Lustrum CIT: Zestig jaar rekenen aan de Rijksuniversiteit Groningen

Op 12 november 2024 viert het Centrum voor Informatie Technologie een mijlpaal: op die datum werd zestig jaar geleden het toenmalig Rekencentrum van de Rijksuniversiteit Groningen officieel geopend. Wat begon met één rekenmachine voor alle onderzoekers, is uitgegroeid tot uitgebreide ICT-voorzieningen die vandaag de dag niet meer weg te denken zijn bij de universiteit.

Onder invloed van computers en ICT hebben onderwijs en onderzoek aan de RUG de afgelopen decennia een ware transformatie ondergaan. Dit geldt eveneens voor de bedrijfsvoering van de universiteit. Dit is tegenwoordig niet meer denkbaar zonder ICT.

Bekijk de video van de AV Services van de RUG met een overzicht van de ontwikkeling van de informatietechnologie bij de universiteit in de afgelopen zestig jaar.

'Zeer Eenvoudig Binair Reken Apparaat'

Overigens werd de eerste computer van de RUG al in 1958 aangeschaft: de ZEBRA (Zeer Eenvoudig Binair Reken Apparaat). De elektronische rekenmachine met een snelheid van 500 flops stond opgesteld in de kelder van het Mathematisch Instituut aan de Reitdiepskade in Groningen. Omdat de ZEBRA in korte tijd een grote invloed kreeg op onderzoek bij verschillende faculteiten, werd al snel naar uitbreiding en vervanging gezocht en werd besloten voor de nieuwe rekenfaciliteit een apart Rekencentrum op te richten.

Number crunchers

De RUG heeft zich in de afgelopen zestig jaar altijd geprofileerd op het gebied van High Performance Computing (HPC) met state-of-the-art computers. Doordat het bestuur van de universiteit al vroeg het belang van de investering in computers inzag, konden Groningse wetenschappers zich hierdoor meten met hun (inter-)nationale collega’s. Met name de Groningse chemici en sterrenkundigen ontwikkelden een voorliefde voor geavanceerde computers, de zogenaamde 'number crunchers'.

Blijvende behoefte aan rekenkracht

De ontwikkelingen op het gebied van informatietechnologie volgden elkaar in de afgelopen zestig jaar in hoog tempo op, van centraal opgestelde supercomputers met een verdubbeling van rekenkracht per twee jaar tot de komst van pc’s, netwerken en het internet. De vraag naar betrouwbare dataopslag en hoogwaardige rekenkracht vanuit de universiteit blijft toenemen. Om hieraan tegemoet te komen, kwam in 2022 de nieuwe rekenhal Coenraad Bron Center beschikbaar die voldoet aan de huidige eisen op het gebied van High Performance Computing. Het nieuwe HPC-cluster Hábrók dat vorig jaar in gebruik werd genomen, kan ook rekenen op een enthousiast gebruik van de grote rekenaars van de RUG.