Communicatie - Gesprekken tijdens dates

Het is misschien wel de ongemakkelijkste gesprekssituatie die er bestaat: een eerste date. Waar praat je over als je iemand voor het eerst ontmoet? Hoe breek je het ijs aan het begin van zo’n gesprek? En hoe kun je aan het taalgebruik merken dat er een klik is? Elke situatie vraagt om ander taalgebruik. Bij een sollicitatiegesprek gebruik je andere woorden dan bij een praatje met een goede vriend. Ook tijdens gesprekken op dates gelden er bepaalde ‘regels’ over wat je beter wel en niet kunt zeggen. Vaak denk je daar helemaal niet over na, maar voor je profielwerkstuk kun je dit soort gesprekken analyseren en ontdekken hoe het zit!

Deed het pijn toen je uit de hemel kwam vallen?

Nu vraag je je misschien af: maar hoe kan ik onderzoek doen naar eerste dates? Ik kan toch moeilijk bij twee mensen aan een tafeltje in een restaurant aanschuiven om hun gesprek eens goed te analyseren? Gelukkig zijn er veel datingprogramma’s op televisie die je uitstekend kunt gebruiken voor jouw onderzoek. Denk aan First Dates, Lang leve de liefde of de speeddates van Boer zoekt vrouw. Wel is het belangrijk om in je achterhoofd te houden dat een tv-programma gemonteerd wordt.

‘Uhm…’

Als je een fragment hebt dat je gaat analyseren, is het in de eerste plaats belangrijk hier een transcript van te maken. Dat is een uitgeschreven versie van wat er wordt gezegd. Zo hoef je niet telkens een tv-fragment opnieuw te bekijken en kun je makkelijk verwijzen naar de tekst. Denk hierbij ook aan de ‘eh’s’, ‘ah’s’ en ‘ehms’ die er gezegd worden. Door ook deze op te schrijven, krijg je een beter beeld van hoe het gesprek verloopt. Hier vind je een voorbeeld van hoe dat eruit ziet. Gedurende dit werk zijn er misschien al dingen die je opvallen: zijn er bijvoorbeeld gespreksonderwerpen die vaak langskomen? Wat wordt er gezegd?

Dat vind ik nou ook!

Je kan tijdens het analyseren van de gesprekken zomaar tegen een interessant onderwerp aanlopen. Wanneer wordt bijvoorbeeld gesproken over een vervolgdate? Hoe wordt hierop gereageerd en welke woorden worden hierbij gebruikt? Wanneer je de verschillende gesprekken van de dates naast elkaar legt, kun je misschien hierin een patroon ontdekken. Ook zou je bijvoorbeeld onderzoek kunnen doen naar hoe de personen tijdens de date zich aan elkaar spiegelen. Wanneer mensen elkaar leuk vinden of langere tijd met elkaar doorbrengen, nemen zij namelijk vaak elkaars houding, maar ook elkaars taalgebruik over. Dit zou een interessant uitgangspunt kunnen zijn voor een onderzoek. Kun je in het gesprek bijvoorbeeld aanwijzingen vinden die suggereren dat de date geslaagd is?

Wat er niet gezegd wordt

Ook wat er níet wordt gezegd, kan van grote betekenis zijn voor jouw onderzoek. Ook stiltes zijn van belang om in je analyse mee te nemen. Wat zegt het als er ineens twee minuten gezwegen wordt door de gesprekspartners tijdens een eerste date?

Wil je meer lezen over gesprekken tijdens dates? Dan zijn de volgende artikelen en boeken erg handig:

• Gespreksanalyse - Rosa van Gool
• Stiltes tijdens gesprekken - Lucas Seuren

Wil je meer weten over dit onderwerp? Mail dan met het Alfasteunpunt: alfasteunpunt rug.nl.