Een kijkje bij de Meet-o-theek in het Groninger Forum

Op de zesde verdieping van het Groninger Forum, in een hoekje van het Smartlab bevindt zich de eerste ‘meet-o-theek’ – een bibliotheek voor meetinstrumenten – van Nederland. De collectie bestaat momenteel uit 67 apparaten als bijvoorbeeld wildcamera’s, luchtkwaliteitsmeters, slimme stekkers, telescopen en verschillende microscopen. Apparaten die te prijzig zijn om zelf aan te schaffen, zijn zo toch beschikbaar voor mensen die ze graag eens willen gebruiken.

Op donderdag 9 februari loopt Sebastiaan binnen, om een telescoop te lenen. Hij heeft geluk, er zijn net twee gloednieuwe exemplaren binnengekomen! Sebastiaan is van plan om planeten en sterren te bekijken met zijn zoon van 5, die op school les krijgt over de ruimte. Samen willen ze planeten als Venus en Mars zien. Of misschien de maan. En hij komt waarschijnlijk nog een keer terug als er weer vleermuizen te spotten zijn in de natuur, om een vleermuisdetector te lenen.

“Oh, hij meet ook temperatuur, luchtvochtigheid enzo? Cool!”

Na Sebastiaan is een jonge man aan de beurt. Hij wil graag een CO2 meter lenen om te meten hoeveel het CO2 gehalte in zijn kamer stijgt en daalt bij het openen van een raam. Sil, student assistent bij de meet-o-theek, legt uit hoe het apparaat werkt en wat voor waardes het scherm weergeeft. “Oh, hij meet ook temperatuur, luchtvochtigheid enzo? Cool!” antwoordt de jongeman enthousiast. Hij vertelt dat hij over de meet-o-theek gelezen heeft in de UKrant. Hij neemt op aanraden van Sil ook een fijnstofmeter mee, om te kijken wat het openen van een raam voor invloed heeft op het aantal kleine en grote deeltjes fijnstof in zijn kamer.

Taïs loopt het Smartlab binnen, in een rechte lijn naar het hoekje van de meet-o-theek. Ze heeft een hele lijst met apparaten die ze graag zou lenen. Ze gaat een experiment uitvoeren met een vriend, die last heeft van gehoorproblemen. Ze willen samen het omgevingsgeluid op verschillende plekken in de stad meten. Er is helaas een wachtlijst voor de decibelmeter.

Maar gelukkig zijn er een paar dingen van haar lijst die ze direct mee kan nemen. Sil legt uit dat de handleidingen helaas wel nog in het Nederlands zijn. Niet handig voor Taïs, ze komt namelijk uit Argentinië en spreekt hier Engels. Toch is het geen probleem. Ze heeft al eerder een telescoop geleend bij de meet-o-theek en heeft toen online een Engelse handleiding gevonden. Ze leest de gebruikersovereenkomst – ook nog in het Nederlands – met behulp van Google Lens. Taïs verlaat tevreden het Smartlab met een waterhardheidsmeter, slimme stekker en de laatste telescoop.

Populair

De meet-o-theek is een onderdeel van het project CurioUs?, een samenwerkingsproject van Science LinX, Aletta Jacobs School of Public Health en Forum Groningen. Het doel van dit project is om nieuwsgierige noorderlingen te stimuleren om zelf aan de slag te gaan met wetenschap en techniek om zo hun eigen leefomgeving te bekijken en eventueel te verbeteren.

Regelmatig komen er nieuwe instrumenten bij, of extra instrumenten als er grote vraag naar is. Zo staan er momenteel 34 mensen op de wachtlijst voor een van de tien verschillende infraroodcamera’s. Die zijn deze winter erg populair, om te kijken waar in huis warmte weglekt en koude lucht binnenkomt. Ondanks de wachtlijst gaat vrijwel iedereen altijd naar huis met een leuk leenapparaat.

Experimenteren

Het uitlenen van meetinstrumenten begon in juni 2021 met 13 instrumenten, als een pilot. Inmiddels is het bestaan van de meet-o-theek al behoorlijk bekend in en rondom Groningen. Sinds oktober zit de loop er goed in, er is in die periode al 174 keer een apparaat uitgeleend. De meeste leners komen uit de stad Groningen, maar ook mensen uit de ommelanden weten de meet-o-theek te vinden.

Met enige regelmaat is er een open inloop op zaterdag. Dan staan alle meetinstrumenten uitgestald in het Smartlab, zodat bezoekers van het Forum de verschillende apparaten kunnen bekijken en uitproberen. Op zaterdag 28 januari liepen er zo’n 150 bezoekers binnen. Twee jonge onderzoekers experimenteerden gefocused met een Smartscope, die in combinatie met een smartphone een microscoop vormt. Zo zijn onder de lens zelfs de kleinste details zichtbaar, bijvoorbeeld de nerven van een blad of een eigen vingerafdruk.

Meer informatie

De meet-o-theek is elke week op donderdagavond geopend. Meer informatie over het lenen en reserveren van meetinstrumenten is te vinden op de website van het Forum. Om iets te lenen bij de meet-o-theek, is alleen een Forum Pas nodig. Deze is gratis aan te vragen bij de balie van het Forum. Ideeën voor nieuwe meetinstrumenten kunnen worden ingestuurd door te mailen naar meetotheek@curiousgroningen.nl.

Tekst door Myrna Kooij