Exploring the intersections of immunosenescence and cellular senescence in health and disease
| Promotie: | Mw. L.S. (Letícya) Melo dos Santos |
| Wanneer: | 23 april 2025 |
| Aanvang: | 09:00 |
| Promotors: | prof. dr. M. (Marco) Demaria, prof. dr. F.M. Barbé-Tuana |
| Waar: | Academiegebouw RUG |
| Faculteit: | Medische Wetenschappen / UMCG |
Onderzoek naar de kruispunten van immunosenescentie en cellulaire veroudering in gezondheid en ziekte
Deze thesis van Letícya Melo dos Santos biedt een uitgebreide studie naar de rol van cellulaire senescentie in immuuncellen, met een focus op macrofagen en microglia in veroudering, ziekten en therapeutische interventies, evenals het immuunklimaat tijdens COVID-19. Cellulaire senescentie, gekenmerkt door onomkeerbare celcyclusstilstand, wordt gemarkeerd door markers zoals p16, p21 en p53, die bijdragen aan een pro-inflammatoire toestand genaamd SASP. Deze toestand beïnvloedt weefselhomeostase, immuunreacties en ziekteprogressie, vooral bij veroudering en chronische ziekten zoals kanker en neurodegeneratie.
Een centraal thema van de thesis is de complexiteit van het definiëren van senescente immuuncellen. Macrofagen en microglia vertonen een spectrum van toestanden, variërend van quiescentie tot transiënte senescentie, met de mogelijkheid tot proliferatie in specifieke contexten. Tijdens de COVID-19-pandemie werd de ophoping van senescente immuuncellen in verband gebracht met ernstige uitkomsten bij ouderen. Bevindingen suggereren dat therapieën zoals geïnhaleerd stikstofmonoxide (iNO) immuunreacties kunnen moduleren door immuunuitputting en overmatige ontsteking te voorkomen.
De rol van p16+ macrofagen en senescente microglia bij ziekten zoals kanker en neurodegeneratie werd uitgebreid bestudeerd. Hoewel het richten op senescente tumor-geassocieerde macrofagen (TAMs) therapeutisch potentieel biedt, brengt het ook uitdagingen met zich mee vanwege de dubbele beschermende en schadelijke rollen van senescente cellen.
Door nieuwe markers zoals EMB en CD93 te integreren, stelt dit werk strategieën voor om senescente cellen selectief te targeten zonder normale functies te verstoren. De bevindingen benadrukken de noodzaak van contextafhankelijke therapieën die het elimineren van schadelijke senescente cellen in balans brengen met het behouden van hun voordelige rollen bij veroudering, kanker en virale infecties.