Stress responses and sugar metabolism in Bacillus subtilis. A transcriptomic portrait

Promotie: dhr. A.T. Lulko, 14.45 uur, Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen

Proefschrift: Stress responses and sugar metabolism in Bacillus subtilis. A transcriptomic portrait

Promotor(s): prof.dr. O.P. Kuipers

Faculteit: Wiskunde en Natuurwetenschappen

 

Nieuwe DNA-microarrays technologie voor onderzoek naar genetische respons op stress

Andrzej Lulko onderzocht de regulatie van genexpressie van Bacillus subtilis als antwoord op stressomstandigheden. Hij deed dit met behulp van DNA-microarrays. Hiertoe ontwikkelde hij nieuwe technologie en paste deze toe bij zijn onderzoek naar de effecten van verschillende stresscondities, die zich bijvoorbeeld in het kader van industriële fermentatieprocessen voordoen.

Zowel in natuurlijke omgevingen als tijdens industriële processen worden micro-organismen vaak geconfronteerd met ongunstige omstandigheden. Om hun overlevingskansen te vergroten hebben bacteriën mechanismen ontwikkeld ter confrontatie met en aanpassing aan de ondervonden stress. Over het algemeen bereiken ze dat door een herprogrammering van de genexpressie, gecoördineerd door de transcriptiefactoren, wat leidt tot synthese van eiwitten die gebruikt worden voor een snelle en optimale aanpassing aan een bepaalde stress. Een dergelijke herprogrammering van de genexpressie kan worden bepaald en gekwantificeerd met behulp van DNA-microarrays. Aangezien deze technologie het meten van veranderingen in de expressieniveaus van duizenden genen in een enkel experiment mogelijk maakt, biedt zij een krachtig instrument voor het verkennen van de regulatie van genexpressie.

Lulko onderzocht de effecten van drie verschillende soorten stress: 1) de overproductie en secretie van een heteroloog eiwit, 2) de blootstelling aan melkzuur en 3) de verstoring van het koolstof-metabolisme veroorzaakt door puntmutaties of afwezigheid van het CcpA eiwit die de belangrijkste transcriptie factor van cataboliet controle is.

Andrzej Lulko (Polen, 1977) studeerde biotechnologie aan de universiteit van Wroclaw. Zijn promotieonderzoek deed hij aan de Rijksuniversiteit Groningen bij het Genetics, Groningen Biomolecular Sciences and Biotechnology Institute (GBB). Zijn onderzoek werd gefinancierd door SenterNovem. Sinds april 2007 werkt hij bij Intervet/Schering Plough Animal Health in Boxmeer.