Het wagentje van Stratingh

Slechts drie kilo weegt deze allereerste elektrische ‘auto’ ter wereld. Op een volle accu kan hij twintig minuten rijden en anderhalve kilo vervoeren. En dat in 1835.

Het werd ontworpen door Sibrandus Stratingh, hoogleraar scheikunde en technologie aan de universiteit van Groningen. Deze praktisch ingestelde onderzoeker en ondernemer had al eerder de aandacht getrokken met zijn vindingen. Zo reed hij in 1834 door de straten van Groningen met een stoomwagen die hij met zijn assisent Christopher Becker had gebouwd.

Zelfs koning Willem I hoorde over zijn experimenten. Hij beloonde Stratingh met een bezoek aan zijn laboratorium en Becker met een werkbeurs van 600 gulden.

Stratingh constateerde echter al snel dat niet stoom de toekomst had, maar een nieuw fenomeen: elektriciteit. Hij had kennis gemaakt met het werk van Moritz von Jacobi, een ingenieur uit Sint Petersburg, die zich bezighield met elektromotoren. Stratingh zag mogelijkheden, maar ook de fouten in diens ontwerpen.

Jacobi’s elektromotor had rechte magneten. Stratingh besefte dat hij dubbel zo veel energie kon opwekken door ze te buigen. En zo slaagde hij er in om in 1835 het eerste rijdende elektrische wagentje ter wereld te maken.

Door zijn vroege dood in 1841, op 56-jarige leeftijd, stopte het onderzoek naar elektromagnetische aandrijving in Groningen.

Het exemplaar in de vitrine is een verbeterd ontwerp van het karretje uit 1835. Het was eigendom van het Natuurkundig Genootschap en is in 1864 aan de plaatselijke hbs verkocht. Die schonk het in 1934 aan het museum.