Promotie N.T. (Naomi) Jessurun

The metabolization of drugs as a factor in the development of adverse drug reactions

Voorkomen onnodige bijwerkingen van afbraakproducten geneesmiddel

Wanneer geneesmiddelen bijwerkingen veroorzaken, gaan we er vaak vanuit dat de oorspronkelijke werkzame stof hier verantwoordelijk voor is. Echter, na inname wordt de werkzame stof verwerkt (gemetaboliseerd) door enzymen of verbonden aan polaire verbindingen om zo de uitscheiding uit het lichaam te versnellen. De oorspronkelijke werkzame stof ondergaat chemische veranderingen en er worden geneesmiddelmetabolieten gevormd. Deze geneesmiddelmetabolieten hebben  eigen karakteristieken en kunnen ook bijwerkingen veroorzaken. Om deze bijwerkingen te kunnen herkennen, voorspellen en te voorkomen is kennis van de metabolisatie van het oorspronkelijke geneesmiddel, de vorming van metabolieten en hun effecten in het lichaam noodzakelijk.

Naomi Jessurun heeft studies beschreven waarin zij de bijwerkingen van bepaalde geneesmiddelen en van de gevormde metabolieten daarvan onderzocht, alsmede de mogelijkheden om deze bijwerkingen te voorkomen. Jessurun: 'Longschade kan ook een gevolg zijn van schadelijke bijwerkingen van geneesmiddelen. Het voordeel van het inzetten van farmacogenetica wordt in dit kader beschreven. Als de metaboliet schadelijk is kan getracht worden de vorming te doen verminderen met de toevoeging van een remmer van die omzetting (fenoconversie). Deze methode van het voorkomen van bekende bijwerkingen is toegepast in een klinische studie met veelbelovende effecten. Verbetering van de kennis van de werking van geneesmiddelen, hun metabolieten en omzetting kan samen met farmacogenetica bijdragen aan het tijdig herkennen of voorkomen van onnodige bijwerkingen en het voorschrijven op maat.'

Promotors: Prof.dr. E.P. van Puijenbroek, prof. dr. R.J. van Marum, prof. dr. K. Grootens and Copromotor Dr. H.J. Derijks