Illegaal vliegende bintjes

Voor onderhoudende experimenten heb je niet per se een groot laboratorium nodig. Een aardappelkanon maak je met een pvc-buis en haarlak. Je kunt er zelfs een boot mee aandrijven.

Ineens stonden er vier breedgeschouderde politiemannen voor de deur. Grapje, dacht de huisgenote die opendeed. “Zien we eruit als grappenmakers?”, vroeg een van de agenten, terwijl hij de verbouwereerde studente opzijschoof. Een van de buurtbewoners had schoten gehoord vanuit het studentenhuis en de politie gealarmeerd. En die waren op oorlogssterkte uitgerukt.

Binnen troffen de agenten een jaarclub van Albertus. Er was inderdaad geschoten. Met een aardappelkanon. Twee verenigingsleden hadden uit pvc-buis een kanon gemaakt – een variant op de tennisbalmortier uit de Cogito Ergo Boem van vorige week – en daarmee hadden ze hun jaarclubavond een beetje verluchtigd.

Op internet zwerven de meest fantastische ontwerpen voor aardappelkanonnen rond. In z’n eenvoudigste vorm bestaat de spudgun uit een lange, smalle pvc-buis met aan één kant een kort, breder stuk buis afgesloten met een schroefdeksel met een ontsteker. De werking is verfrissend simpel: aan de ene kant een aardappel erin, aan de andere kant de brandstof erin, schroefdeksel stevig vastdraaien, aansteken.

De belangrijkste onderdelen van het kanon vind je bij de bouwmarkt. Neem een pvc-buis van ongeveer vijf centimeter doorsnee en ongeveer een meter lang, zoek een verloopstuk dat daar precies op past en zoek een afsluiter met een schroefdop.

Maak de onderdelen die je wilt lijmen eerst goed schoon met aceton, kwast ze daarna in met een riante hoeveelheid pvc-cement en schuif ze in elkaar. Laat de constructie minstens 24 uur uitharden voor je gaat schieten. Aceton en pvc-cement verspreiden gevaarlijke dampen, zorg dat je tijdens het werk en het uitharden goed ventileert of, liever nog, doe het werk buiten.

Als ontsteker kun je bijvoorbeeld het vuursteentje uit een kampeergaslamp gebruiken. Je kunt ook een piëzoaansteker (bijvoorbeeld voor het gasfornuis) uit elkaar halen. Binnenin vind je een knopje dat via twee draden is verbonden met metalen contactpuntjes. Als je op het knopje drukt, springt er een klein vonkje tussen de contactpunten. Monteer de ontsteker in de schroefdeksel en je bent klaar.

Snij nu een aardappel op maat en duw die met een bezemsteel zo diep mogelijk in het kanon. Spuit vijf tot tien tellen lang haarlak in de ontbrandingskamer, draai de deksel op z’n plaats en druk af. Met een beetje oefening – het kan wat moeite kosten om de juiste hoeveelheid brandstof te vinden en om de piepers precies goed op maat te krijgen – schiet je een aardappel zomaar tweehonderd meter weg. Een kleine waarschuwing is op z’n plaats: de snelheid die de aardappel meekrijgt door de explosie verandert zelfs een kruimige pieper in een levensgevaarlijk projectiel.

Justitie beschouwt het aardappelkanon als verboden wapentuig. Enkele jaren geleden nog werden in Bergen op Zoom drie mensen aangehouden voor het bezit van twee spudguns, gemonteerd op een speedboot.

Dat biedt overigens wel een onbedoelde mogelijkheid: hoewel het niet de meest handige manier van transport is, zou je een boot kunnen aandrijven met een aardappelkanon. Denk aan de derde wet van Newton, actie is min reactie. Als je een aardappel met een bepaalde hoeveelheid kracht de ene kant op duwt, wordt het kanon met precies dezelfde kracht de andere kant opgeduwd.

Er is nog wel een probleempje: de massa van de boot is al gauw een keer of duizend hoger dan de massa van de aardappel. Terwijl je de aardappel tweehonderd meter wegschiet, mag je blij zijn als je de boot twee centimeter verplaatst. Dat probleem kun je oplossen door duizend kanonnen op je boot te monteren en die via een ingenieuze constructie (inzendingen welkom) allemaal tegelijk af te vuren. Terwijl een artilleriebombardement van duizend aardappels de ene kant op vliegt, schiet je boot de andere kant op. Inefficiënt, maar wel spectaculair.

Auteur: Ernst Arbouw