Stemherkenningstechnologie voor identificatie van verdachten

Identificatie met behulp van een vingerafdruk is een bekende en veelgebruikte methode bij de politie. Toch beschikken mensen over uniekere eigenschappen die gebruikt kunnen worden ter identificatie. Ieder individu heeft namelijk ook een element in zijn stem dat hem onderscheidt van anderen. Jeanne Mifsud Bonnici, hoogleraar aan de Faculteit Rechtsgeleerdheid van de RUG, ontwikkelt vanuit de onderzoeksgroep Security, Technology & e-Privacy een technologie om verdachten te identificeren aan de hand van hun stem. 

‘Met STeP werken wij aan een stemherkenningstechnologie genaamd Speaker Identification Integrated Project (SiiP),’ vertelt Mifsud Bonnici. ‘Het doel van deze technologie is om de politie een extra hulpmiddel te bieden om verdachten nog sneller en beter te identificeren.’ SiiP speelt met name een belangrijke rol bij het opsporen van criminelen die vaste en mobiele telefoons en applicaties op het internet gebruiken om een misdaad of terroristische aanslag voor te bereiden. In dit soort situaties zijn namelijk vaak duidelijke geluidsopnamen van stemmen beschikbaar. De nieuwe technologie vormt een aanvulling op opsporingstechnieken die reeds gebruikt worden, zoals vingerafdrukherkenning en beeldmateriaal. ‘De betrouwbaarheid ervan  is zeer groot. Dit betekent dat de kans nog groter wordt dat de politie de juiste persoon als crimineel identificeert.’

Stemmen uit verschillende bronnen
De stemherkenningstechnologie biedt dus grote voordelen. Maar hoe werkt deze technologie nou precies? ‘Op het moment dat de politie beschikt over een opname met daarop de stem van een verdachte, kan zij deze uploaden in het softwareprogramma SiiP. De software filtert de achtergrondgeluiden weg, waardoor alleen de stem van de verdachte overblijft,’ verduidelijkt Mifsud Bonnici. SiiP vergelijkt de stem vervolgens met stemopnames die beschikbaar zijn in lokale databases van de politie en de database van The International Criminal Police Organization (Interpol). Indien er geen overeenkomst wordt gevonden in deze databases, doorzoekt SiiP ook sociale media zoals YouTube op stemmen. ‘Door het gebruik van de vele verschillende bronnen wordt de kans op het vinden van de juiste verdachte nog groter. Hoe meer bronnen, des te beter.’

Garantie van privacy
SiiP maakt gebruik van alle stemmen die beschikbaar zijn via sociale media en politiedatabases. ‘De software dient geen inbreuk te maken op de privacy van de bevolking. Daarom houden wij rekening met de wijze waarop de technologie ontwikkeld en in gebruik genomen wordt,’ vertelt Mifsud Bonnici. ‘Wij volgen de zogenoemde “Privacy by Design”-aanpak en onderzoeken in welke situaties de software gebruikt dient te worden en welke personen binnen de politie er toegang toe krijgen. Daarnaast ontwikkelen we een training voor de gebruikers van de software om hier op een verantwoorde manier mee om te leren gaan.’ Doordat er binnen SiiP op deze manier veel aandacht wordt besteed aan de privacy van de bevolking, wordt de positieve waarde van de technologie extra benadrukt. De software vergroot namelijk niet alleen de nationale maar ook de internationale veiligheid.

Nationale wetgeving
De wetgeving in verschillende landen speelt een belangrijke rol bij de ontwikkeling van SiiP. ‘Wat in het ene land volgens de wet mag, mag in het andere land misschien niet,’ ligt Mifsud Bonnici toe. Het is belangrijk hier rekening mee te houden, omdat er samenwerking plaatsvindt tussen negentien partners verspreid over Europa, de Verenigde Staten en Israël. Bovendien wordt SiiP in beginsel toegankelijk voor politieorganisaties in de Europees Unie. ‘Daarom vergelijken wij in dit project de wetgeving van 27 Europese landen en Israël en kijken we waar de verschillen precies liggen.’ Hieruit blijkt in welke mate stemmen als vorm van big data gebruikt mogen worden in de verschillende Europese landen. De verschillen in de wetgeving die in dit project naar voren komen, worden geanalyseerd en een bijkomend voordeel hiervan is dat de bevindingen van deze analyse ook weer voor ander onderzoek worden gebruikt.