Promotie E.V. Bigaeva

Onderzoek naar leverfibrose met weefselplakjes

Emilia Bigaeva onderzocht de mogelijkheden van onderzoek naar leverfibrose met behulp van leverplakjes in plaats van proefdieren. Weefselherstel is essentieel voor de overleving van elk organisme. Wanneer het normale reparatieproces faalt, ontstaat een pathologische aandoening genaamd fibrose. Deze aandoening tast de weefselarchitectuur aan, wat uiteindelijk leidt tot het verlies van orgaanfunctie. Kennis over de mechanismen die ten grondslag liggen aan fibrose is in de afgelopen decennia sterk toegenomen. Desondanks bestaan er nog steeds geen effectieve anti-fibrotische therapieën. Biomedisch onderzoek gewijd aan de behandeling van humane ziekten heeft tot nu toe tot weinig klinische successen geleid. Een mogelijke oorzaak is het gebruik van conventionele kweeksystemen en diermodellen.

Bigaeva beschrijft de zoektocht naar nieuwe, voorspellende en vertalende preklinische modellen. Hierin werd het gebruik van precision-cut weefselslices (PCTS), driedimensionale mini-organen, voor fibroseonderzoek onderzocht. Deze PCTS zijn flinterdun en hebben een diameter van 5mm. Wanneer zij vervaardigd worden van menselijk weefsel, wordt de behoefte voor extrapolatie van dier tot mens geëlimineerd. Dit draagt aanzienlijk bij aan de verfijning, vermindering en vervanging van dierproeven (3V’s). Dit proefschrift omvat drie verschillende delen: 1) uitgebreide karakterisering van moleculaire processen in het PCTS-kweeksysteem; 2) geschiktheid van PCTS voor preklinische screening van geneesmiddelen als een vertalend model met hoge voorspellende en klinische relevantie; en 3) optimalisatie van de kweekomstandigheden om de levensduur van het weefsel te verlengen. Dit werk benadrukt de waarde van het gebruik van menselijk weefsel om fibroseonderzoek en geneesmiddelontwikkeling vooruit te brengen. Dunne weefselslices gaan voorbij conventionele preklinische modellen, en vormen een belangrijke stap richting meer kennis en behandeling van fibrose.

Promotores: Prof.dr. P. Olinga