Skip to ContentSkip to Navigation
Onderdeel van Rijksuniversiteit Groningen
Science LinX Maatschappij

Programma Donkerte van de Wadden

Sterrenhemel
Fotograaf: Rutger Bus

Missie

Het Waddengebied is één van de laatste plekken in Nederland waar het nog écht donker wordt. In een steeds meer verlichte wereld heeft de nacht op de Wadden nog vrij spel. Daardoor kun je hier de meest indrukwekkende sterrenhemels nog zien, echt tot rust komen en omringd worden door unieke nachtnatuur. Het Programma Donkerte van de Wadden zet zich in voor een groter bewustzijn van het belang van het donker en nodigt mensen uit om de unieke donkerte van de Wadden te beleven. Samen met ondernemers en lokale partners ontwikkelen wij een snoer van donkertebelevingsplekken langs de Waddenkust. Iedereen is welkom is om, geheel kosteloos, de duisternis zelf te ervaren.

Zo zorgen we ervoor dat het donkere Wad ook in de toekomst geliefd en beschermd blijft.

Samenwerkingspartners

De Rijksuniversiteit Groningen, de Natuur en Milieufederaties van Noord-Holland, Friesland en Groningen, Staatsbosbeheer, Natuurmonumenten en de Waddenvereniging zetten zich gezamenlijk in voor het behouden, beleven en beschermen van de unieke kwaliteit van het Waddengebied. Donkerte van de Wadden bestaat uit een aantal kleinere projecten. Iedere partner in het programma leidt een deel van deze projecten.

De rol van Science LinX

Namens de RUG organiseert Science LinX in samenwerking met wetenschappers en studenten, de volgende projecten:

Dark Sky Lauwersmeer
Het Lauwersmeergebied is één van de twee Dark Sky Parken van Nederland. Dit houdt in dat de International Dark Sky Asssociation dit natuurgebied heeft erkend als bijzonder donkere plek.  Het activiteitencentrum Lauwersnest wordt samen met Staatsbosbeheer aangevuld met een donkerte-expositie, er wordt voorlichting gegeven en bezoekers kunnen op nachtexcursie gaan.

Nachttuinen
Daarnaast leggen we naast het Lauwersnest een van de Nachttuinen aan: een tuin die zo beplant is dat nachtdieren zich er thuis voelen. Naast de nachttuin in Lauwersmeer leggen we ook Nachttuinen aan in Noordpolderzijl en ‘t Zandt.

Donkerte themawandeling
Rond Natuurdorp Suyderoogh zijn er verschillende wandelroutes die dagelijks worden gebruikt door omwonenden en toeristen. Donkerte van de Wadden legt hier een planetenpad aan van 5 kilometer, waar je als bezoeker door ons zonnestelsel heen wandelt en meer leert over het heelal en het donker.

Termunten: zeehonden en sterrenkijken
Aan de oevers van de Dollard staat het bezoekerscentrum Dollard van het Groninger Landschap. Op de plek waar nu tussen april en september een zeehondenkijkwand staat, plaats Donkerte van de Wadden tussen oktober en maart een sterrenkijkpunt. Dit bestaat uit sterrenkijkbanken, een waarneemplatform, een informatiebord over de nachtelijke hemel en stroompunten voor het aansluiten van astronomische apparatuur. 

Beleef de nacht bij Sterrenzijl  
In het noorden van Groningen ligt aan de zijdijk Noordpolderzijl de kleinste zeehaven van Nederland. Noordpolderzijl is één van de donkerste plekjes langs de Waddenkust. Op woensdagmiddag 8 mei is naast café ’t Zielhoes een nachttuin met het kunstwerk Sterrenzijl geopend. Het programma Donkerte van de Wadden nodigt bezoekers uit om door de nachttuin langs geurende nachtplanten het kunstwerk Sterrenzijl te bezoeken. Overdag kun je er meer leren over de sterrenhemel en kun je genieten van het weidse landschap. 's Avonds wordt Sterrenzijl pas echt speciaal: neem plaats op de loungebank of ga liggen in een hangmat en geniet van de prachtige sterrenhemel boven je.

Donker dichtbij
Veel donker kun je met het blote oog ervaren, maar met de juiste apparatuur valt er nóg meer te ontdekken. Met het project Donker Dichtbij verbeteren de donkertebeleving in het Waddengebied door waarneemapparatuur beschikbaar te stellen. Dit doen we bijvoorbeeld door telescopen te plaatsen bij uitleenlocaties, donkerte-ambassadeurs op de leiden en samen met het Instituut voor Natuureducatie- en duurzaamheid (IVN) cursussen aan jongeren te geven.

Mobiele donkertebelevingen
We brengen het donker door het hele land naar je toe met behulp van de Sciencetruck, het mobiele planetarium en het Donkerte Doolhof. Voor de Sciencetruck en het mobiele planetarium zijn speciale donkertemodules ontwikkeld die worden gegeven door ons studententeam. Het Donkerte Doolhof is een interactieve speurtocht voor kinderen vol met proefjes en weetjes over het donker.

Kaarten 

De Geodienst van de RUG maakte twee kaarten voor het programma.

Op deze kaart vind je een overzicht van het telescopennetwerk.

Op deze kaart vind je een overzicht van alle donkertebelevingsplekken en nachttuinen.

Links en socials

www.donkertevandewadden.nl
@nachtvanhetwad op Twitter, Instagram en Facebook

Laatst gewijzigd:30 augustus 2024 12:23