De toonaangevende bedrijven in de Amerikaanse aandelenindex Fortune 500 gebruiken allemaal ten minste één van de vele digitale bedrijfsmodellen en zijn veel winstgevender dan voormalige bedrijfsmodellen. Vergelijk maar eens de winstmarge van een Facebook of Google met de meer analoge mediabedrijven: dan maken die bedrijven slechts een kleine winst in vergelijking met de nieuwe digitale bedrijven.

Bovendien vertrouwen digitale bedrijfsmodellen vaak volledig op digitale technologie om de kosten te verlagen en de samenwerking tussen verschillende partijen te vergemakkelijken. Dus in bedrijven die digitale bedrijfsmodellen gebruiken, hebben ze ook meer digitale mogelijkheden. Vooral de mogelijkheid om deze technologie op nieuwe, andere manieren in te zetten en grote hoeveelheden gegevens te verwerken, is een belangrijke.

Digitale bedrijfsmodellen

In dit deel laten we u een overzicht zien van de meest voorkomende digitale bedrijfsmodellen. We zullen uitleggen hoe deze bedrijfsmodellen werken, hoe winst wordt gegenereerd en wat er uniek aan is. Vervolgens zullen we ook voorbeelden geven van bedrijven die op deze specifieke manier werken. Eerlijk is eerlijk: niet elk digitaal bedrijfsmodel is geschikt voor elk bedrijf en soms is een combinatie van twee of een aanvulling op het bestaande bedrijfsmodel het best passend voor gevestigde bedrijven.

1. Het platformgebaseerde / tweezijdige marktplaats bedrijfsmodel

Het eerste bedrijfsmodel is het platformgebaseerde digitale bedrijfsmodel, ook bekend als de tweezijdige markt. Dit model is gebaseerd op het verbinden van vraag en aanbod in een bepaalde markt. Het bedrijf biedt zelf geen bepaalde service aan, maar verbindt kopers en leveranciers. Het bedrijf is dus een intermediair. De verbinding tussen partijen wordt gemaakt via een app of een webportaal of een combinatie van beide. Hoewel de bedrijfskosten laag zijn, zijn de investeringskosten aanzienlijk. Dit komt omdat deze platformgebaseerde bedrijfsmodellen afhankelijk zijn van een monopolie. Daarom vereisen ze de dominantie van de markt door het platformbedrijf en dus aanzienlijke investeringen om concurrenten in te halen of uit de markt te duwen. Eenmaal opgericht, genereert het platformbedrijf echter inkomsten en winst door een vast percentage van de betaling voor de service te ontvangen. Vaak maken deze betalingen tussen de 10% - 30% uit van de kosten van het product. Hoe groter de potentiële markt en hoe dominanter het bedrijf is, hoe meer winst mogelijk is en hoe moeilijker het wordt voor nieuwkomers.

Een van de meest voorkomende voorbeelden van een platformgebaseerd bedrijfsmodel is Uber. Het Amerikaanse bedrijf biedt verbinding tussen onafhankelijke chauffeurs en klanten die evan A naar B willen. Uber heeft de taxi-industrie in veel steden over de hele wereld ontwricht en strijdt voortdurend met zijn op één na grootste concurrent Lyft die met hetzelfde bedrijfsmodel werken. Andere voorbeelden zijn AirBnB voor het toerisme of FlixBus voor de busmarkt.

2. Het bedrijfsmodel van de markt

Een uitbreiding of speciaal geval van het platformgebaseerde model is die van het marktmodel. Voor dit bedrijfsmodel creëert het bedrijf een marktplaats voor een bepaald product of productgroep. Het verschil met het platformgebaseerde model is dat bedrijven in het marktmodel vaak hun eigen producten ook op deze markt aanbieden. Ze fungeren niet alleen als tussenpersoon, maar vullen zelf ook een substantieel deel voor die waardecreatie in. Dit kan in de vorm van het aanbieden van eigen producten, maar ook door het leveringsproces, de klantenservice of andere aanvullende services in te vullen. In het marktmodel creëren bedrijven waarde voor de klant door een nieuwe plek aan te bieden waar ze producten of diensten kunnen kopen. Bovendien verdienen ze inkomsten door een vergoeding te vragen van verkopers die op deze markt actief zijn. Daarnaast genereren ze dus inkomsten door extra services in rekening te brengen.

Het bekendste voorbeeld van het marktmodel is Amazon. Het bedrijf begon met het aanbieden van een marktplaats voor alleen boeken. Vervolgens breidden ze hun aanbod uit en zijn ze tegenwoordig de grootste online retailer op het westelijk halfrond. Amazon biedt eigen producten, beheert een aanzienlijk deel van de supply chain en biedt verschillende premium-services in de detailhandel. Bovendien heeft Amazon gediversifieerd en is het onder andere een van de grootste aanbieders van cloud computing-services. Andere voorbeelden van dergelijke marktmodellen zijn "Zalando" of "Zappos", als voorbeelden van kledingretailers.

3. Het freemium-model

Het freemium-bedrijfsmodel wordt gekenmerkt door de combinatie van een gratis en premium service. In het geval van het freemium digitale bedrijfsmodel biedt het bedrijf een product of dienst gratis aan. Bovendien bieden ze een premium-versie van hun service voor een maandelijkse vergoeding. Het bedrijf beschikt vaak over een algemeen erkende aanwezigheid op internet. Hoewel het gratis deel van het aanbod erop gericht is klanten naar de website / het platform te krijgen, verdient het bedrijf vaak geen geld met die klanten. Op het moment dat klanten voor extra functies betalen, maakt het bedrijf echter winst. Opvallend voor dit digitale bedrijfsmodel is het feit dat de distributiekosten of marginale kosten voor het bereiken van de volgende klant bijna nul zijn. Zodra het aanbod is ingesteld, kunnen eenvoudig meer klanten worden toegevoegd. Het nadeel is dat dit bedrijfsmodel, net als de vorige twee, ook afhankelijk is van een groter marktaandeel om winstgevend te zijn.

Een voorbeeld van dit bedrijfsmodel is het bedrijf Dropbox. De rudimentaire service is gratis en stelt klanten in staat gegevens in de cloud op te slaan. Bovendien kunnen ze hun gegevens gratis delen en toegang krijgen vanaf verschillende apparaten. De opslagruimte is echter sterk beperkt en biedt de klant niet de mogelijkheid om veel gegevens in de cloud te plaatsen. Dropbox biedt dus verschillende versies van zijn opslag met oplopende kosten voor meer opslagruimte. Andere voorbeelden zijn Spotify in de muziekindustrie en Mailchimp in de marketingautomatisering.

4 De "gratis" service

Waarschijnlijk herinner je je het gezegde dat niets gratis is, het is nog nooit zo waar geweest als tegenwoordig met gratis diensten. In dit bedrijfsmodel biedt het bedrijf een bepaalde service zonder kosten. Er zijn ook "geen verborgen" kosten omdat de hele service zonder kosten aan de klant wordt aangeboden, dus niet het freemium-model waarin extra functies extra kosten. In dit bedrijfsmodel verdient het bedrijf echter geld op basis van een ander model. Ten eerste genereren ze waarde met behulp van klantgegevens. Ten tweede verdient het bedrijf geld via advertenties. Meestal worden beide modellen gecombineerd en door de beschikbare gegevens zijn meer verfijnde aanbiedingen beschikbaar. Met dit model, opnieuw en in lijn met de vorige, moet het bedrijf een voldoende grote markt hebben om extra inkomsten te kunnen genereren en controle te krijgen over klantgegevens.

De meest voorkomende voorbeelden voor deze service zijn Facebook, het sociale netwerk en Google, de zoekmachine. Beide services zijn volledig gratis en vereisen geen betaling van de klant. Beide zijn daarentegen sterk afhankelijk van klantgegevens gebruiken. Onderzoek aan onze universiteit toonde aan dat de kosten voor deze diensten tussen 10 € - 30 € per maand en per dienst zouden liggen. Dus hoe groter het netwerk en hoe dominanter het bedrijf, hoe groter de winst kan zijn. Bovendien zijn beide bedrijven monopolisten op hun markten, wat het voor een gebruiker moeilijk maakt om over te schakelen naar een concurrent en daarmee winst op langere termijn garandeert.

