Vliegen op houtstof

In de piramide zit een buisje duurzame vliegtuigbrandstof gemaakt van lignine (houtstof). Dat is een restproduct uit de papierindustrie die meestal ter plekke verbrand wordt. ‘Maar verbranden is eigenlijk het laatste wat je in de levensloop van een materiaal wilt doen,’ vertelt hoogleraar Technische Scheikunde Erik Heeres. ‘Wij willen die lignine een hogere waarde geven, in dit geval door er biobrandstof van te maken.’

Lignine is een groot molecuul. Om er een bruikbare brandstof van te maken, moet je het in stukken hakken en er wat ongewenste bestanddelen uit verwijderen. Heeres: ‘Het was een kwestie van zoeken naar de juiste stoffen die dat proces kunnen versnellen, maar ook de juiste procesomstandigheden, zoals temperatuur, druk, enzovoorts. Dat vergt veel onderzoek.’

Er is bovendien een hele waslijst aan eigenschappen waar vliegtuigbrandstof aan moet voldoen. Heeres somt op: ‘Er zijn eisen aan het kookpunt, stroperigheid, zwavelhoudendheid…’ Hij toont de opstelling in het lab waarmee zijn groep er tenslotte in slaagde om de biobrandstof te maken, al voldoet die nog niet aan álle eisen op het verlanglijstje. ‘We schrijven momenteel aan voorstellen voor vervolgprojecten,’ vertelt Heeres erbij.

De labopstelling bestaat uit twee indrukwekkende apparaten die elk een fase van het productieproces voor hun rekening nemen. In fase één wordt de lignine zonder zuurstof tot hoge temperaturen verhit. Het resultaat is lignine-olie, een bruin goedje dat ruikt naar gerookte haring, maar dan zonder de visgeur. Een tweede, even indrukwekkend apparaat breekt de lignine in stukken en haalt ongewenste stoffen eruit.

‘Ook die apparatuur bouwen we zoveel mogelijk zelf,’ vertelt Heeres trots. ‘We zijn echte engineers. We hebben hier vijf technici rondlopen. Ach, en als er eens een handige promovendus is, dan mag die ook best zelf wat bouwen.’ En die piramide, hebben ze die ook gebouwd? ‘Die hebben we laten maken,’ zegt Heeres. ‘Als aandenken voor alle projectpartners.’

Tekst: FSE Science Newsroom | Charlotte Vlek
Foto’s: Reyer Boxem

In Makers van de RUG belichten we elke twee weken een onderzoeker die iets concreets heeft ontwikkeld: van zelfgemaakte meetapparatuur voor wetenschappelijk onderzoek tot kleine of grote producten die ons dagelijks leven kunnen veranderen. Zo dragen RUG-onderzoekers bij aan oplossingen voor grote wetenschappelijke en maatschappelijke uitdagingen.

Techniekonderwijs en -onderzoek maken bij de RUG al decennia deel uit van een breed palet aan sterke disciplines en landelijk werken we steeds intensiever samen met de vier technische universiteiten.

Eerdere portretten van 'Makers' vind je op de overzichtspagina .     

Erik Heeres