PowerPoint voor presentatie en onderwijs
Onno van Schalkwijk o.van.schaik@rc.rug.nl
Leo van der Weele l.t.van.der.weele@rc.rug.nl
Onlangs was er een lezingenmiddag. De
eerste lezing werd geheel mondeling gegeven. Een uitstekend spreker, maar wij, visueel
ingesteld als we zijn, hadden wat moeite de gepresenteerde feiten op te vangen. De tweede
spreker gebruikte transparanten. Prima verzorgd. Het was wel even zoeken in de stapel toen
hij voor een vraag een eerder transparant nodig had. Het opruimen, keurig in een ringband,
kostte ook nogal wat tijd. De derde spreker gebruikte PowerPoint. Laptop ingeschakeld en
een flitsende, fraai ogende presentatie. Soepel riep hij via een dia-overzicht een
voorgaand plaatje op toen daarom werd gevraagd. Het opruimen was een kwestie van de laptop
in de tas stoppen. Het maakte een uiterst professionele indruk. We vroegen ons af waarom
niet iedereen PowerPoint gebruikte om zijn presentatie te geven. Als onbekendheid de reden
is, kan dit artikel u mogelijk over de streep halen.
Wat doet PowerPoint?
Eenvoudig te leren
Een toepassing in het onderwijs
PowerPoint presentatie SPSS-cursus
Conclusie
Wat doet PowerPoint?
PowerPoint is een presentatie-pakket uit de MS Office reeks. Met het pakket kunnen tekst, afbeeldingen, grafieken, enz. via de computer en projectie-apparatuur worden gepresenteerd, vergelijkbaar met dia's of transparanten. Maar wel wat handiger. De besturing is als alle MS Office pakketten gebaseerd op knoppen, (uitrol)menu's, invulschermen. Afgezien van enkele specifieke PowerPoint functies, vind je dezelfde knoppen en menu's als bij de andere Office-pakketten, inclusief knippen, kopiëren en plakken. Het gebruik is simpel, met name als je gebruik maakt van de zogenaamde Wizard, een voorgebakken presentatie waarin je kunt volstaan met het invullen van je eigen informatie. Er wordt een aantal vormgevingen, van heel sober tot de meest wilde, aangeboden die je met een druk op een knop kunt wisselen, afhankelijk van het publiek.
 |
 |
| 'sober' | 'wervend' |
Dat je een afbeelding of grafiek kunt opnemen, spreekt tamelijk vanzelf. Meer spectaculair is het toevoegen van geluid (tromgeroffel, een fragment uit de negende van Beethoven) of een stukje film. De afbeelding kun je halen uit een beschikbare verzameling van afbeeldingen, importeren uit een ander programma of zelf tekenen. Het opbouwen van de presentatie is zeer flexibel doordat je gemakkelijk de afzonderlijke dia's kunt veranderen, weglaten en invoegen. Ook het afspelen is flexibel. Het is gemakkelijk afhankelijk van het publiek bepaalde dia's al dan niet te tonen, maar tijdens de presentatie kan ook zeer soepel naar een andere dan de volgende dia worden gesprongen of worden teruggebladerd. Fraaie effecten kun je krijgen door de wijze waarop een volgende dia wordt getoond, bijvoorbeeld in de vorm van het openen van jaloezieën. Als een dia uit verschillende tekstregels bestaat, kunnen deze in een klap worden gepresenteerd, maar ook kunnen ze een voor een binnenvallen. Ook kun je via een in een dia op te nemen actieknop een ander programma starten, bijvoorbeeld even laten zien hoe Excel wordt gebruikt.
Bijzonder plezierig van PowerPoint is dat je een afdruk van de dia's kunt maken of de presentatie in HTML op het netwerk kunt plaatsen, zodat alles nog even rustig kan worden bekeken.
Eenvoudig te leren
 |
 |
Het leren werken met PowerPoint is eenvoudig, vooral als je je laat leiden door de Wizards. Zo kun je beginnen en langzaamaan je techniek opbouwen door meer mogelijkheden toe te passen tot je in staat bent een eigen stijl te ontwikkelen. Dit proces gaat overigens wel sneller als je een cursus volgt. Met een cursus gaat het leren niet alleen sneller, maar ook word je op ideeën gebracht waar je zelf niet zo gemakkelijk opkomt. In de Basiscursus PowerPoint van het RC, die in vier halve dagen gegeven wordt, krijgt u een goed overzicht van de mogelijkheden van het programma en doet u voldoende ervaring op om met dit pakket te kunnen werken.
