Statistiek

Statistiek is het verzamelen, bewerken, interpreteren en presenteren van grote hoeveelheden gegevens. De naam is afgeleid van de moderne Latijnse zin statisticum collegium, wat les over staatszaken betekent.

Moderne statistiek ontstond aan het eind van de 19e eeuw. Er worden twee belangrijke methoden gebruikt: beschrijvende statistiek, die gegevens van een steekproef samenvat met behulp van begrippen zoals gemiddelde waarde en standaarddeviatie, en inductieve statistiek, die conclusies trekt uit toevallige gebeurtenissen.

Er is een algemene opvatting dat statistiek maar al te vaak opzettelijk wordt misbruikt door alleen gegevens te tonen die gunstig zijn voor de presentator. Het wantrouwen jegens statistiek wordt in verband gebracht met de ten onrechte aan de Engelse staatsman Benjamin Disraeli (1804 – 1881) toegeschreven uitspraak: "Er zijn drie soorten leugens: leugens, verdomde leugens en statistiek."

Geschiedenis

De oorsprong van statistiek gaat ver terug: de Arabische geleerde al-Khalil ibn Ahmed al-Farahidi (718 – 786), de Zwitserse wiskundige Jacob Bernoulli (1655 – 1705), de Engelse priester Thomas Bayes (ongeveer 1701 – 1761), de Franse geleerde Pierre-Simon markies van Laplace (1749 – 1827), de Duitse geleerde Johann Carl Friedrich Gauss (1777 – 1855), de Engelse wiskundige Ronald Aylmer Fisher (1890 – 1962), de Engelse wiskundige Carl Pearson (1857 – 1936, en vele anderen hebben eraan bijgedragen.

Gerelateerde begrippen

• foutenvoortplanting
• gemiddelde waarde
• kansgebonden variabele
• standaarddeviatie