Cycloon helpt patiënten

Zeker 600.000 patiënten gebruiken een inhalator die is bedacht door het team rondom Erik Frijlink, hoogleraar Farmaceutische Technologie en Biofarmacie aan de RUG. ‘En het gaat richting de één miljoen. Het is mooi als je een product ontwikkelt dat patiënten kan helpen’, zegt Frijlink. Zijn groep werkt aan nieuwe manieren om geneesmiddelen toe te dienen, waarbij engineering samenkomt met farmacie, natuurkunde, geneeskunde en meer.

De Novolizer is een poederinhalator, waarmee bijvoorbeeld astmapatiënten medicijnen in hun longen krijgen. Het geheim van de inhalator is de cycloon, een kamer waarin het geneesmiddel snel ronddraait, aangedreven door de inhalatiekracht van de patiënt. ‘Poeders hebben de neiging te klonteren, denk maar aan de poedersuiker die je over de oliebollen strooit. In de roterende stroom breken die klonten op.’

De kamer is primair de uitvinding van werktuigbouwkundige Anne de Boer, de verdere ontwikkeling was echt teamwerk. Voor de realisatie konden ze onder andere op de eigen werkplaats terugvallen. ‘Daar zitten zeer ervaren mensen, die onder meer prototypen maken om mee te testen. Die zijn goud waard.’ Naast de Novolizer leverde dat de Genuair op, een inhalator die specifiek is ontworpen voor een lastig te inhaleren middel om de luchtwegen te verwijden, aclidinium. En verder zijn er de Twincer (met twee cyclonen) en de Cyclops (één grote cycloon), die tien keer zoveel poeder in de longen kunnen krijgen als de standaard inhalatoren.

Het leverde een reeks patenten op, enkele daarvan zijn inmiddels een mooie bron van financiering voor nieuw onderzoek. Daarnaast zorgde het onderzoek ook voor een reeks proefschriften en jaarlijks doet ruim tien procent van de farmaciestudenten een afstudeeronderzoek in Frijlinks groep. Werken op het snijvlak van farmacie en engineering ligt hem goed. ‘We zoeken naar antwoorden op concrete problemen. Je moet dan goed doordenken wat je wilt, het visualiseren. En als dat concept dan blijkt te werken geeft het een echte kick.’

Foto’s: Reyer Boxem
Tekst: FSE Science Newsroom | René Fransen

In Makers van de RUG belichten we elke twee weken een onderzoeker die iets concreets heeft ontwikkeld: van zelfgemaakte meetapparatuur voor wetenschappelijk onderzoek tot kleine of grote producten die ons dagelijks leven kunnen veranderen. Zo dragen RUG-onderzoekers bij aan oplossingen voor grote wetenschappelijke en maatschappelijke uitdagingen.
Techniekonderwijs en -onderzoek maken bij de RUG al decennia deel uit van een breed palet aan sterke disciplines en landelijk werken we steeds intensiever samen met de vier technische universiteiten.
Eerdere portretten van 'Makers' vind je op de overzichtspagina .

Meer informatie:
Erik Frijlink