Promotie R.K. (Rosa) Kortekaas

Lung epithelial progenitor responses in diseased micro-environments

Het abnormale gedrag van stamcellen in ongeneeslijke longziekten

Idiopathische longfibrose (IPF) en chronisch obstructief longlijden (COPD) zijn beide ongeneeslijke longziekten die met de tijd verergeren. Het epitheel dat de binnenkant van de longen bekleedt, kan zich normaal gesproken repareren als het beschadigd is. Bij IPF en COPD is het epitheel echter abnormaal en is de herstelcapaciteit waarschijnlijk verminderd. De stamcellen van het epitheel, die verantwoordelijk zijn voor het herstel, reageren op signalen uit de omgeving zoals groeifactoren en andere moleculen. Bij IPF en COPD is de samenstelling van de aanwezige moleculen in de omgeving van de stamcel veranderd, wat waarschijnlijk invloed heeft op de stamcellen.

Rosa Kortekaas heeft daarom onderzocht wat het effect is van deze veranderde omgeving op de herstelcapaciteit van de stamcellen van het longepitheel. Ze heeft aangetoond dat IL-11, een molecuul dat een rol speelt in de ontwikkeling van IPF, de capaciteit van de stamcellen om het herstelproces te starten remt, en hun ontwikkeling naar volgroeide epitheelceltypes verstoort. Ook heeft zij de moleculen in de stamcelomgeving in de IPF long nagebootst met behulp van een combinatie van negen moleculen die verhoogd zijn bij IPF. Deze combinatie van moleculen veroorzaakte een disbalans in de verschillende epitheelcelsubtypes.

Verder heeft Kortekaas de moleculen tijdens een plotselinge verergering van COPD nagebootst, wat resulteerde in een verhoogde groei van de stamcellen. Tegelijkertijd was de balans van de verschillende epitheelcelsubtypes verstoord. Samenvattend tonen deze bevindingen aan dat veranderingen in de stamcelomgeving van de IPF- en COPD-long grote invloed uitoefenen op de stamcelgroei en de ontwikkeling van volgroeide epitheelcelsubtypes.

Promotores Prof.dr. R. Gosens en Prof.dr. J.K. Burgess