Eerste 3D-kaart van grote organische moleculen en stof rond de zon
Een internationaal team van astronomen, onder wie de Groningse professor Amina Helmi, heeft de eerste 3D-kaart gemaakt van de verdeling van organische macromoleculen en stof rond de zon. Voor dit onderzoek zijn de lichtspectra van 500.000 nabije sterren geanalyseerd. Deze kaart maakt het mogelijk om de verschillen en overeenkomsten tussen hun verdelingen te bestuderen. De resultaten zijn vandaag gepubliceerd in Science.
Het interstellaire medium rond onze zon dat uit gas en stof bestaat absorbeert licht van sterren. Op sommige golflengten in een lichtspectrum van een ster zijn Diffuse Interstellaire Banden (DIBs) te zien. Deze DIBs zijn niet te zien als een dunne lijn in het lichtspectrum, maar als een bredere 'kuil' met een gedetailleerde structuur. Astronomen denken dat deze DIBs worden veroorzaakt door organische macromoleculen, moleculen van meer dan 1000 atomen die koolstof bevatten, maar laboratoriumexperimenten hebben nog niet uitgewezen welke moleculen dit precies zijn. Deze 3D-kaart maakt het mogelijk om de ruimtelijke verdeling van de DIB-moleculen te bestuderen die licht absorberen met een golflengte van 862 nanometer, en deze te vergelijken met de ruimtelijke verdeling van het stof.
De driedimensionale kaart van de verdelingen van grote organische moleculen en stof is gemaakt met gegevens van het Radial Velocity Experiment (RAVE). In de RAVE-survey zijn de lichtspectra van 500.000 sterren rond de zon gemeten met de 1,2-meter UK Schmidt Telescope bij het Australian Astronomical Observatory. Bij deze survey zijn ongeveer 50 astronomen betrokken uit Europa, Australië en Noord-Amerika.
Uniek aan de RAVE-survey zijn de grote hoeveelheid waargenomen sterren en hun goede afstandsbepaling. De afstanden tot de 500.000 sterren zijn berekend aan de hand van hun lichtspectra. De hoeveelheid organische macromoleculen tussen deze sterren en de aarde is afgeleid uit de diepte van de kuil. Deze kuil is alleen te zien door de spectra van sterren op bijna dezelfde afstand te combineren.
Tel: +31 (0)50-3634045
Artikel
Pseudo three-dimensional maps of the diffuse interstellar band at 862 nm, Janez Kos, Toma Zwitter, Rosemary Wyse, Olivier Bienaymé, James Binney, Joss Bland-Hawthorn, Kenneth Freeman, Brad K. Gibson, Gerry Gilmore, Eva K. Grebel, Amina Helmi, Georges Kordopatis, Ulisse Munari, Julio Navarro, Quentin Parker, Warren A. Reid, George Seabroke, Sanjib Sharma, Arnaud Siebert, Alessandro Siviero, Matthias Steinmetz, Fred G. Watson, Mary E. K. Williams, Science 15 August 2014, http://www.sciencemag.org/content/345/6198/791
Beeld:
Afbeelding 1: Op de linker kaarten is de verdeling van de organische macromoleculen te zien en op de rechterkaarten de verdeling van het stof. De bovenste kaarten zijn van het noordelijke galactische halfrond en de onderste kaarten van het zuidelijke galactische halfrond. Blauw betekent veel moleculen of stof en rood betekent weinig moleculen of stof. Credit: Janez Kos, RAVE team
Afbeelding 2: De verdeling van de organische macromoleculen en aan het noordelijk en zuidelijk galactisch halfrond. Blauw betekent veel moleculen en rood betekent weinig moleculen. Credit: Janez Kos, RAVE team and Nick Risinger
Video 1: De bijna 500.000 sterren die zijn waargenomen in de RAVE-survey en de Melkweg. De kleuren representeren de radiale snelheid van de sterren. Credit: K. Riebe, Tomaz Zwitter, A. Khalatyan, M. Williams, the RAVE Collaboration and Nick Risinger, skysurvey.org
http://www.astronomie.nl/media/medialibrary/2014/08/3DOrganischeMoleculen_video1.mp4
Video 2: De verdeling van de organische macromoleculen aan het noordelijk en zuidelijk galactisch halfrond. Blauw betekent veel moleculen en rood betekent weinig moleculen. Credit: Janez Kos and RAVE team: http://www.astronomie.nl/media/medialibrary/2014/08/3DOrganischeMoleculen_Video2.mpg
Video 3: De verdeling van het stof aan het noordelijk en zuidelijk galactisch halfrond. Blauw betekent veel stof en rood betekent weinig stof. Credit: Janez Kos and RAVE team: http://www.astronomie.nl/media/medialibrary/2014/08/3DOrganischeMoleculen_video3.mpg
Video 4: De verdeling van de organische macromoleculen en het stof aan het noordelijk en zuidelijk galactisch halfrond. Blauw betekent veel moleculen of stof en rood betekent weinig moleculen of stof. Credit: Janez Kos and RAVE team: http://www.astronomie.nl/media/medialibrary/2014/08/3DOrganischeMoleculen_video4.mpg
Opgemaakt persbericht op www.astronomie.nl/
| Laatst gewijzigd: | 18 augustus 2014 12:04 |
Meer nieuws
-
16 december 2024
Jouke de Vries: ‘De universiteit zal wendbaar moeten zijn’
Aan het einde van 2024 blikt collegevoorzitter Jouke de Vries terug op het afgelopen jaar. Daarbij gaat hij in op zijn persoonlijke hoogte- en dieptepunten en kijkt hij vooruit naar de toekomst van de universiteit in financieel moeilijke tijden.
-
10 juni 2024
Om een wolkenkrabber heen zwermen
In Makers van de RUG belichten we elke twee weken een onderzoeker die iets concreets heeft ontwikkeld: van zelfgemaakte meetapparatuur voor wetenschappelijk onderzoek tot kleine of grote producten die ons dagelijks leven kunnen veranderen. Zo...
-