Begonnen wordt met een inleidend overzicht van de vele mogelijkheden, handigheidjes en snufjes van PowerPoint.
Daarna gaat u, aan de hand van zelfstudiemateriaal zodat u uw eigen tempo bepaalt, zelf aan de slag waarbij u door veel oefeningen de basisvaardigheden onder de knie krijgt. Hierbij is uiteraard goede assistentie aanwezig.
Aan de orde komt o.a.: presentaties invoeren (voorgedefinieerde structuren en ontwerpen) en opmaken (modellen en standaard lay-outs), gebruik van objecten, tabellen, grafieken en figuren. Verder het organiseren van een presentatie (indeling, notities, hand-out's), inpassen van animaties, video- en geluidsfragmenten en overgangseffecten.
De nadruk ligt sterk op het maken van presentaties, hoewel ook aandacht wordt besteed aan het maken van tekeningen. Enige ervaring met Windows is handig, maar niet strikt noodzakelijk.
Een toepassing in het onderwijs
 |
 |
 PowerPoint presentatie SPSS-cursus |
Behalve voor presentaties, is PowerPoint ook bijzonder goed in het onderwijs te gebruiken. Een voorbeeld. In de cursus SPSS van het RC is er een dagdeel Statistiek, waarin het toetsen van hypothesen wordt geoefend. Er wordt bij de cursus verondersteld dat de deelnemers elementaire statistiek beheersen. Dat valt vaak tegen. Daarom wordt een opfriscollege Statistiek gegeven. Ik placht dat mondeling te doen vanaf wat globale aantekeningen, net als de eerste spreker in de inleiding van dit artikel. Echter, feiten kwamen wat moeilijk over en de cursisten moesten dictaat maken om wat met de stof te kunnen doen. Daarom heb ik het college omgebouwd tot een PowerPoint-presentatie, waarin de harde informatie op dia staat en deze mondeling wordt toegelicht. Ik ervaar hierbij duidelijke voordelen. Het verhaal vertelt gemakkelijker doordat het door de dia's wordt geleid. De behandeling van de stof is gemakkelijk aan te passen aan het kennisniveau van de cursisten. Bijvoorbeeld kan een berekening worden behandeld als deze niet gekend wordt door via een actieknop deze te tonen of achterwege te laten als de rekenwijze wel bekend is. Ook is het gemakkelijker bij vragen even terug te gaan naar voorgaande stof door de desbetreffende dia op te roepen. Wanneer het gewenst is te laten zien hoe de analyse in SPSS kan worden uitgevoerd en welke output het pakket levert, kan SPSS via een actieknop worden gestart. Tenslotte: de PowerPoint-presentatie wordt voor het college op papier uitgereikt zodat de cursist kan volstaan daarbij desgewenst aantekeningen te maken. Prettig als naslagwerk.
De hier beschreven presentatie is te zien op op de WWW-pagina's van het RC in de rubriek ICT & onderwijs.
PowerPoint presentatie SPSS-cursus
De 'regels' die worden aangeduid met een punt ( . ), worden een voor een met een klik van de muis op het scherm getoond. Met de actieknop wordt desgewenst gesprongen naar een serie dia's met de berekening van de kans.
Conclusie
PowerPoint is een krachtig en flexibel, professioneel aandoend middel om presentaties te geven. Het pakket kent zeer veel mogelijkheden, is eenvoudig te gebruiken en redelijk snel te leren. Ook is PowerPoint zeer geschikt om te gebruiken in klassikaal onderwijs als ondersteuning bij een mondelinge les. Er moet natuurlijk wel adequate projectie-apparatuur in de zaal beschikbaar zijn. Voor individueel leren, biedt het pakket ook goede mogelijkheden. Weliswaar hebben de klassieke Internet-methoden meer flexibiliteit, zoals meer interactie en het toegankelijk maken van omvangrijke teksten, maar PowerPoint heeft het voordeel dat het op een 'stand alone' PC kan worden gebruikt.
Onno van Schalkwijk & Leo van der Weele
inhoud Pictogram 5