Promotie G. (Guilherme) Dragunas

Astma, zenuwcellen en stress

Guilherme Dragunas heeft nieuwe mechanismen van neuroplasticiteit bij astma ontdekt wat richting geeft aan onderzoek om dit met geneesmiddelen te onderdrukken.

Dragunas: ‘Luchtwegneuronen hebben meerdere functies in de longen, variërend van de regulatie van de ademhaling tot de detectie van ingeademde schadelijke deeltjes. Bij astma functioneren deze neuronen afwijkend doordat ze na een lange periode van ontsteking zijn veranderd, een proces dat neuroplasticiteit wordt genoemd. Ondanks de vooruitgang in de therapie vertonen groepen van patiënten met astma een ernstige achteruitgang in de kwaliteit van leven. Onderzoek naar hoe neuroplasticiteit plaatsvindt in de luchtwegen bij astma kan mogelijk nieuwe geneesmiddeldoelwitten opleveren. Meerdere factoren kunnen dit proces beïnvloeden, zoals circulerende hormonen, zoals die worden aangetroffen bij blootstelling aan psychologische stress, en immunologische mechanismen. Daarom hebben we ons gericht op de mechanismen die neuroplasticiteit bij astma en bijbehorende modulatoren beheersen om de pathofysiologie van de ziekte en mogelijke interventiemogelijkheden beter te begrijpen.

We hebben waargenomen dat astma geassocieerd was met een toename in de aanwezigheid van cholinerge neuronen in de luchtwegen. Deze effecten en bijbehorende hyperreactiviteit van de luchtwegen werden geremd toen de de signalering van de groeifactor BDNF/TrkB bij muizen werd verminderd. Met behulp van een model waarmee we de differentiatie van cholinerge neuronen in de luchtwegen uitstamcellen induceren, hebben we ontdekt dat dexamethason, een geneesmiddel dat algemeen wordt voorgeschreven voor astma en voor longrijping, veranderingen in de functionaliteit en differentiatie van deze neuronen kan veroorzaken. In de luchtwegen van patiënten met fataal astma hebben we ook een toegenomen aanwezigheid van zenuwen rond de luchtwegen waargenomen alsook een correlatie met ontstekingscellen rond zenuwbundels. Ten slotte hebben we vastgesteld dat chronische, maar niet acute, stress de ontsteking kan verergeren in muizen die zijn blootgesteld aan allergenen wat gepaard gaat met veranderingen in de aanwezigheid van neurotrofe factoren in de longen.’

Promotors: Prof.dr. R. Gosens