Drie TOP-subsidies voor Groningse biologen

Van de zes TOP subsidies uit het ALW-TOP programma kende NWO de helft toe aan onderzoekers van de Rijksuniversiteit Groningen. Het zijn Arnold Driessen, hoogleraar moleculaire microbiologie bij het Groningen Biomolecular Sciences and Biotechnology Institute (GBB), Jan Komdeur, hoogleraar Avian evolutionary ecology bij het onderzoeksinstituut Centrum voor Ecologische en Evolutionaire Studies (CEES) en Theunis Piersma, hoogleraar dierecologie bij Centrum voor Ecologische en Evolutionaire Studies (CEES) en tevens verbonden aan het NIOZ.

TOP-subsidies bedragen maximaal 750.000 euro.

TOP-subsidies

Prof.dr. A.J.M. (Arnold) Driessen, hoogleraar moleculaire microbiologie
bij het Groningen Biomolecular Sciences and Biotechnology Institute (GBB), RUG

Single-molecule analysis of protein translocation and translocon dynamics

Levende cellen worden omgeven door een lipidenmembraan. Deze bevat een specifieke set van membraaneiwitten die betrokken zijn bij substraattransport en communicatie. De membraan is specifiek doorlaatbaar voor secretie-eiwitten die het membraan passeren middels het translocon. Het translocon vormt een nauwe, eiwitdoorlaatbare porie in het membraan. Dezelfde porie is ook betrokken bij de insertie van membraaneiwitten in het membraan. Doel van dit project is de werking van het translocon te onderzoeken om vast te stellen hoe het eiwitten in en over de membraan leidt.

Prof.dr.ir. J. (Jan) Komdeur, hoogleraar Avian evolutionary ecology
bij het onderzoeks-instituut Centrum voor Ecologische en Evolutionaire Studies (CEES), RUG

The uphill struggle to understand social behaviour - the importance of genes, ecology and evolution

De vraag naar hoe en waarom sociaal gedrag ontstaat is fascinerend. Iedereen heeft een sociaal leven en elk individu reageert verschillend op nieuwe situaties (persoonlijkheid) en op veranderende omgevingsfactoren (plasticiteit). Deze gedragsaspecten hebben een genetische basis en beïnvloeden de fitness van een individu. Echter, hoe deze gedragstypen door sociale interacties en omgevingsfactoren beïnvloed worden is onbekend. Het onderzoek van Komdeurs groep richt zich op de verschillen in sociale gedragstypen tussen individuen, waarbij de Seychellenzanger als modelorganisme gebruikt wordt. De groep bestudeert de invloed van natuurlijke selectie op variatie in dit soort gedragstypen door middel van een unieke integratie van nieuwe theoretische technieken en experimenteel veldonderzoek.

Prof.dr. T. (Theunis) Piersma, hoogleraar dierecologie
bij Centre for Ecological and Evolutionary Studies ( CEES), RUG

en tevens verbonden aan het NIOZ

Shorebirds in space. Development and application of individual tracking tools for all relevant temporal and spatial scales

Steltlopers hebben lange poten waar ringen omheen passen om ze individueel herkenbaar te maken en ze leven in open biotopen waar ze goed te volgen zijn. Met zijn wadvogels en weidevogels is Nederland sleutelland voor steltlopers. Een florerende onderzoekstraditie hikt tegen doorbraken aan omdat kleurmerken een beperkte resolutie hebben. Geavanceerde tracking-tools moeten daarom toepasbaar worden gemaakt voor kleine vogels. Piersma’s groep brengt drie zendersystemen samen in onderzoek naar jaarcycli van grutto’s om (inter)continentale trekbewegingen (satellietzenders), individuele levensreizen (geolocators) en locale ruimtelijke en sociale processen (DTOA) te documenteren en ecologisch/evolutionair te interpreteren.