Winnaar Jan Kommandeurprijs: Golfenergie

Martijn van Wijk en Reinier Goudswaard van de katholieke scholengemeenschap De Breul uit Zeist zijn de winnaars van de Jan Kommandeurprijs 2014, toegekend voor het beste bèta-profielwerkstuk. Zij onderzochten hoe je de energie van golven in de oceaan kunt 'oogsten'. Samen met de winnaars van de tweede en derde prijs gaan Martijn en Reinier eind april naar Belgrado om de jaarlijkse International Conference of Young Scientists bij te wonen.

Eerste prijs: Martijn van Wijk en Reinier Goudswaard, KSG De Breul, Zeist

De toekomst van golfenergie
Alternatieve energiebronnen zijn een belangrijk onderzoeksgebied. Windenergie, zonnepanelen, golfenergie.... Golfenergie? Ja, golfenergie! In de oppervlaktegolven van de zee zit energie opgeslagen, dit onderzoek staat nog redelijk in de kinderschoenen. Er zijn al verschillende methodes bedacht om vanuit golfbewegingen elektriciteit op te wekken. Reinier en Martijn vergelijken de bestaande methodes en selecteren de oscillating water column als beste methode. Op basis van hun grondige literatuur onderzoek gaan ze vervolgens aan de slag om zelf een technisch apparaat te bouwen dat energie kan opwekken uit golven. Daarvoor hebben ze eerst een programma van eisen opgesteld, waar moet het apparaat aan voldoen? Als beloning voor de moeite levert het apparaat uiteindelijk toch nog wat stroom op. Een mooi overzicht en ontwerp over een vrij onbekende energiebron.

Tweede prijs: Amy Pieper en Anne Siersema, De Nieuwe Veste (Hardenberg/Coevorden)

De invloed van chronotype en tijdstip van de dag op schoolprestaties
De wekker gaat, je probeert nog een paar keer te snoozen maar het is echt tijd. Eenmaal op school merk je dat je bijna niet wakker kan blijven maar de eerste toetsblaadjes worden al uitgedeeld. Herkenbaar? Voor Amy en Anne wel, daarom hebben ze een onderzoek gedaan naar het verband tussen het tijdstip van de toets op de dag, het cijfer dat voor die toets gehaald is en het chronotype van de leerling. Je chronotype is onderdeel van je biologische klok, ben je een vroege vogel of juist een late opblijver? Amy en Anne hebben maar liefst 700 chronotype enquêtes afgenomen en dit vergeleken met 5600 toetscijfers. Een indrukwekkende database.
Hun uiteindelijke aanbeveling voor leerlingen? Ga op tijd naar bed, ook in het weekend!

Derde prijs: Annabel Broer en Chiri Loeters, Maartenscollege, Haren

Cellulair Ageing
Veroudering is een hot item in de biologie. Hoe kunnen we zo lang mogelijk, zo gezond mogelijk leven? Onderzoek hiernaar wordt vaak uitgevoerd op gistcellen, zo ook in het PWS van Annabel en Chiri. Zij zijn op zoek geweest naar het verband tussen veroudering van de cel en hoe die cel eruit ziet onder de microscoop. In een uitgebreid literatuur onderzoek hebben ze de huidige drie theorieën rond cellulaire veroudering beschreven. Daarna zijn Annabel en Chiri zelf achter de microscoop gaan zitten op zoek naar cellen die steeds groter werden en cellen die zichzelf aan het voortplanten waren, dit zijn namelijk verouderingsindicatoren. De meiden hebben heel wat gistcellen geboren zien worden en dood zien gaan, maar dat allemaal voor de wetenschap!