5 Abonnement of betalen per gebruik

In de huidige samenleving hoeft men niet langer alles daadwerkelijk te bezitten, maar kan het gemakkelijker huren of alleen betalen wanneer dat nodig is. In alle gevallen vindt er een (reguliere) betaling aan het bedrijf plaats. Deze betaling is gebaseerd op een regelmatige en vaste basis, maar kan ook alleen op maandelijkse basis of zelfs per gebruik worden betaald. Dit model lijkt veel op het huur / leasemodel. Bij het huren of leasen van een item is de contractduur echter meestal langer dan in het bedrijfsmodel voor abonneren / betalen per gebruik. Het bedrijf verdient zijn winst door het leveren van een bepaald product of dienst. Vooral voor diensten is dit type bedrijfsmodel voor veel bedrijven interessant. Omdat producten ook kunnen worden vervangen door services, kunnen bedrijven een vast inkomen verdienen door een oplossing te bieden in plaats van items te verkopen. Het voordeel van dit bedrijfsmodel is dat het niet noodzakelijkerwijs een volledig gevestigd monopolie met de bijbehorende kosten vereist.

Voorbeelden van het op abonnementen gebaseerde bedrijfsmodel zijn enerzijds Netflix. Dit bedrijf brengt een maandelijkse vergoeding in rekening waarmee de gebruiker op elk moment toegang heeft tot de volledige filmdatabase. Er zijn verschillende pakketten beschikbaar die een betere videokwaliteit of meer apparaten tegelijkertijd mogelijk maken. Een ander voorbeeld is Salesforce. Dit bedrijf brengt een maandelijkse vergoeding in rekening waarmee de gebruiker toegang heeft tot zijn volledige applicatie voor klantbeheer. In plaats van alleen de software te verkopen, biedt Salesforce een full-service oplossing voor de potentiële klant. Dit bedrijfsmodel is dus ook interessant voor bedrijven die geen volledig platform willen creëren, maar hun activiteiten willen uitbreiden van het verkopen van producten naar het verkopen van oplossingen en diensten.

6 Omhoog of omlaag in de waardeketen

In dit bedrijfsmodel wordt het traditionele onderscheid tussen fabrikant, groothandel, detailhandel en klant los gelaten. In plaats van de keten te volgen en alleen aan het volgende deel te verkopen, gebruiken bedrijven die dit bedrijfsmodel volgen technologie om delen van de waardecreatie weg te snijden. Een groter deel van de winst is dus geconcentreerd op één bedrijf in plaats van te verdelen over verschillende bedrijven. Het bedrijfsmodel rendeert, omdat reeds bestaande winst wordt gecombineerd met kostenbesparingen door een partij uit te schakelen.

Hier zullen we geen specifieke bedrijven noemen als voorbeelden, maar wijzen op het algemene voorbeeld van een fabrikant die groothandel en detailhandelaar uitsnijdt door een online winkel op te zetten en rechtstreeks aan de eindverbruiker te verkopen. Aan de ene kant kan de fabrikant goedkopere prijzen aanbieden omdat de tussenpersoon niet hoeft te worden betaald en aan de andere kant pakt het bedrijf een groter deel van de winst omdat ze niet langer over drie partijen hoeven te worden verdeeld. Het extra voordeel is volledige controle over de klantervaring en beter contact met de eindklant.

Reflectie op verschillende digitale bedrijfsmodellen

Hoewel we de meest voorkomende digitale bedrijfsmodellen hebben samengevat, zijn er natuurlijk verschillende submodellen mogelijk van alles wat er besproken is. De kernboodschap die we willen overbrengen, is dat technologie in alle gevallen wordt gebruikt om de klant een nieuwe en vaak betere service te bieden en bewerkingen mogelijk te maken die voorheen niet mogelijk waren. Bovendien vereisen niet al deze bedrijfsmodellen aanzienlijke investeringen om een ​​monopolie te vestigen. Het derde, vijfde en zesde bedrijfsmodel zijn dus met name geschikt voor kleine tot middelgrote ondernemingen in zowel de klanten- als de meer zakelijke markten.

Heeft u moeite met het opzetten van een nieuw bedrijfsmodel en wilt u meer weten over (digitale) bedrijfsmodellen en bedrijfsmodelinnovatie? We nemen graag contact met u op over mogelijke onderzoeksprojecten die beide partijen helpen. Neem bij interesse contact op met Bas Baalmans, managing director van GDBC, die graag uw vragen beantwoordt (b.s.baalmans@rug.nl).

 -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

 Digital Business Models

Why should you know anything about digital business models you might ask yourself? Because in the digital age and a vastly changing environment it becomes imperative to think about new ways of making a profit. Thus, in this article, you can find everything about (digital) business models and find inspiration for your own business.

