De afstand tussen de sterren

Wat sterrenkunde lastig maakt, is dat er een ontzettend groot “laboratorium” is. Allemaal verschillende objecten en fenomenen die je wilt bestuderen, maar je ze niet van dichtbij te bekijken. We weten dat alles in het heelal heel veel weg staat, maar hóe ver eigenlijk?

Afstandsbepaling is erg belangrijk in de sterrenkunde. Als je iets onderzoekt, is het vaak erg handig om te weten hoe ver weg het precies staat. Een ster bijvoorbeeld, straalt licht uit naar alle kanten. Het licht dat wordt uitgestraald door die ster op een bepaald moment wordt dus verdeeld over een uitdijende bol om de ster heen. Zo komt het dus dat een ster minder helder is als hij verder weg staat. (Maar er zijn verschillende soorten sterren, dus je kunt ook niet zeggen dat de zwakkere sterren verder weg van je staan!). Dit betekent dat als je wilt weten met wat voor soort ster je te maken hebt, je moet weten hoe ver weg hij staat.

Ook de uitdijing van het heelal is gemeten door de afstand te vinden tot veel sterrenstelsels. Sterrenkundigen proberen zo veel mogelijk en zo precies mogelijk deze afstanden te meten om ze te kunnen berekenen hoe snel het heelal uitdijt (de Hubble constante). Dit wordt nu gedaan in het Hubble Space Telescoop Key Project on the Extragalactic Distance Scale.

Gelukkig zijn er ook soorten sterren die altijd een bepaalde helderheid hebben en daarbij nog een eigenschap hebben waaraan je ze kunt herkennen. Dit soort sterren worden “standaard kaarsen” genoemd. Zoek zelf maar eens uit waarom deze sterren zo herkenbaar zijn!

Standaard kaarsen zijn erg handige hulpmiddelen bij het meten van afstanden in het dichtbije heelal. Maar er zijn nog een aantal manieren waarop sterrenkundigen te weten kunnen komen hoe ver een object van ze af staat. Nieuwsgierig? Er is veel informatie te vinden over ‘the Cosmic Distance Ladder’.

Zelf uitproberen? Dat kan ook! Neem contact op met het Betasteunpunt en pas vervolgens je favoriete methode toe op echte data van ESO/ESA.

Handige links: