Scheikunde

Scheikunde: een gebied dat raakvlakken heeft met veel verschillende disciplines. Scheikunde bestaat niet alleen maar uit reacties om nieuwe moleculen te maken, maar ook bijvoorbeeld uit onderzoek naar de eigenschappen van materialen, zoals in de elektrochemie voor het maken van betere zonnepanelen of zuinigere accu's. Ook voor bijvoorbeeld nanotechnologie is fysisch-scheikundige kennis nodig. Maar scheikunde heeft ook een meer levenswetenschappelijke kant: de biochemie. Hierin wordt bijvoorbeeld onderzoek gedaan naar hoe eiwitten werken of hoe scheikundige processen zich in cellen afspelen. Naast onderzoek naar hoe dingen werken, proberen chemici vaak ook nieuwe dingen te maken. Zoals gezegd, betere zonnepanelen, nieuwe moleculen met bepaalde eigenschappen of verbeteringen aan productieprocessen van materialen.

Er zijn dus ontzettend veel onderwerpen waar je je profielwerkstuk over zou kunnen doen. Je kunt bedenken welk gebied in de scheikunde je interessant vindt (bijvoorbeeld meer biochemisch, fysisch-chemisch/theoretisch of organisch-chemisch) en vanuit daar bedenken wat voor onderwerp je interessant lijkt daarin. Maar je kunt ook vanuit een onderwerp dat je leuk vindt bedenken hoe je dit vanuit chemische hoek wilt onderzoeken. Alles om ons heen bestaat immers uit atomen!

Ook binnen scheikunde is het eerste onderzoek wat je doet literatuuronderzoek. Je leest je in op een onderwerp, zodat je je onderwerp kunt afbakenen en je leert over je onderwerp. Als je de opzet voor je profielwerkstuk aan het maken bent, kun je ook gaan nadenken over het praktische onderdeel van het profielwerkstuk. Idealiter draagt je praktisch onderzoek ook echt bij aan het beantwoorden van je hoofdvraag (of een deelvraag) en herhaal je niet alleen een practicum. Denk bijvoorbeeld aan het systematisch veranderen van een variabele om te zien hoe dit de uitkomst beïnvloedt.

Naast een experiment kun je ook een ontwerponderzoek doen als praktisch onderdeel voor je profielwerkstuk. Bij een ontwerponderzoek kun je een nieuw apparaat, hulpmiddel of ander voorwerp ontwerpen. Bijvoorbeeld hoe zonnepanelen op jullie school het beste rendement zouden kunnen behalen. Voor sommige onderwerpen is het uitvoeren van een experiment moeilijk haalbaar. Je mag bijvoorbeeld geen proeven met bloed of dieren uitvoeren. Ook zijn sommige scheikundige proeven niet haalbaar omdat ze te moeilijk of te gevaarlijk zijn. Ook in zo'n geval kan een ontwerponderzoek een goed alternatief zijn.

Hieronder vind je een aantal interessante voorbeeldonderwerpen met advies over wat voor onderzoek je zou kunnen doen voor je profielwerkstuk:

Oscillerende reacties

Oscillaties komen op heel veel plekken in de natuur voor: onze biologische klok, de verschillende seizoenen of hormooncycli. Maar ook op moleculair niveau zijn oscillaties mogelijk. De populairste oscillerende chemische reactie is de Briggs-Rauscher-reactie. Deze reactie wisselt tussen verschillende kleuren tot een evenwicht is bereikt. Maar waardoor worden oscillaties veroorzaakt? Doe onderzoek naar oscillaties in de chemie, biochemie, natuur of ...?

Aspirine uit de magnetron

De pijnstiller aspirine (acetylsalicylzuur) bestaat al meer dan 150 jaar en er wordt jaarlijks bijna 50.000.000 kilo van geproduceerd, gelijk aan meer dan 100.000.000.000 pillen! Hoe kunnen zoveel pijnstillers efficiënt geproduceerd worden? Doe onderzoek naar aspirine en naar hoe een magnetron voor een efficiënte productie kan zorgen.

Wil je je profielwerkstuk schrijven voor scheikunde en heb je vragen? Vul dan het contactformulier in!