The terms business model and especially digital business model are relatively new. It was created and became prominent in the past decade and quickly became important in the business context. Business models are closely entangled with digital transformation. When recalling our definition of digital transformation, the goal is to use digital technology to find new ways of value creation and create a new business model. Thus, knowledge about (digital) business models becomes imperative to guarantee future success for the company. Additionally, entire industries are disrupted by digital technology and old ways of making money become more and more under pressure. In sum, digital business models are the solution to become future proof.

What is a (digital) business model?

The term business model refers to the way how a business creates and delivers value to customers and subsequently converts payments to profit. In other words, a business model describes how the company makes money. In this sense, thinking about the business model of your company is virtually the most important task when thinking about digital transformation and becoming future proof. Without a solid working business model, a company will go sooner or later bankrupt. Thus, knowledge of business models gets increasingly important.

The next step is to think about digital business models. When recalling the aforementioned definition, we can say that a digital business model uses digital technology to create and deliver value and convert payments to profit. One might think that there is nothing special about digital business models but far from it. In fact, many of the currently most successful business models would have been impossible to realize without having the right technology available. Imagine a retailer like Amazon. The shopping catalog with thousands of items would have been so heavy that no customer would be able to browse through it in a reasonable time. Thus, digital technology is the key enabler of new possibilities to make a profit.

What is unique about digital business models?

There are a lot of different digital business models. Especially remarkable for these business models is the fact that they are on average more profitable than “established” business models. The leading companies in the American stock index Fortune 500 all use at least one of digital business models and are widely more profitable than former business models. Comparing the profit margin of Facebook or Google with analog media companies, then those companies only make a small profit compared to the new digital companies.

Moreover, digital business models often rely on substantial amounts of digital technology to reduce costs and ease coordination between different parties. Thus, in companies that use digital business models often have substantial digital capabilities. Especially the capability to employ technology in new ways and handle big amounts of data are important, see our article about digital transformation to find out more about these capabilities.

Digital business models

In this part, we will show you an overview of the most common digital business models. We will explain how these business models work, how profits are generated and what is unique about them. Subsequently, we will also give specific examples of firms that operate in this specific way. It must be disclosed that not every digital business model is suitable for every company and that sometimes a combination of two, or an addition to the existing business model works best for established companies.

• The platform-based/two-sided marketplace business model

The first business model is the platform based digital business model, also known as the two-sided market. This model is based on connecting demand and supply in a given market. The company does not offer a certain service by itself but connects buyers and supplier. Hence the company becomes an intermediary. The connection between parties is made through an app or a web portal or a combination of both. While the running costs are low, the investment costs are substantial. This is because these platform-based business models rely on establishing a monopoly. Hence, they require the domination of the market by the platform company and thus substantial investment to overtake or push competitors out of the market. However, once established, the platform company generates revenue and profits by getting a fixed percentage of the payment for the service. Often these payments make up between 10% - 30% if the cost of the good. Hence, the bigger the potential market and the more dominant the company is, the more profit is possible and the harder it is for new entrants to fight against this model.

One of the most common examples of the platform-based business model is Uber. The American company offers the connection between independent drivers and customers that want a ride. Uber disrupted the taxi industry in many cities around the world and is in a constant fight with its second-biggest rival Lyft that has the same business model. Other examples are AirBnB for the hospitality market or FlixBus for the bus market.

• The marketplace business model

An extension or special case of the platform-based model in the marketplace. For this business model, the company creates a marketplace for a certain product or product group. The difference to the platform-based model is that companies in the marketplace model often tend to offer their own products also on this marketplace. They do not act only as intermediaries but take over a substantial part for the value creation by themselves. This can be like discussed either be in the form of offering own products but also by overtaking the delivery process, the customer service or making money with additional services. In the marketplace model, companies create value for the customer by creating a new place where they can buy products or services. Moreover, they make revenue by taking a fee from sellers that are on the marketplace. Additionally, they create revenue by charging for additional services.

The most well-known example of the marketplace model is Amazon. The company started by offering a marketplace for books only. Subsequently, they expanded their offering and nowadays are the biggest online retailer in the western hemisphere. Amazon offers own products, manages a substantial amount of the supply chain and offers different premium services in the retail sector. Additionally, Amazon diversified and is also, among others, one of the biggest providers of cloud computing services. Other examples of marketplaces involve “Zalando” or “Zappos” as examples of clothing retailers.

• The freemium model

The freemium business model is characterized by the combination of a free and premium service. In the case of the freemium digital business model, the company offers a product or service without charge. Additionally, they offer a premium version of their service for a monthly fee. The company often possess a widely recognized internet presence. While the free part of the offering is aimed at getting customers to the website/platform, the company often does not earn money with those customers. However, at the moment where customers pay for additional features, the company makes a profit. Remarkable for this digital business model is the fact that the distribution costs or marginal costs for reaching the next customer are close to zero. Once the offering is set, more customers can easily be added. The downside is that this business model, like the former two, also relies on a bigger market share to be profitable.

An example of this business model is the company Dropbox. The rudimentary service is for free and allows customers to store data in the cloud. Moreover, they can share their data for free and access them from different devices. However, the storage space is strongly limited and does not allow the customer to put a lot of data in the cloud. Thus, Dropbox offers different versions of its storage with increasing costs for more storage space. Other examples of companies involve Spotify in the music industry and Mailchimp in the marketing automation business.

• The “free” service

Likely you remember the saying that nothing comes for free, it has never been truer than nowadays with free services. In this business model, the company offers a certain service without any charge. Also, there are “no hidden” costs because the entire service is offered without any charge to the customer, unlikely the freemium model in which additional functions cost extra. However, in this business model, the company earns money based on at least one of two bases. First, they generate value by using customer data. Second, the firm earns money through ads. Mostly, both models are combined and through the available data more fine-grained offerings are available. With these business models, again and in line with the previous ones, the company needs to have a sufficiently big market to be able to generate additional revenue and gain control over customer data.

The most common examples for this service are either Facebook, the social network, and Google, the search engine. Both services are completely free and do not require any payment from the customer. In contrast, both strongly rely on add revenue and using customer data. Research at our university showed that the cost for these services would be between 10€ - 30€ per month and per service. Thus, the bigger the network and the more dominant the company, the bigger the profit can be. Additionally, both companies are monopolists in their respective markets, which makes it hard to change to a competitor and ensures long-term profits.

• Subscription or pay per use

In today's society, one no longer needs to own every asset but can easily rent it or pay only for it when needed. In all cases, there is a (regular) payment made to the company. This payment is either based on a regular and fixed basis, but can also be only on a monthly or even pay per use basis. This model is rather similar to the rent/leasing business model. However, when renting or leasing an item, the contract duration is usually longer than in the subscription/pay per use business model. The company earns its profit through the service of providing a certain good or service. Especially for services, this type of business model is interesting for many companies. Because goods can also be replaced by services, companies can earn a steady income based on providing a solution instead of selling items. The upside of this business model is that it does not necessarily require a full established monopoly with its associated costs.

Examples of the subscription-based business model are on the one side Netflix. This company charges a monthly fee that allows the user to access the entire film database at any time. There are different packages available that allow better video quality or more devices at the same time. Another example is Salesforce, the company charges a monthly fee that allows the user to access their full customer management application. Instead of selling the software only, Salesforce offers a full-service solution to the potential customer. Thus, this business model is also interesting for companies that do not want to create a full-blown platform but expand their business from selling products to selling solutions and services.

• Moving up or down the value chain

In this business model, the traditional distinction of manufacturer, wholesaler, retailer, and customer is broken apart. Instead of following the chain and only selling to the next part, companies that follow this business model use technology to cut out parts of the value creation. Thus, a bigger part of the profit is concentrated at one company instead of being spread among different companies. The business model provides revenue because already existing profit is combined with cost savings due to cutting out a party.

In this case, we will not discuss specific companies but point out to the general example of a manufacturer that cuts out wholesaler and retailer by setting up an online shop and selling directly to the end consumer. On the one side, the manufacturer can offer cheaper prices because the middleman does not need to be paid. On the other side, the company gains a bigger share of the profits because they no longer need to be divided between three parties. The additional benefit is full control over the customer experience and better contact to the end customer.

Reflection on different digital business models

While we have summarized the most common digital business models, there are of course different sub-models possible of the ones we have discussed. The key message we want to convey is that in all cases, technology is used to provide a new and often better service for the customer and enable operations that were formerly not possible. Moreover, not all of these business models require substantial investment to establish a monopoly. Thus, the third, fifth and sixth business models are especially suitable for small to medium enterprises in both customer and business markets.

Do you struggle with establishing a new business model and want to know more about (digital) business models and business model innovation? We are happy to get in contact with you about potential research projects that help both our parties. In case are interested contact Bas Baalmans, the managing director of GDBC who will gladly answer your questions (b.s.baalmans rug.nl).